สมโภชพระพุทธชินราช
ในการเสด็จพระราชดำเนินเลียบหัวเมืองฝ่ายเหนือ และมณฑลพายัพของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อพุทธศักราช ๒๔๖๙ พระองค์ได้ทรงประกอบพระราชกรณียกิจที่สำคัญยิ่งในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาครั้งนั้น
มณฑลพิษณุโลกเป็นมณฑลฝ่ายเหนือที่ประกอบด้วย พิษณุโลก พิจิตร สุโขทัย พิชัย (ซึ่งปัจจุบันเป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดอุตรดิตถ์) และสวรรคโลกซึ่งเป็นอำเภอในจังหวัดสุโขทัย ในการเสด็จพระราชดำเนินเลียบหัวเมืองฝ่ายเหนือ และมณฑลพายัพครั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปประทับที่พิษณุโลกเมืองเดียวในมณฑลฝ่ายเหนือเพื่อทรงเยี่ยมเยียนราษฎรและเสด็จไปสมโภชพระพุทธชินราช
พระพุทธชินราช เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยสำคัญคู่บ้านคู่เมืองพิษณุโลกศูนย์กลางของมณฑลฝ่ายเหนือ สร้างขึ้นในสมัยพระมหาธรรมราชาลิไทยแห่งกรุงสุโขทัย กล่าวกันว่าเป็นหนึ่งในพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะงดงามที่สุดในประเทศไทย ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้หล่อจำลองขึ้นแล้วนำมาประดิษฐานที่วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวยังทรงเอาพระทัยใส่การดำเนินชีวิตของพสกนิกร โดยได้เสด็จไปทอดพระเนตรการประชุมสหกรณ์ จังหวัดพิษณุโลก และมีพระราชดำรัสแก่คณะสหกรณ์ให้มีความสามัคคีกัน ดังความตอนหนึ่งว่า
“พวกเจ้าทั้งหลายต้องอย่านึกถึงประโยชน์ของตนเอง ต้องนึกถึงประโยชน์ของคณะเป็นสำคัญ ต้องพยายามช่วยเหลือกันและกันเสมอ”
และในการเสด็จพระราชดำเนินพิษณุโลกคราวเดียวกันนี้ได้พระราชทานธงประจำกองลูกเสือมณฑล ทอดพระเนตรการเดินสวนสนาม และพระราชทานพระบรมราโชวาท ซึ่งเป็นการสืบทอดกิจการลูกเสือที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งไว้
ที่มา
บทสารคดี “ปกเกล้าธรรมราชา” สารคดีเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่ในวโรกาสครบ ๑๒๐ ปี แห่งวันพระบรมราชสมภพและเป็นบุคคลสำคัญของโลก โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี ๒๕๕๖
