ผลต่างระหว่างรุ่นของ "22 ธันวาคม พ.ศ. 2521"
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัดที่ 11: | บรรทัดที่ 11: | ||
เหตุการณ์ร้ายในตอนเช้าวันที่ 6 ตุลาคม 2519 ที่มีการใช้กำลังเข้าปราบปรามนักศึกษา ประชาชน ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้นำไปสู่การยึดอำนาจของทหารที่เรียกว่า[[การปฏิรูปการปกครอง]]ในตอนเย็นวันเดียวกัน และได้ยกเลิก[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2517]] และมี[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2519]] และ[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2520]] ไปตามลำดับ ดังนั้น รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 นี้จึงร่างขึ้นมาเพื่อใช้แทนโดยหวังจะให้เป็นฉบับถาวร | เหตุการณ์ร้ายในตอนเช้าวันที่ 6 ตุลาคม 2519 ที่มีการใช้กำลังเข้าปราบปรามนักศึกษา ประชาชน ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้นำไปสู่การยึดอำนาจของทหารที่เรียกว่า[[การปฏิรูปการปกครอง]]ในตอนเย็นวันเดียวกัน และได้ยกเลิก[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2517]] และมี[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2519]] และ[[รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2520]] ไปตามลำดับ ดังนั้น รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 นี้จึงร่างขึ้นมาเพื่อใช้แทนโดยหวังจะให้เป็นฉบับถาวร | ||
[[คณะกรรมาธิการ]]ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้มี[[นายจิตติ ติงศภัทย์]] อดีตผู้พิพากษาและศาสตราจารย์สำคัญทาง[[กฎหมาย]]เป็นประธาน มีกรรมาธิการสำคัญหลายคน เช่น จาก[[หัวหน้าพรรคการเมือง]]ที่อยู่ก่อนการปฏิรูปถึง 6 คน ในจำนวนนี้มีอดีตนายกรัฐมนตรี [[ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช]] กับ [[ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช]] รวมอยู่ด้วย นักกฎหมายที่มีชื่อเสียงก็มี [[นายกมล วรรณประภา]] อดีตอธิบดีกรมอัยการ นายอมร จันทรสมบูรณ์ และ [[นายมีชัย ฤชุพันธุ์]] ทางฝ่ายอาจารย์ก็มีปรมาจารย์ทางรัฐธรรมนูญอย่าง [[นายไพโรจน์ ชัยนาม]] และ [[นายกระมล ทองธรรมชาติ]] และยังมีอดีตทูต คือ [[นายกันธีร์ ศุภมงคล]] และสตรีคือ[[นางแร่ม พรหมโมบล]] | [[คณะกรรมาธิการ]]ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้มี[[นายจิตติ ติงศภัทย์]] อดีตผู้พิพากษาและศาสตราจารย์สำคัญทาง[[กฎหมาย]]เป็นประธาน มีกรรมาธิการสำคัญหลายคน เช่น จาก[[หัวหน้าพรรคการเมือง]]ที่อยู่ก่อนการปฏิรูปถึง 6 คน ในจำนวนนี้มีอดีตนายกรัฐมนตรี [[เสนีย์ ปราโมช|ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช]] กับ [[ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช]] รวมอยู่ด้วย นักกฎหมายที่มีชื่อเสียงก็มี [[นายกมล วรรณประภา]] อดีตอธิบดีกรมอัยการ นายอมร จันทรสมบูรณ์ และ [[มีชัย ฤชุพันธุ์|นายมีชัย ฤชุพันธุ์]] ทางฝ่ายอาจารย์ก็มีปรมาจารย์ทางรัฐธรรมนูญอย่าง [[นายไพโรจน์ ชัยนาม]] และ [[นายกระมล ทองธรรมชาติ]] และยังมีอดีตทูต คือ [[นายกันธีร์ ศุภมงคล]] และสตรีคือ[[นางแร่ม พรหมโมบล]] | ||
ที่ผู้ร่างรัฐธรรมนูญชุดนี้มีนักการเมืองระดับหัวหน้าพรรคที่เคยต่อต้านเผด็จการทหารมาร่วมอยู่ด้วย 2 คน กับมีนักวิชาการที่เป็นตัวของตัวเองมากรวมอยู่ด้วย เขาจึงคิดกันว่าเป็นความพยายามของคณะทหารที่ยึดอำนาจที่ต้องการประนีประนอมในการร่างกติกาฉบับใหม่ของประเทศ แต่ขณะเดียวกันก็คงมีความเข้าใจกันระดับหนึ่งว่าจะให้ทหารมีบทบาททางการเมืองต่อไปอีกระยะหนึ่ง | ที่ผู้ร่างรัฐธรรมนูญชุดนี้มีนักการเมืองระดับหัวหน้าพรรคที่เคยต่อต้านเผด็จการทหารมาร่วมอยู่ด้วย 2 คน กับมีนักวิชาการที่เป็นตัวของตัวเองมากรวมอยู่ด้วย เขาจึงคิดกันว่าเป็นความพยายามของคณะทหารที่ยึดอำนาจที่ต้องการประนีประนอมในการร่างกติกาฉบับใหม่ของประเทศ แต่ขณะเดียวกันก็คงมีความเข้าใจกันระดับหนึ่งว่าจะให้ทหารมีบทบาททางการเมืองต่อไปอีกระยะหนึ่ง | ||
| บรรทัดที่ 19: | บรรทัดที่ 19: | ||
เลือกตั้งกันแบบนี้ นายทหารที่เล่นการเมืองก็สบายใจ เพราะจะได้ไปรวบรวมเสียงสนับสนุนเอาภายหลังการเลือกตั้งได้สบาย | เลือกตั้งกันแบบนี้ นายทหารที่เล่นการเมืองก็สบายใจ เพราะจะได้ไปรวบรวมเสียงสนับสนุนเอาภายหลังการเลือกตั้งได้สบาย | ||
ดังปรากฏว่าใน[[การประชุมรัฐสภา]]เพื่อดูเสียงสนับสนุนหาคนมารับทุกข์หรือสุขเป็น[[นายกรัฐมนตรี]]ในวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 ได้มีผู้สนับสนุนให้ [[พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์]] เป็นนายกรัฐมนตรี อยู่ 311 เสียง ในจำนวนนี้มี[[สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]]อยู่ 301 คน แต่มี[[สมาชิกวุฒิสภา]]อยู่จำนวน 3 ใน 4 ของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร | ดังปรากฏว่าใน[[การประชุมรัฐสภา]]เพื่อดูเสียงสนับสนุนหาคนมารับทุกข์หรือสุขเป็น[[นายกรัฐมนตรี]]ในวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 ได้มีผู้สนับสนุนให้ [[เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์|พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์]] เป็นนายกรัฐมนตรี อยู่ 311 เสียง ในจำนวนนี้มี[[สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]]อยู่ 301 คน แต่มี[[สมาชิกวุฒิสภา]]อยู่จำนวน 3 ใน 4 ของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร | ||
ตอนตั้งรัฐมนตรี นายกฯ พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็ให้ความสำคัญกับพรรคการเมืองน้อย รัฐมนตรี 8 คนในรัฐบาลของท่านที่เป็นนักการเมืองลงเลือกตั้งก็มิใช่คนที่พรรคการเมืองส่งมาเป็น ดังนั้น ความสนับสนุนจากพรรคการเมืองจึงน้อย | ตอนตั้งรัฐมนตรี นายกฯ พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็ให้ความสำคัญกับพรรคการเมืองน้อย รัฐมนตรี 8 คนในรัฐบาลของท่านที่เป็นนักการเมืองลงเลือกตั้งก็มิใช่คนที่พรรคการเมืองส่งมาเป็น ดังนั้น ความสนับสนุนจากพรรคการเมืองจึงน้อย | ||
| บรรทัดที่ 39: | บรรทัดที่ 39: | ||
รัฐธรรมนูญฉบับนี้ใช้ได้ประมาณหนึ่งปีได้ ทหารอย่างพลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็อยู่เป็นนายกรัฐมนตรีต่อไปไม่ได้ เพราะทหารเขาไม่สนับสนุน พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ จึงได้ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรี | รัฐธรรมนูญฉบับนี้ใช้ได้ประมาณหนึ่งปีได้ ทหารอย่างพลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็อยู่เป็นนายกรัฐมนตรีต่อไปไม่ได้ เพราะทหารเขาไม่สนับสนุน พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ จึงได้ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรี | ||
ถ้านับอายุกันแล้วรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 ฉบับนี้ก็ใช้อยู่ได้นานเป็นอันดับที่ 2 คือเป็นเวลากว่า 12 ปี จนถึงวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 คณะทหารประจำการคณะใหม่ที่เรียกตนเองว่า “[[คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ]]” หรือ “[[รสช.]]” ก็ยึดอำนาจล้มรัฐบาลตามรัฐธรรมนูญของ[[พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ]] ผู้เป็นนายกรัฐมนตรี | ถ้านับอายุกันแล้วรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 ฉบับนี้ก็ใช้อยู่ได้นานเป็นอันดับที่ 2 คือเป็นเวลากว่า 12 ปี จนถึงวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 คณะทหารประจำการคณะใหม่ที่เรียกตนเองว่า “[[คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ]]” หรือ “[[รสช.]]” ก็ยึดอำนาจล้มรัฐบาลตามรัฐธรรมนูญของ[[ชาติชาย ชุณหะวัณ|พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ]] ผู้เป็นนายกรัฐมนตรี | ||
[[หมวดหมู่:เหตุการณ์สำคัญทางการเมืองไทย สมัย พ.ศ. 2520-ปัจจุบัน]] | [[หมวดหมู่:เหตุการณ์สำคัญทางการเมืองไทย สมัย พ.ศ. 2520-ปัจจุบัน]] | ||
รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 13:13, 14 ตุลาคม 2557
ผู้เรียบเรียง ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
วันนี้เป็นวันที่ประกาศใช้รัฐธรรมนูญ ฉบับที่ 13 ของประเทศ ซึ่งมีที่มาจากหลังเหตุการณ์ วันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519
เหตุการณ์ร้ายในตอนเช้าวันที่ 6 ตุลาคม 2519 ที่มีการใช้กำลังเข้าปราบปรามนักศึกษา ประชาชน ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้นำไปสู่การยึดอำนาจของทหารที่เรียกว่าการปฏิรูปการปกครองในตอนเย็นวันเดียวกัน และได้ยกเลิกรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2517 และมีรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2519 และรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2520 ไปตามลำดับ ดังนั้น รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 นี้จึงร่างขึ้นมาเพื่อใช้แทนโดยหวังจะให้เป็นฉบับถาวร
คณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้มีนายจิตติ ติงศภัทย์ อดีตผู้พิพากษาและศาสตราจารย์สำคัญทางกฎหมายเป็นประธาน มีกรรมาธิการสำคัญหลายคน เช่น จากหัวหน้าพรรคการเมืองที่อยู่ก่อนการปฏิรูปถึง 6 คน ในจำนวนนี้มีอดีตนายกรัฐมนตรี ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช กับ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช รวมอยู่ด้วย นักกฎหมายที่มีชื่อเสียงก็มี นายกมล วรรณประภา อดีตอธิบดีกรมอัยการ นายอมร จันทรสมบูรณ์ และ นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ทางฝ่ายอาจารย์ก็มีปรมาจารย์ทางรัฐธรรมนูญอย่าง นายไพโรจน์ ชัยนาม และ นายกระมล ทองธรรมชาติ และยังมีอดีตทูต คือ นายกันธีร์ ศุภมงคล และสตรีคือนางแร่ม พรหมโมบล
ที่ผู้ร่างรัฐธรรมนูญชุดนี้มีนักการเมืองระดับหัวหน้าพรรคที่เคยต่อต้านเผด็จการทหารมาร่วมอยู่ด้วย 2 คน กับมีนักวิชาการที่เป็นตัวของตัวเองมากรวมอยู่ด้วย เขาจึงคิดกันว่าเป็นความพยายามของคณะทหารที่ยึดอำนาจที่ต้องการประนีประนอมในการร่างกติกาฉบับใหม่ของประเทศ แต่ขณะเดียวกันก็คงมีความเข้าใจกันระดับหนึ่งว่าจะให้ทหารมีบทบาททางการเมืองต่อไปอีกระยะหนึ่ง
เมื่อมีรัฐธรรมนูญออกมาประกาศใช้ คนก็จะมองไปที่การเลือกตั้งที่จะตามมา ซึ่งก็คือการเลือกตั้งในวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2522 อันเป็นการเลือกตั้งที่นักการเมืองจะรวมตัวกันได้เพียงแค่เป็น “กลุ่ม” เท่านั้นเอง ยังไม่เป็นพรรคการเมือง เพราะยังไม่มีพระราชบัญญัติพรรคการเมืองออกมาแทนที่ฉบับเดิมที่ถูกยกเลิกไป
เลือกตั้งกันแบบนี้ นายทหารที่เล่นการเมืองก็สบายใจ เพราะจะได้ไปรวบรวมเสียงสนับสนุนเอาภายหลังการเลือกตั้งได้สบาย
ดังปรากฏว่าในการประชุมรัฐสภาเพื่อดูเสียงสนับสนุนหาคนมารับทุกข์หรือสุขเป็นนายกรัฐมนตรีในวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 ได้มีผู้สนับสนุนให้ พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เป็นนายกรัฐมนตรี อยู่ 311 เสียง ในจำนวนนี้มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรอยู่ 301 คน แต่มีสมาชิกวุฒิสภาอยู่จำนวน 3 ใน 4 ของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ตอนตั้งรัฐมนตรี นายกฯ พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็ให้ความสำคัญกับพรรคการเมืองน้อย รัฐมนตรี 8 คนในรัฐบาลของท่านที่เป็นนักการเมืองลงเลือกตั้งก็มิใช่คนที่พรรคการเมืองส่งมาเป็น ดังนั้น ความสนับสนุนจากพรรคการเมืองจึงน้อย
เขาจึงกล่าวกันว่า รัฐบาลของท่านอยู่ได้ด้วยการสนับสนุนจากสมาชิกวุฒิสภา ซึ่งมาจากการแต่งตั้ง ดูกันไปแล้วรัฐบาลก็น่าจะอยู่ได้นานสัก 4 ปี จนกว่าจะพ้นเวลาบทเฉพาะกาล ที่จริงรัฐธรรมนูญฉบับนี้ได้กำหนดเขตเลือกตั้งเป็นเขตใหญ่และให้เลือกทั้งคณะเบอร์เดียว อันเป็นรูปแบบการเลือกตั้งที่กำหนดไว้เป็นลักษณะนี้เพียงคราวเดียว ดังมาตรา 90 วรรคสองเขียนว่า
“การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรให้ถือเขตจังหวัดแต่ละจังหวัดเป็นเขตเลือกตั้ง เว้นแต่กรุงเทพมหานครให้แบ่งเขตเลือกตั้งออกเป็นสามเขต และจัดให้แต่ละเขตเลือกตั้งมีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเขตละเท่า ๆ กัน หรือใกล้เคียงกันมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยต้องแบ่งพื้นที่เขตเลือกตั้งแต่ละเขตให้ติดต่อกันและต้องจัดอัตราส่วนของจำนวนราษฎรกับจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่จะพึงมิได้ในแต่ละเขตให้ใกล้เคียงกัน”
ส่วนมาตรา 91 วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า
“การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรให้ออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งเป็นคณะตามบัญชีรายชื่อพรรคการเมืองส่งเข้าสมัครรับเลือกตั้งนั้น”
การเลือกตั้งแบบพวงใหญ่เบอร์เดียวนี้ ได้ปฏิบัติอยู่เพียงครั้งเดียวเท่านั้นตามรัฐธรรมนูญนี้ ภายหลังหมดเวลาของบทเฉพาะกาลแล้ว นั่นก็คือการเลือกตั้งซ่อมในกรุงเทพมหานคร ที่ผู้แทนราษฎรคนเก่าตายลง 1 คน และผู้แทนราษฎรอีกคนลาออกในเขตนั้น
ต่อมามีการแก้ไขรัฐธรรมนูญไปเป็นเขตเล็ก 3 คน เรียงเบอร์ที่ใช้กันต่อมาอีกหลายปี
เรื่องเขตเลือกตั้งจะเอาอย่างไร และเลือกอย่างไร เราถกกันมานาน แก้กันไปมา ยังไม่อยู่ตัวสักที ต้องรอกันไปอีกหน่อย
รัฐธรรมนูญฉบับนี้ใช้ได้ประมาณหนึ่งปีได้ ทหารอย่างพลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็อยู่เป็นนายกรัฐมนตรีต่อไปไม่ได้ เพราะทหารเขาไม่สนับสนุน พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ จึงได้ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรี
ถ้านับอายุกันแล้วรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 ฉบับนี้ก็ใช้อยู่ได้นานเป็นอันดับที่ 2 คือเป็นเวลากว่า 12 ปี จนถึงวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 คณะทหารประจำการคณะใหม่ที่เรียกตนเองว่า “คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ” หรือ “รสช.” ก็ยึดอำนาจล้มรัฐบาลตามรัฐธรรมนูญของพลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ ผู้เป็นนายกรัฐมนตรี
