8 ธันวาคม พ.ศ. 2488

ผู้เรียบเรียง ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร

---

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

---

วันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2488 เป็นวันที่มีประกาศยกย่อง นายปรีดี พนมยงค์ ผู้ก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครองแผ่นดินที่ได้ทำงานการเมืองในหลายตำแหน่ง ทั้งตำแหน่งรัฐมนตรีและผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไว้ในฐานะรัฐบุรุษอาวุโส ตอนนั้นนายกรัฐมนตรีผู้รับสนองพระบรมราชโองการ คือ ม.ร.ว. เสนีย์ ปราโมช อดีตหัวหน้าเสรีไทยสายอเมริกา ดังปรากฏรายละเอียดในประกาศความว่า

“สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า โดยที่ทรงพระราชดำริเห็นว่า นายปรีดี พนมยงค์ ได้เคยรับหน้าที่บริหารราชการแผ่นดินในตำแหน่งสำคัญ ๆ มาแล้วหลายตำแหน่ง จนในที่สุดได้รับความเห็นชอบจากสภาผู้แทนราษฎรให้ดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ และปรากฏว่า ตลอดเวลาที่ นายปรีดี พนมยงค์ ดำรงตำแหน่งเหล่านี้ได้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต และด้วยความจงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้ได้แสดงให้เห็นเป็นที่ประจักษ์ในความปรีชาสามารถ บำเพ็ญคุณประโยชน์ให้แก่ประเทศชาติเป็นเอนกประการ

จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ยกย่อง นายปรีดี พนมยงค์ ไว้ในฐานะรัฐบุรุษอาวุโส และให้มีหน้าที่รับปรึกษากิจราชการแผ่นดิน เพื่อความวัฒนาถาวรของชาติสืบไป”