7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491

ผู้เรียบเรียง ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร

---

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

---

วันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 เป็นวันที่มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญสภาแรกของไทย ทั้งนี้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2491 มาตรา 95 ทวิ ที่ว่า

“ให้มีสภาขึ้นสภาหนึ่งเรียกว่า “สภาร่างรัฐธรรมนูญ” ประกอบด้วย สมาชิกซึ่งรัฐสภาเลือกตั้งจากสมาชิกวุฒิสภา 10 คน จากสมาชิกสภาผู้แทน 10 คน และจากผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ 4 ประเภท ตามที่กำหนดไว้ในมาตรา 95 ตรี ประเภทละ 5 คน”

ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ ในวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 ได้สมาชิก ดังนี้

ก. ผู้ที่ได้รับเลือกจากสมาชิกวุฒิสภา

1. เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ

2. พระยาเทพวิทูร

3. พลโทพระยาเทพหัสดิน

4. หลวงประกอบนิติสาร

5. พระชัยปัญญา

6. พระยากฤตราชทรงสวัสดิ์

7. พระยาสาริกพงศ์ธรรมาพิลาส

8. หม่อมเจ้าเฉลิมศรีจันทรทัต

9. พระยาปรีดานฤเบศ์ร

10. พระยาศรีธรรมราช

ข. ผู้ที่ได้รับเลือกจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร

1.[[ ม.ร.ว. เสนีย์ ปราโมช]]

2. ม.จ. สิทธิพร กฤดากร

3. นายเกษม บุญศรี

4. ขุนคงฤทธิ์ศึกษากร

5. หลวงอังคณานุรักษ์

6. นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์

7. นายเพียร ราชธรรมนิเทศ

8. นายชวลิต อภัยวงศ์

9. ร้อยโทสมพันธ์ ขันธะชวนะ

10. นายเทพ โชตินุชิต

ค. ผู้ที่ได้รับเลือกจากผู้สมัครทั่วไปที่มีคุณสมบัติลงสมัครรับเลือกตั้งได้

1. นายเกษม ดำรงบุล

2.พระยาอรรถพิทย์พิศาล

3. ม.จ.มงคลอุดม ชยางกูร

4. นายหลุย คีรีวัต

5. นายจงใจ ภักดิ์

ง. ผู้ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เคยเป็นหรือเป็นปลัดกระทรวงกับอธิบดี

1. พระยาอรรถการีนิพนธ์

2. พระยาศรีวิสารวาจา

3. นาวาเอกพระยาศราภัยพิพัฒ

4. พันเอกก้าน จำนงภูมิเวท

5. พลโทจิระ วิชิตสงคราม

จ. ผู้ที่ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เคยเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสมาชิกพฤฒิสภา หรือรัฐมนตรี

1. พลโทชิต มันศีลป์ สินาถโยธารักษ์

2. นายสุวิชช พันธเศรษฐ

3. นายอินทร สิงหเนตร

4. พลเรือตรีเล็ก สุมิตร

5. นายทองม้วน อัตถากร

ฉ. ผู้ที่ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เป็นผู้สำเร็จการศึกษาชั้นปริญญาตรีหรือเทียบเท่า

1. นายหยุด แสงอุทัย

2. นายโชติ คุ้มพันธ์

3. ม.ร.ว. สุมนชาติ สวัสดิกุล

4. พันตรีหลวงสร สิทธยานุการ

5. ขุนประเสริฐศุภมาตรา

สภาร่างรัฐธรรมนูญนี้ได้ใช้พระที่นั่งอภิเศกดุสิตเป็นสถานที่ประชุมและในวันเปิดประชุมครั้งแรก เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 ที่ประชุมได้เลือกเจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ เป็นประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ โดยเลือก นายหยุด แสงอุทัย เป็นเลขาธิการสภาร่างรัฐธรรมนูญและได้ร่างรัฐธรรมนูญเสร็จประกาศใช้ใน วันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2492 ขณะนั้นจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี