อิสระ (พ.ศ. 2499)
พรรคอิสระ
พรรคอิสระเป็นพรรคการเมืองที่จดทะเบียนตามพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2498 โดยยื่นจดทะเบียนต่อปลัดกระทรวงมหาดไทย ในฐานะนายทะเบียนพรรคการเมือง เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2499 เลขทะเบียนที่ 10/2499 โดยมีหัวหน้าพรรคคือ นายเกตุ วงศ์กาไสย และนายเรืองยศ ทองโรจน์ เป็นเลขาธิการพรรค พรรคอิสระมีที่ตั้งสำนักงานใหญ่ที่บ้านเลขที่ 1157 ถนนวรบุตร ตำบลตลาด อำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม
อุดมคติของพรรคอิสระมี 4 ประการคือ ประการแรก อธิปไตยของชาติไทย เป็นสิ่งที่ต้องเทิดทูนและหวงแหนยิ่งชีวิต ประการที่สอง ความอิสระเสรีของบุคคล พึงได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย ประการที่สาม ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เป็นที่เคารพสักการะ ประการที่สี่ พรรคอิสระ จะต่อสู้กับทุกอิทธิพลที่เป็นศัตรูของระบอบประชาธิปไตย
นโยบายของพรรคอิสระ
พรรคอิสระมีแนวนโยบายทางการเมืองคือ พรรคอิสระจะต่อสู้ทุกวิถีทางเพื่อให้ได้มาซึ่งอธิปไตยอันสมบูรณ์ของชาติไทย โดยถือว่าเอกราชของชาติ เป็นมรดกที่บรรพบุรุษได้กอบกู้มา อันก่อให้เกิดความเป็นอิสระเสรีแก่ปวงชนชาวไทย และถือว่าองค์พระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรีเป็นที่เคารพสักการะ ใครจะล่วงละเมิดมิได้ นโยบายด้านการต่างประเทศ พรรคอิสระจะยึดหลักแห่งความเป็นมิตรกับทุกประเทศ เพื่อธำรงไว้ซึ่งสันติภาพของโลก โดยให้ความร่วมมือและทำความเข้าใจกับนานาชาติตามหลักของความเป็นธรรม
นโยบายด้านเศรษฐกิจและการคลัง พรรคอิสระจะขจัดอภิสิทธิ์ชนซึ่งก่อให้เกิดความเหลื่อมล้ำต่ำสูงในทางสังคม และปรับระดับของชนชั้นให้อยู่ในสายกลาง และจะส่งเสริมและปรับปรุงระบบสหกรณ์ การเกษตรกรรม พาณิชยกรรม อุตสาหกรรม เพื่อให้ประชาชนมีมาตรฐานการครองชีพสูงขึ้นและเป็นการลดค่าครองชีพอีกด้วย พรรคอิสระจะเปลื้องหนี้สินที่มีต่อต่างประเทศ และปรับปรุงภาษีอากรให้เป็นธรรมต่อประชาชน จะจัดระบบการคลังเพื่อเพิ่มค่าของเงินตราและความเชื่อถือของต่างประเทศ ตลอดจนหาตลาดการค้าต่างประเทศ เพื่อเป็นการช่วยเหลือชาวนาและเกษตรกร
นโยบายด้านการศึกษา พรรคอิสระ จะดำเนินการปรับปรุงระบบการศึกษา เพื่อให้เป็นรากฐานของประชาธิปไตย โดยจะมุ่งปรับปรุงทั้งในแง่ของปริมาณและคุณภาพ โดยจะจัดสถานที่เล่าเรียนและครูให้เพียงพอ ให้เด็กมีโอกาสได้เล่าเรียนโดยไม่ต้องเสียเงิน และให้เด็กได้รับการศึกษาขั้นสูงขึ้น จะจัดตั้งวิทยาลัย มหาวิทยาลัยในทั่วทุกภาคของประเทศ และขยายการศึกษาของทุกจังหวัดมีถึงระดับชั้นเตรียมอุดมศึกษา และในทุกอำเภอและตำบลมีระดับมัธยมศึกษาอย่างทั่วถึง อีกทั้งจะปรับปรุงสมรรถภาพของครู โดยมีรายได้สูงขึ้นพอแก่การรักษาเกียรติ เป็นที่เคารพนับถือของประชาชน และเพื่อให้ครูมีความรักในอาชีพ จะจัดส่งเสริมโรงเรียนราษฎรให้มีหลักฐานมั่นคงเป็นปึกแผ่น จะจัดส่งเสริมอาชีวศึกษาทุกประเภทให้ได้ผลดียิ่งขึ้น
นโยบายด้านการปกครอง พรรคอิสระจะจัดระบบรักษาความสงบภายในโดยการป้องกันอาชญากรรม และปรับปรุงพนักงานฝ่ายปราบปรามให้มีสมรรถภาพในการช่วยเหลือประชาชนได้ดียิ่งขึ้น และยกฐานะกำนัน ผู้ใหญ่บ้านซึ่งเป็นพนักงานฝ่ายปกครองขึ้นเป็นข้าราชการประจำ เช่นเดียวกับพนักงานฝ่ายปกครองทั้งหลาย
พรรคอิสระจะมุ่งขจัดอิทธิพลของนักการเมืองที่คุกคาม บีบคั้นข้าราชการประจำให้หมดสิ้นไปโดยสิ้นเชิง จะมุ่งเน้นการกระจายอำนาจการปกครองไปสู่ส่วนภูมิวภาคและท้องถิ่นให้ได้ผลจริงจังยิ่งขึ้น สำหรับการสร้างความเจริญให้แก่ประเทศชาตินั้น พรรคอิสระจะมุ่งเน้นการพัฒนาส่วนภูมิภาคและส่วนท้องถิ่นซึ่งถูกปล่อยให้ล้าหลังมานานแล้วก่อนส่วนอื่น และจะส่งเสริมให้ข้าราชการฝ่ายปราบปราม ฝ่ายปกครองให้มีความเข้าใจดีเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันกับประชาชน
นโยบายด้านการคมนาคม พรรคอิสระจะช่วยประชาชนในการติดต่อสื่อสารทั่วประเทศให้สะดวกและรวดเร็ว โดยการจัดสร้างและบำรุงทางหลวงแผ่นดิน ทางหลวงจังหวัด ทางหลวงชนบท ให้ทั่วถึงและมีคุณภาพยิ่งขึ้น
นโยบายด้านเกษตรกรรม พรรคอิสระจะมุ่งช่วยให้เกษตรกรสามารถเพิ่มผลผลิตได้มากขึ้น ด้วยการให้การช่วยเหลือโดยการจัดระบบชลประทานโดยเร่งด่วน ส่งเสริมให้ประชาชนได้เลี้ยงสัตว์พันธุ์ดีและมีปริมาณมาก ส่งเสริมการจัดตั้งสหกรณ์รูปต่าง ๆ เพื่อช่วยเหลือเกษตรกร นโยบายด้านอุตสาหกรรมและพาณิชกรรม พรรคอิสระจะเพิ่มโรงงานทั้งของเอกชนและของรัฐให้มีมากขึ้น จัดหาตลาดเสรี การค้าต่างประเทศให้มากที่สุด และให้การช่วยเหลือและคุ้มครองสวัสดิภาพของกรรมกร
นโยบายด้านการศาสนาและวัฒนธรรม พรรคอิสระจะจัดการทำนุบำรุงวัดวาอารามและพุทธศาสนาอันเป็นศาสนาประจำชาติ ส่งเสริมและรักษาไว้ซึ่งจารีตประเพณีของชาวไทย นโยบายด้านการทหาร พรรคอิสระจะมุ่งพัฒนากิจการทหารเพื่อให้ทำหน้าที่รักษาอธิปไตยของประเทศไทยโดยเฉพาะ นโยบายด้านการศาล พรรคอิสระจะมุ่งส่งเสริมให้ศาลสถิตย์ยุติธรรมเป็นที่พึ่งสุดท้ายของประชาชน ส่งเสริมให้เกียรติและศักดิ์ของศาลเป็นที่เคารพของประชาชน ส่งเสริมให้มีศาลแขวงทั่วราชอาณาจักร เพื่อให้การพิจารณาคดีเป็นไปโดยสะดวกและรวดเร็ว
นโยบายด้านการสาธารณสุข พรรคอิสระจะจัดให้มีโรงพยาบาลและสถานีอนามัยชั้น 1 ทั่วถึงทุกตำบล และให้ประชาชนผู้เจ็บป่วยได้รับการรักษาพยาบาลโดยไม่ต้องเสียเงิน ตลอดจนส่งเสริมสุขภาพ พลานามัยของประชาชน และปรับปรุงบ้านเมืองให้ถูกหลักสุขาภิบาล
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 ผู้สมัครรับเลือกตั้งของพรรคอิสระได้รับเลือกตั้ง 2 คน สาเหตุที่พรรคอิสระซึ่งเป็นพรรคขนาดเล็กที่เพิ่งจัดตั้งใหม่และยังไม่เป็นที่รู้จักในกว้างเท่าใดนัก สามารถแข่งขันการเลือกตั้งจนเข้าไปมีที่นั่งในสภาได้นี้ ก็เนื่องจากชื่อเสียงของตัวบุคคลผู้สมัครของพรรคเป็นสำคัญ
ที่มา
ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 71 ตอนที่ 1 ลงวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2500, หน้า 20-25
สมุทร สุรักขกะ, 26 การปฏิวัติไทยและรัฐประหาร สมัย 2489 ถึง 2507, พระนคร: โรงพิมพ์สื่อการพิมพ์, 2507
ขจัดภัย บุรุษพัฒน์, การเมืองและพรรคการเมืองไทยนับแต่ยุคแรกถึงปัจจุบัน, พระนคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์, 2511
ส่วนการทะเบียนและการเลือกตั้ง กรมมหาดไทย, รายงานการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของกระทรวงมหาดไทย เล่ม 1, พระนคร: โรงพิมพ์กระดาษไทย, 2500
สุจิต บุญบงการ, การพัฒนาการเมืองของไทย: ปฏิสัมพันธ์ระหว่างทหาร สถาบันทางการเมือง และการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน, กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2531
