ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การเลือกตั้ง ส.ส. และการแต่งตั้ง ส.ว. ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511"
จาก ฐานข้อมูลการเมืองการปกครอง สถาบันพระปกเกล้า
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| (ไม่แสดง 4 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้คนเดียวกัน) | |||
| บรรทัดที่ 1: | บรรทัดที่ 1: | ||
'''ผู้เรียบเรียง''' ชาย ไชยชิต และ รองศาสตราจารย์ ดร. นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ | |||
---- | |||
'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' รองศาสตราจารย์นรนิติ เศรษฐบุตร และ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต | |||
---- | ---- | ||
==ความเป็นมา== | ==ความเป็นมา== | ||
ภายหลัง[[รัฐประหาร พ.ศ. 2501|การปฏิวัติในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501]] คณะปฏิวัตินำโดย[[สฤษดิ์ ธนะรัชต์|จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] ได้เข้าบริหารประเทศ และได้ตั้ง[[สภาร่างรัฐธรรมนูญ]]ขึ้นเมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2502 โดยสภาร่างรัฐธรรมนูญใช้เวลาในการร่างรัฐธรรมนูญจนแล้วเสร็จและนำขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511 และได้มีรัฐพิธีพระราชทานรัฐธรรมนูญในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511 นอกจากนั้น ยังได้มีการประกาศใช้กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญอีก 2 ฉบับ คือ [[พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511|พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511]] และ[[พระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2511|พระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน พ.ศ. 2511]] | |||
[[รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511|รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511]] กำหนดให้[[รัฐสภา]]เป็นระบบสองสภา ซึ่งประกอบด้วย[[สภาผู้แทนราษฎร]] และ[[วุฒิสภา]] กล่าวคือ วุฒิสภาประกอบด้วยสมาชิกซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิ มีจำนวนสามในสี่ของจำนวนสมาชิกทั้งหมดของสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสมาชิกมีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 6 ปี เมื่อครบ 3 ปี แล้วให้จับสลากออกครึ่งหนึ่ง ส่วนสภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วยสมาชิกซึ่งราษฎรเลือกตั้งตามอัตราส่วนประชากร 150,000 คนต่อสมาชิกสภาผู้แทน 1 คน โดยรัฐธรรมนูญกำหนดให้วุฒิสภามีอำนาจค่อนข้างมาก กล่าวคือ นอกจากจะสามารถยับยั้งร่างพระราชบัญญัติที่ผ่านที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรมาแล้ว ยังมีอำนาจควบคุมฝ่ายบริหารได้เท่ากับสภาผู้แทนราษฎรอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นการตั้ง[[กระทู้ถาม]]รัฐมนตรี หรือการเสนอ[[ญัตติ]]เพื่อขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี หรือ[[รัฐมนตรี]]ในที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภา | |||
==การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภา วันที่ | ==การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภา วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511== | ||
วันที่ | วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511 เวลา 19.00 นาฬิกา ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญได้เชิญสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญและ[[คณะรัฐมนตรี]] รวมทั้ง[[กรรมาธิการ]]ของสภาร่างรัฐธรรมนูญทั้งหมดมารับประทานอาหารร่วมกัน ณ บริเวณพระที่นั่งอนันตสมาคม เพื่อแสดงความยินดีในการที่สภาร่างรัฐธรรมนูญได้ทำหน้าที่ร่างรัฐธรรมนูญมาตั้งแต่ พ.ศ. 2502 จนเสร็จสิ้นลง หลังจากประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 แล้ว ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2511 จึงได้มีการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง[[สมาชิกวุฒิสภา]] จำนวน 120 คน ตามบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญเพื่อทำหน้าที่สมาชิกวุฒิสภาในรัฐสภา ดังรายชื่อต่อไปนี้ | ||
{| cellpadding="4" align="center" | {| cellpadding="4" align="center" | ||
|- | |- | ||
|width="240" |( | |width="240" |(1) [[พลอากาศเอก กมล เดชะตุงคะ]] | ||
|width="220" |( | |width="220" |(2) [[พันเอก กมล พิจิตรคดีพล]] | ||
|width="220" |( | |width="220" |(3) นาย[[กมล วรรณประภา]] | ||
|width="250" |( | |width="250" |(4) [[พลเรือตรี กมล สีตกะลิน]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(5) [[พลเอก กฤช ปุณณกันต์]] ||(6) [[พลโท กฤษณ์ สีวะรา]] ||(7) [[พลเรือโท กวี สิงหะ]] ||(8) [[พลเรือเอก หม่อมเจ้ากาฬวรรณดิศ ดิศกุล]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(9) [[พลตรี เกรียงไกร อัตตะนันท์]] ||(10) [[เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์|พลโท เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์]] ||(11) นาย[[เกษม อุทยานิน]] ||(12) [[พลเอก ครวญ สุทธานินทร์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(13) [[คึกฤทธิ์ ปราโมช|หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช]] ||(14) [[จรูญ เฉลิมเตียรณ|พลเรือเอก จรูญ เฉลิมเตียรณ]] ||(15) [[พลโท จำเป็น จารุเสถียร]] ||(16) [[พลตำรวจโท จำรัส มัณฑุกานนท์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(17) [[พันเอก จิตต์ ธนะโชติ]] ||(18) [[พลตำรวจโท จิตต์ สุนทานนท์]] ||(19) [[พันเอก จิตต์กวี เกษะโกมล]] ||(20) [[พันเอก จินดา ณ สงขลา]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(21) [[พลโท เฉลิมชัย จารุวัสตร์]] ||(22) [[พลเรือโท เฉิดชาย ถมยา]] ||(23) [[พลตำรวจตรี ชัช ชยางกูร]] ||(24) [[พลตำรวจเอก หลวงชาติตระการโกศล]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(25) [[พลเรือเอก หลวงชำนาญอรรถยุทธ์]] ||(26) [[พลตำรวจเอก ชุมพล โลหะชาละ|พลตำรวจตรี ชุมพล โลหะชาละ]] ||(27) [[พลอากาศตรี ชู สุทธิโชติ]] ||(28) [[พลตรี เชิดชัย ทองสิงห์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(29) [[พลโท โชติ หิรัญยัษฐิติ]] ||(30) [[พระดุลยพากย์สุวมัณฑ์]] ||(31) นาย[[ดุสิต บุญธรรม]] ||(32) [[พลตำรวจโท ต่อศักดิ์ ยมนาค]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(33) [[พระตีรณสารวิศกรรม]] ||(34) [[พลเอก ถนอม ปัทมานนท์]] ||(35) [[พลเรือเอก ถวิล รายนานนท์]] ||(36) [[หลวงถวิลเศรษฐพณิชย์การ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(37) นาย[[ถวิล สุนทรศารทูล]] ||(38) [[พลเอก ทวนชัย โกศินานนท์]] ||(39) [[พลโท ทวิช เสนีย์วงศ์ ณ อยุธยา]] ||(40) [[หม่อมราชวงศ์ทองแท่ง ทองแถม]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(41) [[พันเอก ขุนทยานราญรอน]] ||(42) [[พันโท ธงเจิม ศังขวณิช]] ||(43) [[พลเรือเอก นัย นพคุณ]] ||(44) [[พลเอก เนตรี เขมะโยธิน]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(45) [[พลโท บุญชัย บำรุงพงศ์]] ||(46) [[พลอากาศเอก บุญชู จันทรุเบกษา]] ||(47) [[พลตรี บุญมาก เทศบุตรี]] ||(48) นาย[[บุญรอด บิณฑสันต์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(49) [[พลโท บุญเรือน เครือคงคา]] ||(50) [[หลวงประกอบนิติสาร]] ||(51) [[พันเอก ประคัลภ์ เครือคงคา]] ||(52) [[พลตรี ประจวบ สุนทรางกูร]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(53) [[พลโท ประชุม ประสิทธิสรจักร]] ||(54) [[พันเอก ประเทียบ เทศวิศาล]] ||(55) [[พลเอก ประพันธ์ กุลพิจิตร]] ||(56) นาย[[ประยูร กาญจนดุล]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(57) นาย[[ประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์]] ||(58) นาย[[ประสิทธิ์ จุลละเกศ]] ||(59) [[พลโท ประเสริฐ สุดบรรทัด]] ||(60) นาย[[ประเสริฐ ปัทมะสุคนธ์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(61) [[พลตรี ประเสริฐ ธรรมศิริ]] ||(62) [[เปรม ติณสูลานนท์|พันเอก เปรม ติณสูลานนท์]] ||(63) [[พันเอก พงศ์ เภกะนันทน์]] ||(64) [[พลตำรวจโท พจน์ เภกะนันท์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(65) [[พลตรี พร ธนะภูมิ]] ||(66) นาย[[พรหม สูตรสุคนธ์]] ||(67) นาย[[พ่วง สุวรรณรัฐ]] ||(68) [[พลตำรวจโท พิชัย กุลละวณิชย์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(69) [[พลอากาศโท พิชิต บุณยเสนา]] ||(70) [[หลวงพิณพากยพิทยาเภท]] ||(71) [[พันโท ไพศาล รุ่งแสง]] ||(72) นาย[[มนูญ บริสุทธิ์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(73) นาย[[มาลัย หุวะนันท์]] ||(74) [[พลตรี ยศ เทพหัสดิน ณ อยุธยา]] ||(75) [[พันเอก ยุทธศักดิ์ คล่องตรวจโรค]] ||(76) [[พลตำรวจโท เยื้อน ประภาวัต]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(77) นาย[[เรณู สุวรรณสิทธิ์]] ||(78) [[พลโท หม่อมราชวงศ์ลาภ หัสดินทร]] ||(79) [[พันเอก นายวรการบัญชา]] ||(80) [[พลโท วิชัย พงศ์อนันต์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(81) นาย[[วิทย์ ศิวะศริยานนท์]] ||(82) [[พลเรือโท ศรี ดาวราย]] ||(83) [[พลตำรวจตรี ศรีสุข มหินทรเทพ]] ||(84) [[พลเรือเอก ศิริ กระจ่างเนตร]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(85) [[พลอากาศเอก ศิริ เมืองมณี]] ||(86) [[พลเรือเอก สงัด ชลออยู่|พลเรือโท สงัด ชลออยู่]] ||(87) [[พลตำรวจตรี สง่า กิตติขจร]] ||(88) [[พันเอก สนอง ถมังรักษ์สัตว์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(89) [[พันเอก สม ขัตพันธ์]] ||(90) [[พลโท สมบูรณ์ วิจิตรานุช]] ||(91) นาย[[สมภพ โหตระกิตย์]] ||(92) [[พันเอก สมศักดิ์ ปัญจมานนท์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(93) [[พลอากาศเอก สวัสดิ์ พรชำนิ]] ||(94) [[พันเอก สัมผัส พาสนยงภิญโญ]] ||(95) นาย[[สานนท์ สายสว่าง]] ||(96) [[พลเอก สายหยุด เกิดผล|พลโท สายหยุด เกิดผล]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(97) [[พลโท สำราญ แพทยกุล]] ||(98) [[พันเอก สิงห์ นาควัชระ]] ||(99)[[ พันเอก สิทธิ์ ศิลปสุขุม]] ||(100) [[พลโท สุข เปรุนาวิน]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(101) [[พระยาสุนทรพิพิธ]] ||(102) [[พลเอก สุรกิจ มัยลาภ]] ||(103) นาย[[สุรพงษ์ ตรีรัตน์]] ||(104) [[พันเอก สุรินทร์ ผลประไพ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(105) [[พลเรือตรี โอภาส จามิกรณ์]] ||(106) นาย[[สุวรรณ รื่นยศ]] ||(107) นาย[[สกล บุณยัษฐิติ]] ||(108) [[พันเอก แสวง ขมะสุนทร]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(109) [[พันเอก แสวง จามรจันทร์]] ||(110) [[พลโท แสวง เสนาณรงค์]] ||(111) [[พลเอก ไสว ดวงมณี|พลโท ไสว ดวงมณี]] ||(112) [[หะริน หงสกุล|พลอากาศเอก หะริน หงสกุล]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(113) [[พลเรือเอก อนันต์ เนตรโรจน์]] ||(114) [[พลตรี อร่าม เมนะคงคา]] ||(115) [[พันเอก อรุณ ทวาทศิน]] ||(116) [[พลเอก อวบ อาสาณรงค์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(117) [[พลโท อ่อง โพธิกนิษฐ์]] ||(118) [[พลโท อัมพร จินตกานนท์]] ||(119) นาย[[อินทรี จันทรสถิตย์]] ||(120) [[พันเอก เอื้อม จิรพงศ์]] | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
โดยมี [[พันเอก นายวรการบัญชา]] เป็นประธานวุฒิสภา และ[[พระดุลยพากย์สุวมัณฑ์]] เป็นรองประธานวุฒิสภาคนที่ | โดยมี [[พันเอก นายวรการบัญชา]] เป็นประธานวุฒิสภา และ[[พระดุลยพากย์สุวมัณฑ์]] เป็นรองประธานวุฒิสภาคนที่ 1 และ[[ครวญ สุทธานินท์ฅพลเอก ครวญ สุทธานินท์]] เป็นรองประธานสภาคนที่ 2 | ||
==การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร วันที่ | ==การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร วันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512== | ||
การเลือกตั้งทั่วไปขึ้นในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 1512 เป็นการจัดการเลือกตั้งตามบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 มาตรา 180 ซึ่งกำหนดให้ต้องมีการเลือกตั้งขึ้นภายใน 240 วัน การส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งลงแข่งขันในการเลือกตั้งครั้งนี้เป็นไปอย่างคึกคัก เพราะเมื่อ[[พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511|พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511]] มีผลบังคับใช้แล้ว ปรากฏว่ามีผู้ร้องขอจดทะเบียนพรรคการเมืองต่อปลัดกระทรวงมหาดไทยในฐานะนายทะเบียนพรรคการเมืองจำนวนมาก ได้แก่ [[สหประชาไทย (พ.ศ. 2511)|พรรคสหประชาไทย]] [[พรรคประชาธิปัตย์]] [[พรรคประชาชน]] [[พรรคแนวร่วมเศรษฐกร]] [[พรรคเสรีประชาธิปไตย]] [[พรรคแนวประชาธิปไตย]] [[พรรคสัมมาชีพช่วยชาวนา]] [[พรรคชาวนาชาวไร่]] [[พรรคสยามใหม่]] [[พรรคประชาพัฒนา]] [[พรรคแรงงาน]] [[พรรคไทธิปัตย์]] [[พรรคอิสระธรรม]] [[พรรคชาติประชาธิปไตย]] เป็นต้น | |||
การเลือกตั้งเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 1512 เป็น[[การเลือกตั้งแบบแบ่งเขตและแบบรวมเขต|การเลือกตั้งแบบรวมเขต]]เรียงเบอร์ โดยถือเอาหนึ่งจังหวัดเป็นหนึ่งเขตเลือกตั้ง และเป็น[[การเลือกตั้งทางตรง|การเลือกตั้งโดยตรง]] จำนวนผู้แทนราษฎรในแต่ละเขตคำนวณโดยถือเอาจำนวนประชาชน 150,000 คน ต่อผู้แทน 1 คน การเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้แทนทั้งหมด 219 คน มีผู้มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทั้งหมด 14,820180 คน มีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง 7,285,832 คน คิดเป็นร้อยละ 49.10 จังหวัดที่มีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งมากที่สุดคือ จังหวัดระนอง คิดเป็นร้อยละ 73.95 ของจำนวนผู้มาใช้สิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทั้งหมด และจังหวัดพระนครมีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งน้อยที่สุด คิดเป็นร้อยละ 36.66 | |||
ผลการเลือกตั้งในครั้งนี้พบว่า แม้จะมีพรรคการเมืองจำนวนมากส่งผู้สมัครสังกัดพรรคของตนลงแข่งขันรับเลือกตั้ง แต่ปรากฏว่าพรรคการเมืองที่ส่งสมาชิกลงสมัครรับเลือกครบทุกที่นั่งมีเพียง 2 พรรคเท่านั้น คือ [[สหประชาไทย (พ.ศ. 2511)|พรรคสหประชาไทย]] และ[[พรรคประชาธิปัตย์]] ผลการเลือกตั้งไม่ปรากฏว่ามีพรรคใดได้เสียงข้างมากเพียงพอที่จะเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาลได้โดยลำพัง นั่นคือต้องมีคะแนนเสียงสนับสนุนในสภาเกินกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกสภาผู้แทน หรือเกินกว่ากึ่งหนึ่งของ 219 คน ซึ่งเท่ากับ 110 คนขึ้นไป สาเหตุส่วนหนึ่งเป็นเพราะการเลือกตั้งในครั้งนี้ มีผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ไม่สังกัดพรรคได้รับเลือกเข้ามามากถึง 70คน อย่างไรก็ตาม พรรคสหประชาไทยก็ได้รับการสนับสนุนให้จัดตั้งรัฐบาลได้ในที่สุด เนื่องจากพรรคนี้เป็นพรรครัฐบาลอยู่ก่อนแล้ว และได้รับการสนับสนุนจาก[[สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]]ที่ไม่สังกัดพรรค และสมาชิกที่แปรพรรคมาให้การสนับสนุน | |||
==การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติม วันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512== | |||
เนื่องจากในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512 มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 219 คน เป็นเหตุให้ต้องมีการแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติมอีก 44 คน รวมเป็น 164 คน เพื่อให้มีจำนวนเท่ากับ 3 ใน 4 ของจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 รายชื่อผู้ที่ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภาเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512 มีดังต่อไปนี้ | |||
เนื่องจากในวันที่ | |||
{| cellpadding="4" align="center" | {| cellpadding="4" align="center" | ||
|- | |- | ||
|width="250" |( | |width="250" |(1) [[พลโท เจริญ พงษ์พานิช]] | ||
|width="230" |( | |width="230" |(2) นาย[[เฉลิม วุฒิโฆสิต]] | ||
|width="230" |( | |width="230" |(3) นาย[[ดุสิต พานิชพัฒน์]] | ||
|width="250" |( | |width="250" |(4) [[พลเอก เต็ม หมอเศรษฐี]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(5) [[พันเอก ถวัลย์ โหติการ]] ||(6) [[พันเอก เทียนชัย ศิริสัมพันธ์]] ||(7) นาย[[ธำรง บัวศรี]] ||(8) นาย[[นินาท ชินะโชติ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(9) [[พลอากาศตรี บัญชา เฆษวิชัย]] ||(10) [[พลตรี บุญ รังคะรัตน]] ||(11) [[พลเอก บุลศักดิ์ วรรณมาศ]] ||(12) [[พลเรือเอก ประชุม ธรรมโมกขะเวส]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(13) [[พลตรี ประนิต เจริญศิริ]] ||(14) [[พันเอก ประสิทธิ์ ชื่นบุญ]] ||(15) นาย[[ประหยัด เอี่ยมศิลา]] ||(16) นาย[[ประหยัด บุรณศิริ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(17) [[พลตำรวจจัตวา ปราโมทย์ จงเจริญ]] ||(18) นาย[[ปานจิตต์ อเนกวนิช]] ||(19) [[หม่อมหลวงปืนไทย มาลากุล]] ||(20) [[ผิน ชุณหะวัณ|จอมพล ผิน ชุณหะวัณ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(21) นาย[[เผด็จ จิราภรณ์]] ||(22) [[พลเอก พิสิฏฐ์ ฉายเหมือนวงศ์]] ||(23) [[พลตรี ไพฑูรย์ อิงคตานุวัฒน์]] ||(24) [[พระมนูเวทย์วิมลนาท]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(25) นาย[[เยื่อ สุสายัณห์]] ||(26) นาย[[เล็ก วนิชอังกูร]] ||(27) [[พันเอก วันชัย ฉ่ำเฉลิม]] ||(28) นาย[[สุริยน ไรวา]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(29) [[พลอากาศตรี ศรีศักดิ์ สุจริตธรรม]] ||(30) [[พลโท เสริม ณ นคร]] ||(31) [[พลตำรวจโท สงวน จิตตาลาน]] ||(32) [[พันเอก แสง จุละจาริตต์]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(33) [[พลเรือตรี สมุทร์ สหนาวิน]] ||(34) [[พลตรี สะอาด ศิริรักษ์]] ||(35) นาย[[แสวง พูลสุข]] ||(36) นาย[[หล่อ รีละชาติ]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(37) [[พลตรี หิรัญ ศิริวัฒน์]] ||(38) นาย[[อดุล บินสะอาด]] ||(39) [[พันเอก อัมพร ศรีแสง]] ||(40) [[พันเอก อาจศึก ดวงสว่าง]] | ||
|- | |- | ||
|( | |(41) [[พันเอก อารมณ์ ทับทิมไทย]] ||(42) [[พันโท อำนวย ไชยโรจน์]] ||(43) นาย[[อุทัย วุฒิกุล]] ||(44) นาย[[โอสถ โกศิน]] | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
==การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติม วันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2512== | |||
เนื่องจากมีสมาชิกวุฒิสภาจำนวน 6 คน ยื่นหนังสือลาออกจากตำแหน่งสมาชิกวุฒิสภาตั้งแต่วันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2512 เป็นต้นไป ประกอบด้วย | |||
นายมนูญ บริสุทธิ์ พลตำรวจโทพิชัย กุลละวณิชย์ พลโทแสวง เสนาณรงค์ นายถวิล สุนทรศารทูล พลเอก กฤษณ์ ศรีวะรา และหม่อมราชวงศ์ ทองแท่ง ทองแถม ในวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2512 | |||
;จึงได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่ม 6 คน แทนตำแหน่งที่ว่างลง ดังนี้ | |||
พลตรี [[พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์]] [[พลอากาศโท มุนีมหาสันทนะเวชยันตรังสฤษดิ์]] [[พระยาอรรถการีย์นิพนธ์]] [[ปิ่น มาลากุล|หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล]] [[พลตรี ชาญ อังศุโชติ]] และนาย[[สนิท วิไลจิตต์]] | |||
==ที่มา== | |||
'''ราชกิจจานุเบกษา''' เล่ม 86 ตอนที่ 30 ลงวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2512 | |||
''' | |||
กระทรวงมหาดไทย, '''รายงานการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เล่ม 2''', พระนคร : โรงพิมพ์กรมมหาดไทย, 2502 | กระทรวงมหาดไทย, '''รายงานการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เล่ม 2''', พระนคร : โรงพิมพ์กรมมหาดไทย, 2502 | ||
| บรรทัดที่ 163: | บรรทัดที่ 157: | ||
ขจัดภัย บุรุษพัฒน์, '''การเมืองและพรรคการเมืองของไทยนับแต่ยุคแรกถึงปัจจุบัน''', พระนคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 2511 | ขจัดภัย บุรุษพัฒน์, '''การเมืองและพรรคการเมืองของไทยนับแต่ยุคแรกถึงปัจจุบัน''', พระนคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 2511 | ||
โคทม อารียา, '''สารานุกรมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. | โคทม อารียา, '''สารานุกรมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. 2540) หมวดองค์กรทางการเมือง เรื่องที่ 5 ระบบการเลือกตั้ง''', กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า, 2544 | ||
คณิน บุญสุวรรณ, '''ประวัติรัฐธรรมนูญไทย''', กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ภูมิปัญญา, | คณิน บุญสุวรรณ, '''ประวัติรัฐธรรมนูญไทย''', กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ภูมิปัญญา, 2542 | ||
เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช, การสมัครรับเลือกตั้งในนามของพรรคการเมืองในประเทศไทย, '''วิทยานิพนธ์หลักสูตรชั้นปริญญาโท ภาค | เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช, การสมัครรับเลือกตั้งในนามของพรรคการเมืองในประเทศไทย, '''วิทยานิพนธ์หลักสูตรชั้นปริญญาโท ภาค 2 ทางรัฐศาสตร์''' คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2519 | ||
วิทยา นภาศิริกุลกิจ, ระบบพรรคการเมืองไทย: ศึกษาเชิงวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่างยุคก่อนการปฏิวัติ พ.ศ. | วิทยา นภาศิริกุลกิจ, ระบบพรรคการเมืองไทย: ศึกษาเชิงวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่างยุคก่อนการปฏิวัติ พ.ศ. 2501 กับสมัยปัจจุบัน, '''วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาโท ภาค 2 ทางรัฐศาสตร์''' มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2514 | ||
| บรรทัดที่ 178: | บรรทัดที่ 172: | ||
*[[รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511]] | *[[รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511]] | ||
*[[:category:การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร| | *[[:category:การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร|การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]] | ||
*[[:category:การเลือกตั้งในประเทศไทย|การเลือกตั้งอื่น ๆ ในประเทศไทย]] | *[[:category:การเลือกตั้งในประเทศไทย|การเลือกตั้งอื่น ๆ ในประเทศไทย]] | ||
[[category:การเลือกตั้งและการแต่งตั้งตามรัฐธรรมนูญ|ก2511การเลือกตั้ง ส.ส. และการแต่งตั้ง ส.ว. ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511]] | [[category:การเลือกตั้งและการแต่งตั้งตามรัฐธรรมนูญ|ก2511การเลือกตั้ง ส.ส. และการแต่งตั้ง ส.ว. ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511]] | ||
รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 13:55, 16 ตุลาคม 2557
ผู้เรียบเรียง ชาย ไชยชิต และ รองศาสตราจารย์ ดร. นครินทร์ เมฆไตรรัตน์
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์นรนิติ เศรษฐบุตร และ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
ความเป็นมา
ภายหลังการปฏิวัติในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 คณะปฏิวัตินำโดยจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้เข้าบริหารประเทศ และได้ตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญขึ้นเมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2502 โดยสภาร่างรัฐธรรมนูญใช้เวลาในการร่างรัฐธรรมนูญจนแล้วเสร็จและนำขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511 และได้มีรัฐพิธีพระราชทานรัฐธรรมนูญในวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511 นอกจากนั้น ยังได้มีการประกาศใช้กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญอีก 2 ฉบับ คือ พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511 และพระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน พ.ศ. 2511
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 กำหนดให้รัฐสภาเป็นระบบสองสภา ซึ่งประกอบด้วยสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา กล่าวคือ วุฒิสภาประกอบด้วยสมาชิกซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิ มีจำนวนสามในสี่ของจำนวนสมาชิกทั้งหมดของสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสมาชิกมีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 6 ปี เมื่อครบ 3 ปี แล้วให้จับสลากออกครึ่งหนึ่ง ส่วนสภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วยสมาชิกซึ่งราษฎรเลือกตั้งตามอัตราส่วนประชากร 150,000 คนต่อสมาชิกสภาผู้แทน 1 คน โดยรัฐธรรมนูญกำหนดให้วุฒิสภามีอำนาจค่อนข้างมาก กล่าวคือ นอกจากจะสามารถยับยั้งร่างพระราชบัญญัติที่ผ่านที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรมาแล้ว ยังมีอำนาจควบคุมฝ่ายบริหารได้เท่ากับสภาผู้แทนราษฎรอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นการตั้งกระทู้ถามรัฐมนตรี หรือการเสนอญัตติเพื่อขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี หรือรัฐมนตรีในที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภา
การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภา วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511
วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511 เวลา 19.00 นาฬิกา ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญได้เชิญสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญและคณะรัฐมนตรี รวมทั้งกรรมาธิการของสภาร่างรัฐธรรมนูญทั้งหมดมารับประทานอาหารร่วมกัน ณ บริเวณพระที่นั่งอนันตสมาคม เพื่อแสดงความยินดีในการที่สภาร่างรัฐธรรมนูญได้ทำหน้าที่ร่างรัฐธรรมนูญมาตั้งแต่ พ.ศ. 2502 จนเสร็จสิ้นลง หลังจากประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 แล้ว ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2511 จึงได้มีการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภา จำนวน 120 คน ตามบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญเพื่อทำหน้าที่สมาชิกวุฒิสภาในรัฐสภา ดังรายชื่อต่อไปนี้
โดยมี พันเอก นายวรการบัญชา เป็นประธานวุฒิสภา และพระดุลยพากย์สุวมัณฑ์ เป็นรองประธานวุฒิสภาคนที่ 1 และครวญ สุทธานินท์ฅพลเอก ครวญ สุทธานินท์ เป็นรองประธานสภาคนที่ 2
การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร วันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512
การเลือกตั้งทั่วไปขึ้นในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 1512 เป็นการจัดการเลือกตั้งตามบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 มาตรา 180 ซึ่งกำหนดให้ต้องมีการเลือกตั้งขึ้นภายใน 240 วัน การส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งลงแข่งขันในการเลือกตั้งครั้งนี้เป็นไปอย่างคึกคัก เพราะเมื่อพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2511 มีผลบังคับใช้แล้ว ปรากฏว่ามีผู้ร้องขอจดทะเบียนพรรคการเมืองต่อปลัดกระทรวงมหาดไทยในฐานะนายทะเบียนพรรคการเมืองจำนวนมาก ได้แก่ พรรคสหประชาไทย พรรคประชาธิปัตย์ พรรคประชาชน พรรคแนวร่วมเศรษฐกร พรรคเสรีประชาธิปไตย พรรคแนวประชาธิปไตย พรรคสัมมาชีพช่วยชาวนา พรรคชาวนาชาวไร่ พรรคสยามใหม่ พรรคประชาพัฒนา พรรคแรงงาน พรรคไทธิปัตย์ พรรคอิสระธรรม พรรคชาติประชาธิปไตย เป็นต้น
การเลือกตั้งเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 1512 เป็นการเลือกตั้งแบบรวมเขตเรียงเบอร์ โดยถือเอาหนึ่งจังหวัดเป็นหนึ่งเขตเลือกตั้ง และเป็นการเลือกตั้งโดยตรง จำนวนผู้แทนราษฎรในแต่ละเขตคำนวณโดยถือเอาจำนวนประชาชน 150,000 คน ต่อผู้แทน 1 คน การเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้แทนทั้งหมด 219 คน มีผู้มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทั้งหมด 14,820180 คน มีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง 7,285,832 คน คิดเป็นร้อยละ 49.10 จังหวัดที่มีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งมากที่สุดคือ จังหวัดระนอง คิดเป็นร้อยละ 73.95 ของจำนวนผู้มาใช้สิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทั้งหมด และจังหวัดพระนครมีผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งน้อยที่สุด คิดเป็นร้อยละ 36.66
ผลการเลือกตั้งในครั้งนี้พบว่า แม้จะมีพรรคการเมืองจำนวนมากส่งผู้สมัครสังกัดพรรคของตนลงแข่งขันรับเลือกตั้ง แต่ปรากฏว่าพรรคการเมืองที่ส่งสมาชิกลงสมัครรับเลือกครบทุกที่นั่งมีเพียง 2 พรรคเท่านั้น คือ พรรคสหประชาไทย และพรรคประชาธิปัตย์ ผลการเลือกตั้งไม่ปรากฏว่ามีพรรคใดได้เสียงข้างมากเพียงพอที่จะเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาลได้โดยลำพัง นั่นคือต้องมีคะแนนเสียงสนับสนุนในสภาเกินกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกสภาผู้แทน หรือเกินกว่ากึ่งหนึ่งของ 219 คน ซึ่งเท่ากับ 110 คนขึ้นไป สาเหตุส่วนหนึ่งเป็นเพราะการเลือกตั้งในครั้งนี้ มีผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ไม่สังกัดพรรคได้รับเลือกเข้ามามากถึง 70คน อย่างไรก็ตาม พรรคสหประชาไทยก็ได้รับการสนับสนุนให้จัดตั้งรัฐบาลได้ในที่สุด เนื่องจากพรรคนี้เป็นพรรครัฐบาลอยู่ก่อนแล้ว และได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ไม่สังกัดพรรค และสมาชิกที่แปรพรรคมาให้การสนับสนุน
การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติม วันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512
เนื่องจากในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512 มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 219 คน เป็นเหตุให้ต้องมีการแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติมอีก 44 คน รวมเป็น 164 คน เพื่อให้มีจำนวนเท่ากับ 3 ใน 4 ของจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 รายชื่อผู้ที่ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภาเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512 มีดังต่อไปนี้
การแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่มเติม วันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2512
เนื่องจากมีสมาชิกวุฒิสภาจำนวน 6 คน ยื่นหนังสือลาออกจากตำแหน่งสมาชิกวุฒิสภาตั้งแต่วันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2512 เป็นต้นไป ประกอบด้วย
นายมนูญ บริสุทธิ์ พลตำรวจโทพิชัย กุลละวณิชย์ พลโทแสวง เสนาณรงค์ นายถวิล สุนทรศารทูล พลเอก กฤษณ์ ศรีวะรา และหม่อมราชวงศ์ ทองแท่ง ทองแถม ในวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2512
- จึงได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภาเพิ่ม 6 คน แทนตำแหน่งที่ว่างลง ดังนี้
พลตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ พลอากาศโท มุนีมหาสันทนะเวชยันตรังสฤษดิ์ พระยาอรรถการีย์นิพนธ์ หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล พลตรี ชาญ อังศุโชติ และนายสนิท วิไลจิตต์
ที่มา
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 86 ตอนที่ 30 ลงวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2512
กระทรวงมหาดไทย, รายงานการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เล่ม 2, พระนคร : โรงพิมพ์กรมมหาดไทย, 2502
ฝ่ายพัฒนาการเมืองและการปกครอง สำนักนโยบายและแผนมหาดไทย, อนุสารการเมือง, มีนาคม 2522
บุญทัน ดอกไธสง, การเปลี่ยนแปลงทางการบริหารและการเมืองไทย, กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, 2520
ขจัดภัย บุรุษพัฒน์, การเมืองและพรรคการเมืองของไทยนับแต่ยุคแรกถึงปัจจุบัน, พระนคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 2511
โคทม อารียา, สารานุกรมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. 2540) หมวดองค์กรทางการเมือง เรื่องที่ 5 ระบบการเลือกตั้ง, กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า, 2544
คณิน บุญสุวรรณ, ประวัติรัฐธรรมนูญไทย, กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ภูมิปัญญา, 2542
เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช, การสมัครรับเลือกตั้งในนามของพรรคการเมืองในประเทศไทย, วิทยานิพนธ์หลักสูตรชั้นปริญญาโท ภาค 2 ทางรัฐศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2519
วิทยา นภาศิริกุลกิจ, ระบบพรรคการเมืองไทย: ศึกษาเชิงวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่างยุคก่อนการปฏิวัติ พ.ศ. 2501 กับสมัยปัจจุบัน, วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาโท ภาค 2 ทางรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2514
