วังไกลกังวล
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี โปรดการเสด็จประพาสชายทะเลหัวหินมาแต่เมื่อยังมิได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ
เมื่อพุทธศักราช ๒๔๖๙ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้จัดซื้อที่ดินบริเวณชายหาดหัวหิน ด้วยเงินพระคลังข้างที่ และมีพระราชประสงค์ให้สร้างพระราชนิเวศน์พระราชทานแก่สมเด็จพระบรมราชินี ด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร ผู้อำนวยการศิลปากรสถานแห่งราชบัณฑิตยสภา เป็นสถาปนิก ลักษณะสถาปัตยกรรมเป็นแบบสเปน เช่น ใช้หลังคาบางส่วนเป็นรูปโค้ง การทำลานโล่ง ซึ่งดัดแปลงให้เหมาะสมกับภูมิอากาศร้อนชื้นของไทย เป็น "บ้าน" ที่ภูมิฐาน มากกว่าดูเป็นพระราชวังใหญ่โตและเคร่งครัดในระเบียบแบบแผน ทั้งยังเลือกใช้วัสดุก่อสร้าง ของตกแต่งที่เหมาะสมกลมกลืนกับสภาพแวดล้อม
เนื่องจากมีพระราชประสงค์ที่จะสร้างพระราชทานแด่สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี จึงได้มีตราสัญลักษณ์ประจำพระองค์ประดับตกแต่งอยู่หลายแห่ง ในวันถัดจากพระราชพิธีราชคฤหมงคลขึ้นพระตำหนักเปี่ยมสุข สวนไกลกังวลเมื่อวันที่ ๑๐ และ ๑๑ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๗๒ พระประยูรญาติและข้าราชบริพารได้จัด “รีวิวไกลกังวล” ที่ศาลาเริงเพื่อเฉลิมฉลองในการขึ้นพระตำหนักใหม่เป็นการภายใน
เมื่อทรงมีโอกาส พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี โปรดเสด็จพระราชดำเนินไปประทับที่สวนไกลกังวล ชื่อที่ทรงเรียกพระราชนิเวศน์แห่งนี้มาตั้งแต่แรกสร้าง โดยที่ไม่ปรากฏว่ายังคงมีประกาศให้ยกฐานะพระราชนิเวศน์แห่งนี้เป็นพระราชวัง จึงเรียกวังนี้ว่า “วังไกลกังวล” ตราบจนบัดนี้
ที่มา
บทสารคดี “ปกเกล้าธรรมราชา” สารคดีเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่ในวโรกาสครบ ๑๒๐ ปี แห่งวันพระบรมราชสมภพและเป็นบุคคลสำคัญของโลก โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี ๒๕๕๖
