19 สิงหาคม พ.ศ. 2550
ผู้เรียบเรียง ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
วันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2550 เป็นวันที่มีการออกเสียงลงประชามติเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การเมืองไทย และเป็นการลงมติเพื่อเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 ทั้งฉบับ
ที่มาของการลงมติรับหรือไม่รับร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้มาจาก รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พ.ศ. 2549 มาตรา 26 ที่ว่า
“ให้สภาร่างรัฐธรรมนูญ จัดทำร่างรัฐธรรมนูญและพิจารณาให้แล้วเสร็จตาม มาตรา 28 ภายในหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันเปิดประชุมสภาร่างรัฐธรรมนูญครั้งแรก”
เมื่อจัดทำร่างรัฐธรรมนูญเสร็จแล้ว ให้เผยแพร่ให้ประชาชนทราบและจัดให้มีการออกเสียงประชามติว่าจะให้ความเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญทั้งฉบับ ซึ่งต้องจัดทำไม่เร็วกว่าสิบห้าวัน และไม่ช้ากว่าสามสิบวันนับแต่วันที่เผยแพร่ร่างรัฐธรรมนูญดังกล่าว ทั้งนี้ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่สภาร่างรัฐธรรมนูญประกาศกำหนด การออกเสียงประชามติต้องกระทำภายในวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักร
“ผลของการออกเสียงประชามติที่ดำเนินการโดยคณะกรรมการการเลือกตั้งครั้งนั้นปรากฏตามรายงานว่า มีผู้มาใช้สิทธิกว่า 25,987,954 คน คิดเป็นร้อยละ 57.61 ของผู้มีสิทธิ์ออกเสียงประชามติ ในส่วนของผู้มาใช้เสียงประชามตินี้มีผู้เห็นชอบ 14,727,306 คน คิดเป็นร้อยละ 56.69 ไม่เห็นชอบ 10,747,441 คน คิดเป็นร้อยละ 41.37 บัตรเสีย 504,120 ใบ คิดเป็นร้อยละ 1.94 และมีการคืนบัตร 87 ใบ”
ดังนั้น รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 จึงเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่ประชาชนออกเสียงประชามติเห็นชอบ ทั้งนี้ ในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ลงพระปรมาภิไธย และประกาศใช้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550
