มุ้ง

ผู้เรียบเรียง รศ.ดร.กมลชัย รัตนสกาววงศ์

---

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย์

---

มุ้ง หรือ มุ้งการเมือง

มุ้ง หมายถึงผ้าหรือสิ่งอื่นใดที่ใช้กางกันยุงหรือป้องกันยุง มุ้งในทางการเมืองหมายถึง การจับกลุ่มรวมตัวกันของสมาชิกพรรคการเมือง ในพรรคการเมืองเดียวกันอาจมีน้อยกลุ่มหรือหลายกลุ่ม

ในแต่ละกลุ่มก็จะมีหัวหน้ากลุ่มซึ่งสมาชิกของกลุ่มให้การยอมรับนับถือ จงรักภักดีและมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจของสมาชิกกลุ่มในการสนับสนุนนโยบายของพรรคการเมืองในเรื่องต่าง ๆ เช่นในพรรคไทยรักไทยซึ่งมี พ.ต.ท. ดร.ทักษิณ ชินวัตร เป็นหัวหน้าพรรค ประกอบด้วยสมาชิกพรรคซึ่งสังกัดกลุ่มใหญ่ ๆ ด้วยกันหลายกลุ่ม เช่น กลุ่มวังน้ำเย็น มีนายเสนาะ เทียนทอง เป็นหัวหน้ากลุ่ม กลุ่มวังบัวบาน มีนางเยาวภา วงศ์สวัสดิ์ เป็นหัวหน้ากลุ่ม กลุ่มบุรีรัมย์ มีนายเนวิน ชิดชอบ เป็นหัวหน้ากลุ่ม กลุ่มพ่อมดดำ มีนายสุชาติ ตันเจริญ เป็นหัวหน้ากลุ่ม เป็นต้น

กลุ่มหรือมุ้งใดมีสมาชิกจำนวนมากรวมตัวกันเข้มแข็ง ก็มักจะมีอิทธิพลต่อการต่อรองตำแหน่งทางการเมือง เช่น ตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสำคัญ ๆ ตำแหน่งประธานสภา หรือตำแหน่งอื่น ๆ ที่มีความสำคัญ ในบางครั้งยังมีอิทธิพลต่อการต่อรองผลประโยชน์ หรือการจัดสรรงบประมาณแผ่นดินสำหรับโครงการต่าง ๆ ซึ่งมีผลประโยชน์ทับซ้อน และเมื่อมีเหตุการณ์ใดที่กระทบกระเทือนต่อหัวหน้ากลุ่ม จะมีสมาชิกของกลุ่มออกมาปกป้องตอบโต้เพื่อแสดงให้หัวหน้ากลุ่มเห็นความสำคัญของตน หากต่อไปมีการปรับเปลี่ยนตำแหน่งทางการเมืองหัวหน้ากลุ่มจะสนับสนุนให้ผู้ที่แสดงความจงรักภักดีได้ดำรงตำแหน่งสำคัญ ๆ ต่อไป

ดังนั้น จึงเปรียบเทียบกลุ่มต่าง ๆ ในพรรคเดียวกันเสมือนการกางมุ้งหลายมุ้งในบ้านหรือภายใต้หลังคาเดียวกัน เรียกกลุ่มของสมาชิกพรรคการเมืองนี้ว่า “มุ้ง” หรือ “มุ้งการเมือง”