พรรคเส้นด้าย

ผู้เรียบเรียง : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศุทธิกานต์ มีจั่น

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : ดร.สติธร ธนานิธิโชติ

 

          พรรคเส้นด้าย (สด.) (Zendai Party : ZDP) เป็นพรรคการเมืองที่ได้ยื่นจดแจ้งจัดตั้งพรรคตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2561 โดยมีชื่อเดิมว่า พรรคพลังพลเมืองไทย ซึ่งในเวลาต่อมาในเวลาต่อมาที่ประชุมใหญ่วิสามัญพรรคพลังพลเมืองไทย เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2561 โดยมีมติให้เปลี่ยนชื่อพรรคเป็น “พรรคพลเมืองไทย”[1] ก่อนที่ นายสัมพันธ์ เลิศนุวัฒน์ หัวหน้าพรรคในขณะนั้นย้ายไปสังกัดพรรครวมไทยสร้างชาติ[2] และได้มีการจัดประชุมใหญ่สามัญประจำปีเพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการบริหารพรรคชุดใหม่ใน วันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 ซึ่งที่ประชุมมีมติเลือก คริส โปตระนันทน์ อดีตผู้ก่อตั้งพรรคอนาคตใหม่ เป็นหัวหน้าพรรคคนใหม่พร้อมกับเปลี่ยนแปลงชื่อพรรคเป็นพรรคเส้นด้าย โดยยึดมั่นอุดมการณ์ "ทำให้คนไทยยืนได้ด้วยตัวเอง" และได้มีการเปิดตัวครั้งแรกเมื่อ วันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2566 ลานกีฬาห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร[3] ทั้งนี้ นอกจากมี นายคริส โปตระนันทน์ เป็นหัวหน้าพรรคแล้ว ยังมีนายพีรพล กนกวลัย หรือ "เฮียเล้า" สมาชิกสภากรุงเทพมหานคร เขตพญาไท พรรคก้าวไกล เป็นเลขาธิการพรรค และนางสาว ศศิร์ภัทรา พชิราพิชาพัฒน์ เป็นโฆษกพรรค โดยมีกรรมการบริหารพรรคจำนวนทั้งสิ้น 7 คน[4]

          จากฐานข้อมูลของสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งพบว่า พรรคเส้นด้าย มีสมาชิกทั้งหมด 10,423 คน โดยมีสมาชิกจำนวนมากที่สุดอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 4,059 คน รองลงมา คือ ภาคกลาง จำนวน 3,062 คน ภาคเหนือจำนวน 1,842 คน และภาคใต้ จำนวน 1,460 คน ในส่วนข้อมูลสาขาพรรคนั้น พรรคเส้นด้ายมีสาขาพรรคทั้งหมด 7 แห่ง อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 3 แห่ง ภาคเหนือ จำนวน 2 แห่ง ภาคกลางและภาคใต้ ภูมิภาคละ 1 แห่ง ในขณะที่พรรคเส้นด้ายมีตัวแทนทั้งหมด 31 คน กระจายอยู่ในภาคกลางจำนวน 11 คน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 10 คน และภาคใต้ จำนวน 8 คน[5]

 

ภาพ : ตราสัญลักษณ์พรรคเส้นด้าย[6]

Zendai Party (1).png

 

จากกลุ่มเส้นด้าย ความขัดแย้งในพรรคก้าวไกลสู่พรรคเส้นด้าย

          นายคริส โปตระนันทน์ ในฐานะหัวหน้าพรรคเส้นด้ายได้นำเสนอว่า พรรคเส้นด้ายเป็นหลักฐานและวิธีคิดที่เกิดขึ้นของมวลชนกลุ่มหนึ่งในช่วงโควิด-19 ช่วงนั้นรัฐบาลล้มเหลวในการจัดการรักษาพยาบาล เพราะฉะนั้นประชาชนจำนวนมากรวมตัวกันเกิด “กลุ่มเส้นด้าย” ขึ้น คือกลุ่มประชาชนอาสาที่เข้ามาช่วยเหลือผู้คนในวิกฤติโควิด-19 ให้กับประชาชนคนที่ไม่มีเส้นในสังคมไทย ก่อตั้งขึ้นเมื่อ 27 เมษายน 2564 โดยตั้งเป้าหมายว่าจะคอยช่วยเหลือประสานงานหาเตียงให้กับผู้ป่วย[7] ซี่งในช่วงเวลานั้นกลุ่มเส้นได้สามารถช่วยเหลือประชาชนได้ 380,000 คน โดยไม่ขอความช่วยเหลือจากรัฐ ซึ่งเป็นความเข้มแข้งจากฐานราก เมื่อพรรคเส้นด้ายใช้วิธีคิดแบบนี้มาทำการเมืองจึงจะเกิดพรรคการเมืองที่เป็นพรรคการเมืองของประชาชนจริง ๆ จากฐานคิดเช่นนี้ จึงนำไปสู่คำถามถึงความเป็นไปได้ที่ต้องมีพรรคการเมืองพรรคหนึ่ง ที่บอกว่าประชาชนแข็งแรง ประชาชนไม่จำเป็นต้องพึ่งพิงรัฐ สิ่งที่พรรคการเมืองอื่นพยายามจะนำเสนอว่าจะต้องช่วยประชาชนผ่านนโยบายหรือวิธีการแจกต่าง ๆ น่าจะเป็นแนวทางในการที่พัฒนารัฐไทยที่ไม่ถูกต้อง[8]

 

ภาพ : การเปิดตัวพรรคเส้นด้ายที่ลานกีฬาห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร[9]

Zendai Party (2).jpg

 

          ด้านความเกี่ยวข้องระหว่างกลุ่มเส้นด้ายกับพรรคการเมืองนั้น กล่าวได้ว่า นายภูวกร (เจตน์) ศรีเนียน และนายคริส โปตระนันทน์ ผู้ก่อตั้งกลุ่มเส้นด้าย เป็นผู้มีส่วนร่วมก่อตั้งพรรคอนาคตใหม่กับ นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ เมื่อวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2561 รวมทั้งมีทีมงานและเครือข่ายของกลุ่มเส้นด้าย จำนวน 12 คน ลงสมัครสมาชิกสภากรุงเทพมหานครในนามพรรคก้าวไกล รวมทั้งสมัครในนาม “กลุ่มรักษ์กรุงเทพ” และเป็นผู้สมัครอิสระ[10] อย่างไรก็ดี ภายหลังเกิดปัญหาความขัดแย้งและความคิดเห็นไม่ตรงกันกับพรรคก้าวไกลรวมทั้งความต้องการในการอยากทำงานการเมืองในพรรคที่เป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง[11] นายคริส โปตระนันท์ ซึ่งเดิมมีความตั้งใจจะลงสมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในนามพรรคก้าวไกล เขตจตุจักร พญาไท ราชเทวี กรุงเทพมหานคร ได้ลาออกจากพรรคก้าวไกลตั้งแต่ วันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 พร้อมกับสมาชิกพรรคบางคนแล้วไปตั้งพรรคใหม่ชื่อพรรคเส้นด้าย โดยให้ความสำคัญกับนโยบายและการเข้าถึงระบบสาธารณสุขของประเทศไทย และพร้อมสู้ศึกในสนามการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2566[12]

 

พรรคเส้นด้ายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2566

          ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2566 พรรคเส้นด้ายได้ส่งผู้สมัครลงรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต จำนวน 20 เขต เฉพาะในกรุงเทพมหานคร และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ จำนวน 11 คน หมายเลข 64 โดยมีพันตำรวจเอกชาติพรรณ โชติช่วง เป็นผู้สมัครระบบบัญชีรายชื่อ อันดับ 1 ทั้งนี้พรรคเส้นด้ายไม่ได้เสนอรายชื่อนายกรัฐมนตรีในนามของพรรค

 

ภาพ : สื่อโฆษณานโยบายของพรรคเส้นด้าย [13]

Zendai Party (3).png

Zendai Party (4).png

 

          นโยบายพรรคเส้นด้ายที่ใช้ในการหาเสียง คือ การมุ่งแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ของประชาชนด้วยแนวคิดที่ว่าประเทศไทยถูกครอบงำจากระบบเส้นสายซึ่งทำให้คนไม่มีเส้นไม่สามารถแข่งขันบนกติกาที่เสมอภาคได้ ซึ่งรากของปัญหาเกิดมาจากโดยที่ผ่านมาพรรคการเมืองต่าง ๆ มักจะออกนโยบายแบบ "แจกเงิน" จะเอาเสียงเพื่อชนะการเลือกตั้ง โดยแลกกับความเสี่ยงที่เศรษฐกิจพัง ก่อให้เกิดภาระทางการคลัง ผู้มีอำนาจก็ทุจริตปิดโอกาสของคนไม่มีเส้น พรรคเส้นด้ายจะมุ่งสร้างรัฐไทยเป็นรัฐที่มีวินัยทางการคลัง เป็นรัฐที่ไม่แทรกแซงเรื่องการทำมาหากินของประชาชน เป็นรัฐที่ไม่มีเส้นสาย และเป็นประเทศสำหรับคนไม่มีเส้น[14]

 

ตาราง : แสดงผลคะแนนของผู้สมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของพรรคเส้นด้าย ในปี พ.ศ. 2566[15]

ชื่อ-สกุลของผู้สมัคร	จังหวัด	เขตเลือกตั้ง	คะแนนที่ได้รับ
นายคงธัช เตชะวิเชียร	กรุงเทพมหานคร	เขต 1	264
นางสาวอังสณา เนียมวณิชกุล	กรุงเทพมหานคร	เขต 2	665
นายสุรสิทธิ์ มัจฉาเดช	กรุงเทพมหานคร	เขต 3	244
นายศรราม สีบุญเรือง	กรุงเทพมหานคร	เขต 5	305
นายคริส โปตระนันทน์	กรุงเทพมหานคร	เขต 6	2,574
นายทันธรรม วงษ์ชื่น	กรุงเทพมหานคร	เขต 7	252
นางสาวเต็มสินี โสภาสมสวัสดิ์	กรุงเทพมหานคร	เขต 8	516
นายอุเทน ไม้สนธิ์	กรุงเทพมหานคร	เขต 9	594
นายสรรเสริญ บุญเกษม	กรุงเทพมหานคร	เขต 11	263
นายปวัน เลิศพยับ	กรุงเทพมหานคร	เขต 13	188
นางสาวจิตภินันท์ วงษ์ขันธ์	กรุงเทพมหานคร	เขต 15	252
นายโสภณ แก้วศรีจันทร์	กรุงเทพมหานคร	เขต 17	376
นางสาวไปรยา หลำลาย	กรุงเทพมหานคร	เขต 18	-
นายวรภัทร์ ละออง	กรุงเทพมหานคร	เขต 19	118
นางสาวฉัตรฉกฎ ดวงจิตพุทธคุณ	กรุงเทพมหานคร	เขต 22	475
นายขจรศักดิ์ น้อยประดิษฐ์	กรุงเทพมหานคร	เขต 23	348
นายสมัชญา พงศพัศเดชา	กรุงเทพมหานคร	เขต 25	164
นายสุวัฒน์ ไรโอ สมิทธ์กุล	กรุงเทพมหานคร	เขต 31	227
นายยุทธนา ทองแสนดี	กรุงเทพมหานคร	เขต 32	336
นายปลวัชร แสงกิตติกร	กรุงเทพมหานคร	เขต 33	229

 

          ทั้งนี้ ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2566 พรรคเส้นด้ายได้คะแนนบัญชีรายชื่อรวม 10,410 คะแนน โดยไม่ได้รับการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตและการจัดสรรในระบบบัญชีรายชื่อ

 

อ้างอิง

[1] “ประกาศนายทะเบียนพรรคการเมือง เรื่อง การเปลี่ยนแปลงข้อบังคับพรรค และคณะกรรมการบริหารพรรคพลเมืองไทย (ชื่อเดิมพรรคพลังพลเมืองไทย)”, สืบค้นจาก https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/17074989.pdf(11 กรกฎาคม 2566).

[2] "รทสช."มีส.ส.เพิ่ม หลัง "ศิลัมพา" เข้าสังกัด - ส่ง "พลท." ให้ "คริส" ดูแล ”, สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews. com/politics/ 1054415(11 กรกฎาคม 2566).

[3] “เลือกตั้ง 2566 : ชาวห้วยขวาง แห่ให้กำลังใจ "คริส โปตระนันทน์" พรรคเส้นด้าย”, สืบค้นจาก  https://www.thairath.co.th/ news/politic/2646165(11 กรกฎาคม 2566).

[4] “พรรคเส้นด้าย”, สืบค้นจาก https://party.ect.go.th/dataparty-detail/62 (11 กรกฎาคม 2566).

[5] “พรรคเส้นด้าย”, สืบค้นจาก https://party.ect.go.th/dataparty-detail/62 (11 กรกฎาคม 2566).

[6] “พรรคเส้นด้าย - Zendai Party”, สืบค้นจาก https://www.facebook.com/zendaiparty.org (11 กรกฎาคม 2566).

[7] “กลุ่มเส้นด้ายเผย ไม่เกี่ยวข้องกับ ก้าวไกล”, สืบค้นจาก https://board.postjung.com/1400185 (11 กรกฎาคม 2566).

[8] “ทำความรู้จัก 'พรรคเส้นด้าย' พรรคที่ไม่เอา 'นโยบายประชานิยม'”, สืบค้นจาก https://www.komchadluek.net/news/ politics/544799 (11 กรกฎาคม 2566).

[9] “จากกลุ่มเส้นด้าย สู่ ‘พรรคเส้นด้าย’ คริส โปตระนันทน์ นำลูกทีมประกาศอุดมการณ์กำจัดระบบเส้นสายให้หมดจากประเทศ ”, สืบค้นจาก https://thestandard.co/zendai-party-chris-potranandana/(11 กรกฎาคม 2566).

[10] “กลุ่มเส้นด้ายเผย ไม่เกี่ยวข้องกับ ก้าวไกล”, สืบค้นจาก https://board.postjung.com/1400185 (11 กรกฎาคม 2566).

[11] “คริส โปตระนันทน์ ลาออกพรรคก้าวไกล ไม่ทนระบบ “โปลิตบูโร”, สืบค้นจาก https://www.prachachat.net/politics/news-1199366 (11 กรกฎาคม 2566).

[12] "คริส โปตระนันท์" ยืนยันเดินหน้าทำงานการเมืองกับ "พรรคเส้นด้าย" ปัดย้ายซบภูมิใจไทย ตามรอย "สายไหมต้องรอด"”, สืบค้นจาก https://www.one31.net/news/detail/61818 (11 กรกฎาคม 2566).

[13] “พรรคเส้นด้าย - Zendai Party”, สืบค้นจาก https://www.facebook.com/zendaiparty.org/posts/pfbid02a5nUYwet2 pfLvMWEFwZnUGMTgFu7mGLx3BkBNooh695Y6mT1m8q178UfhydThQwol?locale=th_TH (11 กรกฎาคม 2566).

[14] “พรรคเส้นด้าย”, สืบค้นจาก https://www.vote62.com/party/เส้นด้าย/(11 กรกฎาคม 2566).

[15] “พรรคเส้นด้าย”, สืบค้นจาก https:// official.ectreport.com/by-party/(11 กรกฎาคม 2566).