สังคมประชาธรรม
ผู้เรียบเรียง รองศาสตราจารย์ ดร.นครินทร์ เมฆไตรรัตน์
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์นรนิติ เศรษฐบุตร และ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
พรรคสังคมประชาธรรม
หลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 อันส่งผลให้การปกครองภายใต้รัฐบาลทหารสิ้นสุดลง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง นายสัญญา ธรรมศักดิ์ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และจัดตั้งรัฐบาลรักษาการณ์ขึ้น พร้อมทั้งได้โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งสภานิติบัญญัติแห่งชาติขึ้นเพื่อทำหน้าที่จัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ นั่นคือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2517 หลังจากประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่แล้ว รัฐบาลได้กำหนดให้มีการจัดการเลือกตั้งทั่วไปขึ้นในวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2518
ในขณะเดียวกันก็มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2517 ซึ่งถือเป็นพระราชบัญญัติพรรคการเมืองฉบับที่สาม ส่งผลให้กลุ่มการเมืองต่าง ๆ มีการเคลื่อนไหวรวมตัวจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นเป็นจำนวนมาก นับตั้งแต่การประกาศใช้พระราชบัญญัติพรรคการเมืองฉบับนี้จนถึงก่อนการเลือกตั้งทั่วไปวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2518 มีพรรคการเมืองที่จดทะเบียนจัดตั้งรวมแล้วกว่า 43 พรรค ซึ่งพรรคสังคมประชาธรรม เป็นหนึ่งในพรรคการเมืองที่จัดตั้งขึ้นในช่วงดังกล่าว
พรรคสังคมประชาธรรม มีนายสัมฤทธิ์ นามชินมาร เป็นหัวหน้าพรรค มีเลขาธิการพรรค คือ นายสมบูรณ์ นามะฮง สำนักงานพรรคตั้งอยู่ที่อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี พรรคสังคมประชาธรรมประกาศแนวทางการดำเนินนโยบายแบบเสรีนิยม ในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2518 พรรคสังคมประชาธรรมได้ส่งผู้สมัครของพรรคลงแข่งขันรับเลือกตั้งด้วย แต่ผลการเลือกตั้งปรากฏว่าผู้สมัครของพรรคสังคมประชาธรรมไม่ได้รับเลือกตั้งแม้แต่คนเดียว
ที่มา
จเร พันธุ์เปรื่อง, “พรรคการเมืองกับการเลือกตั้งทั่วไป 2526,” รัฐสภาสาร ปีที่ 31 ฉบับที่ 4 (เมษายน 2526), หน้า 10-26.
เสนีย์ คำสุข, “ข้อมูลพื้นฐานพรรคการเมือง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2475-2544,” รัฐสภาสาร ปีที่ 49 ฉบับที่ 11 (พฤศจิกายน 2544), หน้า 17-70.
สงวน คำวงษ์ศา, “พรรคการเมืองของไทย,” รัฐสภาสาร ปีที่ 26 ฉบับที่ 6 (มิถุนายน 2521), หน้า 1-16.
