ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระที่นั่งอนันตสมาคม (เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475)"
หน้าที่ถูกสร้างด้วย ''''ผู้แต่ง''' : ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร '''ผู...' |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัดที่ 1: | บรรทัดที่ 1: | ||
'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' : รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต | '''ผู้แต่ง''' : ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร | ||
'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' : รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต | |||
---- | ---- | ||
พระที่นั่งอนันตสมาคมเป็นอาคารหินอ่อนที่เป็นสถาปัตยกรรมฝรั่งแบบ “เรเนอซองส์ของอิตาลี” ตั้งอยู่หลังลานพระราชวังดุสิตหรือ[[ลานพระบรมรูปทรงม้า|ลานพระบรมรูปทรงม้า]] พระที่นั่งหลังนี้[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว|พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]ได้ทรงให้สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2450 เพื่อจะเป็นที่รับรองแขกเมือง และเป็นที่ประชุมปรึกษาราชการ โดยมีช่างชาวอิตาเลียนเป็นส่วนใหญ่มาสร้าง วิศวกรสำคัญก็มี นายซี อาร์เลกรี และนายอี ยีโกโล ส่วนสถาปนิกได้แก่ นายเอริโกตี ได้สร้างเสร็จใน พ.ศ. 2458 สมัย[[พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว|พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ที่ชั้นบนของพระที่นั่งอนันตสมาคมนี้เป็นห้องโถงยาว ที่มีการตกแต่งอย่างงดงามมาก | |||
ในวันที่ [[24_มิถุนายน_พ.ศ._2475|24 มิถุนายน พ.ศ. 2475]] [[คณะผู้ก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครอง|คณะผู้ก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครอง]]ได้ใช้อาคารแห่งนี้เป็น กองบัญชาการของคณะผู้ก่อการ และอีก 4 วันต่อมาหลังที่พระราชทาน[[พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว_พ.ศ._2475|พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475]] ออกมาใช้แล้ว ได้มีการเรียกประชุม[[สภาผู้แทนราษฎรชุดแรก|สภาผู้แทนราษฎรชุดแรก]]ในครั้งแรกที่พระที่นั่งอนันตสมาคมแห่งนี้ ในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 โดยในวันเดียวกันนั่นเองก็ได้มีการตั้ง[[คณะกรรมการราษฎร|คณะกรรมการราษฎร]]หรือคณะ[[รัฐบาล|รัฐบาล]]ชุดแรกหลัง[[การเปลี่ยนแปลงการปกครอง|การเปลี่ยนแปลงการปกครอง]]ขึ้นมาบริหารประเทศ ดังที่มีการบันทึกไว้ในหน้าประวัติศาสตร์การเมืองไทย | |||
[[ | [[วันที่_27_มิถุนายน_พ.ศ._2475|วันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475]] ได้มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทยที่มีชื่อว่า “[[พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินชั่วคราว_พ.ศ._2475|พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินชั่วคราว พ.ศ. 2475]]” ที่มีบทบัญญัติว่าด้วยที่มาของ[[สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร|สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]] ตามที่กำหนดไว้ในมาตรา 10 ของธรรมนูญว่า สมาชิกในสภาผู้แทนราษฎรจะต้องเป็นไปตามกาลสมัย ดังนี้ | ||
สมัยที่ 1 | สมัยที่ 1 | ||
นับแต่วันใช้ธรรมนูญนี้เป็นต้นไปจนกว่าจะถึงเวลาที่สมาชิกในสมัยที่ 2 จะเข้ารับตำแหน่งให้คณะราษฎร ซึ่งมี[[คณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร]]เป็นผู้ใช้อำนาจแทนจัดตั้ง[[ผู้แทนราษฎร]]ชั่วคราวขึ้นเป็น จำนวน 70 นาย เป็นสมาชิกในสภา | นับแต่วันใช้ธรรมนูญนี้เป็นต้นไปจนกว่าจะถึงเวลาที่สมาชิกในสมัยที่ 2 จะเข้ารับตำแหน่งให้คณะราษฎร ซึ่งมี[[คณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร|คณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร]]เป็นผู้ใช้อำนาจแทนจัดตั้ง[[ผู้แทนราษฎร|ผู้แทนราษฎร]]ชั่วคราวขึ้นเป็น จำนวน 70 นาย เป็นสมาชิกในสภา | ||
ดังนั้นในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 คณะราษฎร โดยคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารจึงได้ใช้อำนาจประกาศตั้งผู้แทนราษฎรชั่วคราวขึ้นเป็นจำนวน 70 นาย ประกอบด้วยข้าราชการและบุคคลสำคัญในยุคนั้นที่เป็นสมัครพรรคพวกของคณะราษฎรและที่ไม่ได้เป็น | |||
1. [[มหาอำมาตย์เอก_เจ้าพระยาวงษานุประพันธ์|มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาวงษานุประพันธ์]] | |||
2. [[มหาอำมาตย์เอก_เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี|มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี]] | |||
3. [[มหาอำมาตย์เอก_เจ้าพระยาพิชัยญาติ|มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพิชัยญาติ]] | |||
4. [[มหาอำมาตย์โท_พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี|มหาอำมาตย์โท พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี]] | |||
5. [[มหาอำมาตย์โท_พระยามโนปกรณ์นิติธาดา|มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา]] | |||
6. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยามานวราชเสวี|มหาอำมาตย์ตรี พระยามานวราชเสวี]] | |||
7. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยาศรีวิสารวาจา|มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา]] | |||
8. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยาไชยยศสมบัติ|มหาอำมาตย์ตรี พระยาไชยยศสมบัติ]] | |||
9. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์|มหาอำมาตย์ตรี พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์]] | |||
10. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยามนธาตุราช|มหาอำมาตย์ตรี พระยามนธาตุราช]] | |||
11. [[นายพลตรี_พระยาอินทรวิชิต|นายพลตรี พระยาอินทรวิชิต]] | |||
12. [[นายพลตรี_พระยาประเสริฐสงคราม|นายพลตรี พระยาประเสริฐสงคราม]] | |||
13. [[นายพลเรือตรี_พระยาปรีชาชลยุทธ|นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ]] | |||
14. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยาปรีชานุสาสน์|มหาอำมาตย์ตรี พระยาปรีชานุสาสน์]] | |||
15. [[นายพลเรือตรี_พระยาศรยุทธเสนี|นายพลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี]] | |||
16. [[มหาอำมาตย์ตรี_พระยาอุดมพงศ์เพ็ญสวัสดิ์|มหาอำมาตย์ตรี พระยาอุดมพงศ์เพ็ญสวัสดิ์]] | |||
17. [[มหาอำนาตย์ตรี_พระยาวิชัยราชสุมนตร์|มหาอำนาตย์ตรี พระยาวิชัยราชสุมนตร์]] | |||
18. [[มหาเสวกศรี_พระยาปรีดานฤเบศร์|มหาเสวกศรี พระยาปรีดานฤเบศร์]] | |||
19. [[นายนาวาเอก_พระยาวิชิตชลธี|นายนาวาเอก พระยาวิชิตชลธี]] | |||
20. [[นายพันเอก_พระยาทรงสุรเดช|นายพันเอก พระยาทรงสุรเดช]] | |||
21. [[นายพันเอก_พระยาฤทธิ์อัคเนย์|นายพันเอก พระยาฤทธิ์อัคเนย์]] | |||
22. [[นายพันตำรวจเอก_พระยาบุเรศร์ผดุงกิจ|นายพันตำรวจเอก พระยาบุเรศร์ผดุงกิจ]] | |||
23. [[อำมาตย์เอก_พระยาอนุมานราชธน|อำมาตย์เอก พระยาอนุมานราชธน]] | |||
24. [[อำมาตย์เอก_พระยาประมวญวิชาพูล|อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล]] | |||
25. [[นายนาวาเอก_พระประพิณพลยุทธ|นายนาวาเอก พระประพิณพลยุทธ]] | |||
26. [[นายนาวาเอก_พระเรี่ยมวิรัชชพากย์|นายนาวาเอก พระเรี่ยมวิรัชชพากย์]] | |||
27. [[อำมาตย์เอก_พระสุธรรมวินิจฉัย|อำมาตย์เอก พระสุธรรมวินิจฉัย]] | |||
28. [[นายพันโท_พระประศาสน์พิทยายุทธ์|นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ์]] | |||
29. [[นายพันตำรวจโท_หลวงแสงนิติศาสตร์|นายพันตำรวจโท หลวงแสงนิติศาสตร์]] | |||
30. [[อำมาตย์โท_พระวุฒิศาสตร์เนติญาณ|อำมาตย์โท พระวุฒิศาสตร์เนติญาณ]] | |||
31. [[นายนาวาตรี_หลวงศุภชลาศัย|นายนาวาตรี หลวงศุภชลาศัย]] | |||
32. [[นายนาวาตรี_หลวงสินธุสงครามชัย|นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย]] | |||
33. [[นายพันตรี_หลวงสินาดโยธารักษ์|นายพันตรี หลวงสินาดโยธารักษ์]] | |||
34. [[นายพันตรี_หลวงพิบูลสงคราม|นายพันตรี หลวงพิบูลสงคราม]] | |||
35. [[อำมาตย์ตรี_หลวงประดิษฐ์มนูธรรม|อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม]] | |||
36. [[อำมาตย์ตรี_หลวงคหกรรมบดี|อำมาตย์ตรี หลวงคหกรรมบดี]] | |||
37. [[เสวกตรี_หลวงนฤเบศร์มานิต|เสวกตรี หลวงนฤเบศร์มานิต]] | |||
38. [[นายเรือเอก_หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์|นายเรือเอก หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์]] | |||
39. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงเดชสหกรณ์|รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์]] | |||
40. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงดำริอิสรานุวรรต|รองอำมาตย์เอก หลวงดำริอิสรานุวรรต]] | |||
41. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงสุนทรเทพหัสดิน|รองอำมาตย์เอก หลวงสุนทรเทพหัสดิน]] | |||
42. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงเดชาติวงศ์วรารัตน์|รองอำมาตย์เอก หลวงเดชาติวงศ์วรารัตน์]] | |||
43. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงบรรณกรโกวิท|รองอำมาตย์เอก หลวงบรรณกรโกวิท]] | |||
44. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงอรรถสารประสิทธิ์|รองอำมาตย์เอก หลวงอรรถสารประสิทธิ์]] | |||
45. [[รองอำมาตย์เอก_หลวงอรรถกิตติกำจร|รองอำมาตย์เอก หลวงอรรถกิตติกำจร]] | |||
46. [[หลวงชำนาญนิติเกษตร์|รองอำมาตย์เอก หลวงชำนาญนิติเกษตร์]] | |||
47. [[หลวงโกวิทอภัยวงศ์|รองอำมาตย์เอก หลวงโกวิทอภัยวงศ์]] | |||
48. [[หลวงอภิรมย์โกษากร|รองอำมาตย์เอก หลวงอภิรมย์โกษากร]] | |||
49. [[ตั้ว_ลพานุกรม|รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม]] | |||
50. [[ประจวบ_บุนนาค|รองอำมาตย์เอก ประจวบ บุนนาค]] | |||
51. [[อุดม_สนิทวงศ์|รองอำมาตย์เอก หม่อมหลวงอุดม สนิทวงศ์]] | |||
52. [[ประยูร_ภมรมนตรี|รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี]] | |||
53. [[ทวี_บุณยเกตุ|รองอำมาตย์เอก ทวี บุณยเกตุ]] | |||
54. [[จรูญ_สืบแสง|รองอำมาตย์โทจรูญ สืบแสง]] | |||
55. [[ชุณห์_ปิณฑานนท์|รองอำมาตย์โท ชุณห์ ปิณฑานนท์]] | |||
56. [[วิลาศ_โอสถานนท์|นายวิลาศ โอสถานนท์]] | |||
57. [[แนบ_พหลโยธิน|นายแนบ พหลโยธิน]] | |||
58. [[ดิเรก_ชัยนาม|นายดิเรก ชัยนาม]] | |||
59. [[วิเชียร_สุวรรณทัต|นายวิเชียร สุวรรณทัต]] | |||
60. [[ยล_สมานนท์|นายยล สมานนท์]] | |||
61. [[สงวน_ตุลารักษ์|นายสงวน ตุลารักษ์]] | |||
62. [[ซิม_วีระไวทยะ|นายซิม วีระไวทยะ]] | |||
63. [[หงวน_ทองประเสริฐ|นายหงวน ทองประเสริฐ]] | |||
64. [[มานิต_วสุวัต|นายมานิต วสุวัต]] | |||
65. [[จรูญ_ณ_บางช้าง|นายจรูญ ณ บางช้าง]] | |||
66. [[เนตร์_พูนวิวัฒน์|นายเนตร์ พูนวิวัฒน์]] | |||
67. [[มังกร_สามเสน|นายมังกร สามเสน]] | |||
68. [[ซุ่นใช้_คูตระกูล|นายซุ่นใช้ คูตระกูล]] | |||
69. [[สวัสดิ์_โสตถิทัต|นายสวัสดิ์ โสตถิทัต]] | |||
70. [[บรรจง_ศรีจรูญ|นายบรรจง ศรีจรูญ]] | |||
แต่[[พระยาวิชิตชลธี|พระยาวิชิตชลธี]] อ้างว่าป่วยไม่ได้มาประชุม ที่ประชุมจึงได้เสนอชื่อ[[พระยาพหลพลพยุหเสนา|พระยาพหลพลพยุหเสนา]] ให้เป็นแทน เพราะแต่แรกท่านไม่ได้มีชื่ออยู่ด้วย | |||
ดังนั้น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรชุดแรกผู้ทำหน้าที่แทนปวงชนชาวไทยในการ “ดูแลควบคุมกิจการของประเทศ และอำนาจประชุมกันถอดถอนกรรมการราษฎรหรือพนักงานรัฐบาลผู้หนึ่งผู้ได้” ได้มีขึ้นโดยการแต่งตั้งทั้งหมด | |||
จากนั้น นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารได้กล่าวมอบงานการปกครองแผ่นดินที่[[คณะผู้ก่อการ|คณะผู้ก่อการ]]ฯ ได้ยึดมาให้แก่สภาผู้แทนราษฎร และใน[[การประชุมสภาผู้แทนราษฎร|การประชุมสภาผู้แทนราษฎร]]ครั้งนี้ที่ประชุมสภาก็ได้เลือก[[มหาอำมาตย์เอก_เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี|มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี]] เป็น[[ประธานสภาผู้แทนราษฎร|ประธานสภาผู้แทนราษฎร]] นับว่าท่านเป็นประธานสภาผู้แทนราษฎรคนแรกของประเทศ โดยมี[[พระยาอินทรวิชิต|พระยาอินทรวิชิต]] เป็น[[รองประธานสภาผู้แทนราษฎร|รองประธานสภาผู้แทนราษฎร]] | |||
เมื่อมีสภาผู้แทนราษฎรเป็น[[อำนาจนิติบัญญัติ|อำนาจนิติบัญญัติ]]ของประเทศแล้ว ที่ประชุมสภาก็ได้ดำเนินการเลือกคณะผู้บริหารหรือรัฐบาลของประเทศ คือ [[ประธานกรรมการราษฎร|ประธานกรรมการราษฎร]] และกรรมการราษฎร ดังที่มาตรา 33 ของธรรมนูญการปกครองได้บัญญัติว่า | |||
“ให้สภาเลือกตั้งสมาชิกในสภาผู้หนึ่งเป็นประธานกรรมการ และให้ผู้เป็นประธานนั้นเลือกสมาชิกในสภาอีก 14 นาย เพื่อเป็นกรรมการ การเลือกนี้เมื่อได้รับความเห็นชอบของสภาแล้ว ให้ถือว่าผู้ได้รับเลือกเป็นกรรมการของสภา” | |||
ในที่ประชุมได้มีผู้เสนอชื่อ[[พระยามโนปกรณ์นิติธาดา|พระยามโนปกรณ์นิติธาดา]] [[ตุลาการ|ตุลาการ]]อาวุโส ผู้เป็นนักเรียนเก่าทางด้าน[[กฎหมาย|กฎหมาย]]จากประเทศอังกฤษให้เป็นประธานกรรมการราษฎร พระยามโนฯ ได้ขอปรึกษาหารือกับพระยาพหลฯ และ[[หลวงประดิษฐ์มนูธรรม|หลวงประดิษฐ์มนูธรรม]]อยู่ชั่วครู่หนึ่ง ก็ยอมรับตำแหน่งประธานกรรมการราษฎร การที่พระยามโนฯ ได้รับเลือกจากสภาผู้แทนราษฎรให้เป็น[[นายกรัฐมนตรี|นายกรัฐมนตรี]]คนแรกของเมืองไทย ก็เนื่องมาจากเหตุผลหลายประการ เช่น เป็นผู้ดำรงตำแหน่งที่มีเกียรติทางด้าน[[ศาลยุติธรรม|ศาลยุติธรรม]]มาก่อน ได้รับความเชื่อถือและไว้วางใจจากบุคคลสำคัญในวงการเมืองสมัยนั้นมาก นัยว่าได้รับความเชื่อถือทั้งทางเจ้าและฝ่ายผู้ก่อการ หลังจากนั้นพระยามโนปกรณ์นิติธาดา จึงได้เลือกคณะกรรมการราษฎร ซึ่งเท่ากับคณะรัฐมนตรีในปัจจุบัน ตามความเห็นชอบของสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 14 นาย เป็นกรรมการราษฎร ดังมีรายนามต่อไปนี้ | |||
1. นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ | |||
2. มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา | |||
3. นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา | |||
4. นายพันเอก พระยาทรงสุรเดช | |||
5. นายพันเอก พระยาฤทธิอัคเนย์ | |||
6. อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล | |||
7. นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ์ | |||
8. นายพันตรี หลวงพิบูลสงคราม | |||
9. นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย | |||
10. อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม | |||
11. รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์ | |||
12. รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม | |||
13. รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี | |||
14. นายแนบ พหลโยธิน | |||
ดังนั้น วันที่ [[28_มิถุนายน_พ.ศ._2475|28 มิถุนายน พ.ศ. 2475]] จึงเป็นวันที่ประเทศไทยได้มีทั้งสภาผู้แทนราษฎร และมีรัฐบาลให้เข้ามาบริหารประเทศ การใช้พระที่นั่งอนันตสมาคมเป็นที่ประชุมสภาตามปกติจากวันนั้นและได้ดำเนินการสืบมาจนถึงวันที่ [[19_กันยายน_พ.ศ._2517|19 กันยายน พ.ศ. 2517]] จึงยุติลง | |||
[[ | [[Category:เหตุการณ์สำคัญทางการเมืองไทย สมัย พ.ศ. 2475-2500]] | ||
รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 15:06, 3 กรกฎาคม 2560
ผู้แต่ง : ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
พระที่นั่งอนันตสมาคมเป็นอาคารหินอ่อนที่เป็นสถาปัตยกรรมฝรั่งแบบ “เรเนอซองส์ของอิตาลี” ตั้งอยู่หลังลานพระราชวังดุสิตหรือลานพระบรมรูปทรงม้า พระที่นั่งหลังนี้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงให้สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2450 เพื่อจะเป็นที่รับรองแขกเมือง และเป็นที่ประชุมปรึกษาราชการ โดยมีช่างชาวอิตาเลียนเป็นส่วนใหญ่มาสร้าง วิศวกรสำคัญก็มี นายซี อาร์เลกรี และนายอี ยีโกโล ส่วนสถาปนิกได้แก่ นายเอริโกตี ได้สร้างเสร็จใน พ.ศ. 2458 สมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ชั้นบนของพระที่นั่งอนันตสมาคมนี้เป็นห้องโถงยาว ที่มีการตกแต่งอย่างงดงามมาก
ในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 คณะผู้ก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครองได้ใช้อาคารแห่งนี้เป็น กองบัญชาการของคณะผู้ก่อการ และอีก 4 วันต่อมาหลังที่พระราชทานพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475 ออกมาใช้แล้ว ได้มีการเรียกประชุมสภาผู้แทนราษฎรชุดแรกในครั้งแรกที่พระที่นั่งอนันตสมาคมแห่งนี้ ในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 โดยในวันเดียวกันนั่นเองก็ได้มีการตั้งคณะกรรมการราษฎรหรือคณะรัฐบาลชุดแรกหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองขึ้นมาบริหารประเทศ ดังที่มีการบันทึกไว้ในหน้าประวัติศาสตร์การเมืองไทย
วันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ได้มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทยที่มีชื่อว่า “พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินชั่วคราว พ.ศ. 2475” ที่มีบทบัญญัติว่าด้วยที่มาของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ตามที่กำหนดไว้ในมาตรา 10 ของธรรมนูญว่า สมาชิกในสภาผู้แทนราษฎรจะต้องเป็นไปตามกาลสมัย ดังนี้
สมัยที่ 1
นับแต่วันใช้ธรรมนูญนี้เป็นต้นไปจนกว่าจะถึงเวลาที่สมาชิกในสมัยที่ 2 จะเข้ารับตำแหน่งให้คณะราษฎร ซึ่งมีคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารเป็นผู้ใช้อำนาจแทนจัดตั้งผู้แทนราษฎรชั่วคราวขึ้นเป็น จำนวน 70 นาย เป็นสมาชิกในสภา
ดังนั้นในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 คณะราษฎร โดยคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารจึงได้ใช้อำนาจประกาศตั้งผู้แทนราษฎรชั่วคราวขึ้นเป็นจำนวน 70 นาย ประกอบด้วยข้าราชการและบุคคลสำคัญในยุคนั้นที่เป็นสมัครพรรคพวกของคณะราษฎรและที่ไม่ได้เป็น
1. มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาวงษานุประพันธ์
2. มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี
3. มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพิชัยญาติ
4. มหาอำมาตย์โท พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี
5. มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา
6. มหาอำมาตย์ตรี พระยามานวราชเสวี
7. มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา
8. มหาอำมาตย์ตรี พระยาไชยยศสมบัติ
9. มหาอำมาตย์ตรี พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์
10. มหาอำมาตย์ตรี พระยามนธาตุราช
12. นายพลตรี พระยาประเสริฐสงคราม
13. นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ
14. มหาอำมาตย์ตรี พระยาปรีชานุสาสน์
15. นายพลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี
16. มหาอำมาตย์ตรี พระยาอุดมพงศ์เพ็ญสวัสดิ์
17. มหาอำนาตย์ตรี พระยาวิชัยราชสุมนตร์
18. มหาเสวกศรี พระยาปรีดานฤเบศร์
21. นายพันเอก พระยาฤทธิ์อัคเนย์
22. นายพันตำรวจเอก พระยาบุเรศร์ผดุงกิจ
23. อำมาตย์เอก พระยาอนุมานราชธน
24. อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล
25. นายนาวาเอก พระประพิณพลยุทธ
26. นายนาวาเอก พระเรี่ยมวิรัชชพากย์
27. อำมาตย์เอก พระสุธรรมวินิจฉัย
28. นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ์
29. นายพันตำรวจโท หลวงแสงนิติศาสตร์
30. อำมาตย์โท พระวุฒิศาสตร์เนติญาณ
32. นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย
33. นายพันตรี หลวงสินาดโยธารักษ์
35. อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม
38. นายเรือเอก หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์
39. รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์
40. รองอำมาตย์เอก หลวงดำริอิสรานุวรรต
41. รองอำมาตย์เอก หลวงสุนทรเทพหัสดิน
42. รองอำมาตย์เอก หลวงเดชาติวงศ์วรารัตน์
43. รองอำมาตย์เอก หลวงบรรณกรโกวิท
44. รองอำมาตย์เอก หลวงอรรถสารประสิทธิ์
45. รองอำมาตย์เอก หลวงอรรถกิตติกำจร
46. รองอำมาตย์เอก หลวงชำนาญนิติเกษตร์
47. รองอำมาตย์เอก หลวงโกวิทอภัยวงศ์
48. รองอำมาตย์เอก หลวงอภิรมย์โกษากร
49. รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม
50. รองอำมาตย์เอก ประจวบ บุนนาค
51. รองอำมาตย์เอก หม่อมหลวงอุดม สนิทวงศ์
52. รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี
53. รองอำมาตย์เอก ทวี บุณยเกตุ
55. รองอำมาตย์โท ชุณห์ ปิณฑานนท์
57. นายแนบ พหลโยธิน
58. นายดิเรก ชัยนาม
60. นายยล สมานนท์
62. นายซิม วีระไวทยะ
64. นายมานิต วสุวัต
67. นายมังกร สามเสน
70. นายบรรจง ศรีจรูญ
แต่พระยาวิชิตชลธี อ้างว่าป่วยไม่ได้มาประชุม ที่ประชุมจึงได้เสนอชื่อพระยาพหลพลพยุหเสนา ให้เป็นแทน เพราะแต่แรกท่านไม่ได้มีชื่ออยู่ด้วย
ดังนั้น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรชุดแรกผู้ทำหน้าที่แทนปวงชนชาวไทยในการ “ดูแลควบคุมกิจการของประเทศ และอำนาจประชุมกันถอดถอนกรรมการราษฎรหรือพนักงานรัฐบาลผู้หนึ่งผู้ได้” ได้มีขึ้นโดยการแต่งตั้งทั้งหมด
จากนั้น นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารได้กล่าวมอบงานการปกครองแผ่นดินที่คณะผู้ก่อการฯ ได้ยึดมาให้แก่สภาผู้แทนราษฎร และในการประชุมสภาผู้แทนราษฎรครั้งนี้ที่ประชุมสภาก็ได้เลือกมหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี เป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร นับว่าท่านเป็นประธานสภาผู้แทนราษฎรคนแรกของประเทศ โดยมีพระยาอินทรวิชิต เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร
เมื่อมีสภาผู้แทนราษฎรเป็นอำนาจนิติบัญญัติของประเทศแล้ว ที่ประชุมสภาก็ได้ดำเนินการเลือกคณะผู้บริหารหรือรัฐบาลของประเทศ คือ ประธานกรรมการราษฎร และกรรมการราษฎร ดังที่มาตรา 33 ของธรรมนูญการปกครองได้บัญญัติว่า
“ให้สภาเลือกตั้งสมาชิกในสภาผู้หนึ่งเป็นประธานกรรมการ และให้ผู้เป็นประธานนั้นเลือกสมาชิกในสภาอีก 14 นาย เพื่อเป็นกรรมการ การเลือกนี้เมื่อได้รับความเห็นชอบของสภาแล้ว ให้ถือว่าผู้ได้รับเลือกเป็นกรรมการของสภา”
ในที่ประชุมได้มีผู้เสนอชื่อพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ตุลาการอาวุโส ผู้เป็นนักเรียนเก่าทางด้านกฎหมายจากประเทศอังกฤษให้เป็นประธานกรรมการราษฎร พระยามโนฯ ได้ขอปรึกษาหารือกับพระยาพหลฯ และหลวงประดิษฐ์มนูธรรมอยู่ชั่วครู่หนึ่ง ก็ยอมรับตำแหน่งประธานกรรมการราษฎร การที่พระยามโนฯ ได้รับเลือกจากสภาผู้แทนราษฎรให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของเมืองไทย ก็เนื่องมาจากเหตุผลหลายประการ เช่น เป็นผู้ดำรงตำแหน่งที่มีเกียรติทางด้านศาลยุติธรรมมาก่อน ได้รับความเชื่อถือและไว้วางใจจากบุคคลสำคัญในวงการเมืองสมัยนั้นมาก นัยว่าได้รับความเชื่อถือทั้งทางเจ้าและฝ่ายผู้ก่อการ หลังจากนั้นพระยามโนปกรณ์นิติธาดา จึงได้เลือกคณะกรรมการราษฎร ซึ่งเท่ากับคณะรัฐมนตรีในปัจจุบัน ตามความเห็นชอบของสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 14 นาย เป็นกรรมการราษฎร ดังมีรายนามต่อไปนี้
1. นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ
2. มหาอำมาตย์ตรี พระยาศรีวิสารวาจา
3. นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา
4. นายพันเอก พระยาทรงสุรเดช
5. นายพันเอก พระยาฤทธิอัคเนย์
6. อำมาตย์เอก พระยาประมวญวิชาพูล
7. นายพันโท พระประศาสน์พิทยายุทธ์
8. นายพันตรี หลวงพิบูลสงคราม
9. นายนาวาตรี หลวงสินธุสงครามชัย
10. อำมาตย์ตรี หลวงประดิษฐ์มนูธรรม
11. รองอำมาตย์เอก หลวงเดชสหกรณ์
12. รองอำมาตย์เอก ตั้ว ลพานุกรม
13. รองอำมาตย์เอก ประยูร ภมรมนตรี
14. นายแนบ พหลโยธิน
ดังนั้น วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 จึงเป็นวันที่ประเทศไทยได้มีทั้งสภาผู้แทนราษฎร และมีรัฐบาลให้เข้ามาบริหารประเทศ การใช้พระที่นั่งอนันตสมาคมเป็นที่ประชุมสภาตามปกติจากวันนั้นและได้ดำเนินการสืบมาจนถึงวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2517 จึงยุติลง
