ผลต่างระหว่างรุ่นของ "การตีหม้อ เคาะภาชนะ"
สร้างหน้าด้วย " '''ผู้เรียบเรียง :''' ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ศุทธิกานต์ มีจั่น..." |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัดที่ 1: | บรรทัดที่ 1: | ||
'''ผู้เรียบเรียง :''' ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ศุทธิกานต์ มีจั่น | '''ผู้เรียบเรียง :''' ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ศุทธิกานต์ มีจั่น | ||
'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' : ดร.สติธร ธนานิธิโชติ | '''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' ''':''' ดร.สติธร ธนานิธิโชติ | ||
| | ||
บรรทัดที่ 8: | บรรทัดที่ 8: | ||
การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' เป็นการนำอุปกรณ์เครื่องใช้ในครัวเรือนที่มีกันอยู่ในแทบทุกบ้าน เช่น หม้อ กระทะ หรือภาชนะหลากรูปแบบนำมาเคาะตีเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการประท้วงและแสดงความไม่พอใจต่อรัฐบาล ในขณะที่ในบางบริบทการเคาะภาชนะถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของการขอบคุณและให้กำลังใจ | การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' เป็นการนำอุปกรณ์เครื่องใช้ในครัวเรือนที่มีกันอยู่ในแทบทุกบ้าน เช่น หม้อ กระทะ หรือภาชนะหลากรูปแบบนำมาเคาะตีเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการประท้วงและแสดงความไม่พอใจต่อรัฐบาล ในขณะที่ในบางบริบทการเคาะภาชนะถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของการขอบคุณและให้กำลังใจ | ||
โดยทั่วไปแล้ว การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' เป็นหนึ่งในรูปแบบการประท้วงที่หลายชาติใช้และแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน เป็นรูปแบบการประท้วงที่แพร่จากลาตินอเมริกาในชื่อภาษาสเปนว่า '''Cacerolazo''' หรือที่แปลว่า '''“หม้อสตูว์”''' วัฒนธรรมประท้วงนี้กลายเป็นรูปแบบการประท้วงรัฐบาลที่แพร่หลายในกลุ่มประเทศละตินอเมริกา เริ่มจากการที่ชาวชิลีออกมาประท้วงรัฐบาลประธานาธิบดี ซัลบาดอร์ อาเยนเด (Salvador Allende) เพื่อต้องการทำให้เสียงเรียกร้องจากประชาชนซึ่งประสบภาวการณ์ขาดแคลนอาหารให้เป็นที่รับรู้ถึงบรรดาชนชั้นปกครองในสังคม ที่นำมาสู่การเดินประท้วงในชื่อ '''“การเดินขบวนของหม้อไหที่ว่างเปล่า (March of the Empty Pots)”''' ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1971 ที่เมืองซานเตียโก[[#_ftn1|[1]]] การตีหม้อประท้วงรัฐบาลครั้งใหญ่ในชิลีเกิดขึ้นอีกครั้งเมื่อปี ค.ศ. 2019 จากการที่กลุ่มผู้ประท้วงชาวชีลีออกมาเคลื่อนไหวแสดงความไม่พอใจรัฐบาล เซบาสเตียน ปิเญรา (Sebastian Pinera) ที่ขึ้นราคาค่าครองชีพ โดยเฉพาะราคาตั๋วโดยสารรถไฟฟ้า ในขณะที่ประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเดียวกันอย่างประเทศอาร์เจนตินา เกิดการประท้วงด้วยการเคาะหม้อครั้งใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อคราวที่ประเทศเผชิญวิกฤตเศรษฐกิจ ปี ค.ศ. 2001 ที่บรรดาชนชั้นกลางออกมารวมตัวเพื่อต่อต้านมาตรการรัดเข็มขัดทางการเงิน รัฐบาลจึงออกมาตรการทางการคลังที่ส่งผลให้พวกเขาไม่สามารถถอนเงินจากบัญชีธนาคารได้ บริบทเสียงเคาะหม้อภาชนะในอาร์เจนตินาจึงคล้ายกับของชีลีที่ประชาชนออกมาเรียกร้องรัฐบาลในปัญหาปากท้อง[[#_ftn2|[2]]] นอกจากนี้ยังมีการนำวิธีนี้ไปใช้ในประเทศอื่น ๆ ในอีกหลายภูมิภาค เช่น เหตุการณ์ ''' | โดยทั่วไปแล้ว การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' เป็นหนึ่งในรูปแบบการประท้วงที่หลายชาติใช้และแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน เป็นรูปแบบการประท้วงที่แพร่จากลาตินอเมริกาในชื่อภาษาสเปนว่า '''Cacerolazo''' หรือที่แปลว่า '''“หม้อสตูว์”''' วัฒนธรรมประท้วงนี้กลายเป็นรูปแบบการประท้วงรัฐบาลที่แพร่หลายในกลุ่มประเทศละตินอเมริกา เริ่มจากการที่ชาวชิลีออกมาประท้วงรัฐบาลประธานาธิบดี ซัลบาดอร์ อาเยนเด (Salvador Allende) เพื่อต้องการทำให้เสียงเรียกร้องจากประชาชนซึ่งประสบภาวการณ์ขาดแคลนอาหารให้เป็นที่รับรู้ถึงบรรดาชนชั้นปกครองในสังคม ที่นำมาสู่การเดินประท้วงในชื่อ '''“การเดินขบวนของหม้อไหที่ว่างเปล่า (March of the Empty Pots)”''' ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1971 ที่เมืองซานเตียโก[[#_ftn1|[1]]] การตีหม้อประท้วงรัฐบาลครั้งใหญ่ในชิลีเกิดขึ้นอีกครั้งเมื่อปี ค.ศ. 2019 จากการที่กลุ่มผู้ประท้วงชาวชีลีออกมาเคลื่อนไหวแสดงความไม่พอใจรัฐบาล เซบาสเตียน ปิเญรา (Sebastian Pinera) ที่ขึ้นราคาค่าครองชีพ โดยเฉพาะราคาตั๋วโดยสารรถไฟฟ้า ในขณะที่ประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเดียวกันอย่างประเทศอาร์เจนตินา เกิดการประท้วงด้วยการเคาะหม้อครั้งใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อคราวที่ประเทศเผชิญวิกฤตเศรษฐกิจ ปี ค.ศ. 2001 ที่บรรดาชนชั้นกลางออกมารวมตัวเพื่อต่อต้านมาตรการรัดเข็มขัดทางการเงิน รัฐบาลจึงออกมาตรการทางการคลังที่ส่งผลให้พวกเขาไม่สามารถถอนเงินจากบัญชีธนาคารได้ บริบทเสียงเคาะหม้อภาชนะในอาร์เจนตินาจึงคล้ายกับของชีลีที่ประชาชนออกมาเรียกร้องรัฐบาลในปัญหาปากท้อง[[#_ftn2|[2]]] นอกจากนี้ยังมีการนำวิธีนี้ไปใช้ในประเทศอื่น ๆ ในอีกหลายภูมิภาค เช่น เหตุการณ์ '''“ปฏิวัติหม้อและกระทะ”''' '''(Pots and Pans revolution)''' ที่ประเทศไอซ์แลนด์ จากความไม่พอใจของผู้ประท้วงทั่วประเทศจากการจัดการกับวิกฤตการณ์ทางการเงินของรัฐบาล จึงได้นำหม้อและกระทะออกไปเคาะตามท้องถนนและเรียกร้องให้รัฐบาลลาออก โดยมีประชาชนประมาณ 2,000 คน มารวมตัวกันเพื่อส่งเสียงไปยังการประชุมรัฐสภาที่มีขึ้น เมื่อวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 2008[[#_ftn3|[3]]] | ||
ด้านการใช้วิธีการประท้วงแบบ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' ในเอเชียนั้น ถูกนำมาใช้ครั้งแรกในประเทศฟิลิปปินส์ เพื่อประท้วงของรัฐบาลของประธานาธิบดี เฟอร์ดินาน มาร์กอส (Ferdinand Marcos) เนื่องจากประชาชนไม่เห็นด้วยต่อการควบคุมสื่ออย่างเข้มงวดโดยเฉพาะช่วงเลือกตั้ง ทำให้ประชาชนแทบไม่มีสิทธิมีเสียงหรือรับรู้ข้อมูลอย่างแท้จริง พวกเขาจึงต้องการส่งเสียงถึงรัฐบาล ด้วยการแสดงออกผ่านเคาะตีภาชนะ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกจับกุมในช่วงที่ประเทศใช้กฎอัยการศึกเพื่อควบคุมความสงบเรียบร้อย โดยเมื่อวันที่ 6 เมษายน ค.ศ. 1978 คืนก่อนการลงคะแนนเลือกตั้งทั่วไปในประเทศฟิลิปปินส์ ชาวกรุงมะนิลาต่างออกมาตีหม้อเคาะกระทะจนได้รับการกล่าวถึงว่าเสียงเคาะในคืนนั้นเป็นหนึ่งในการประท้วงที่ดังที่สุดของยุค[[#_ftn4|[4]]] | ด้านการใช้วิธีการประท้วงแบบ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' ในเอเชียนั้น ถูกนำมาใช้ครั้งแรกในประเทศฟิลิปปินส์ เพื่อประท้วงของรัฐบาลของประธานาธิบดี เฟอร์ดินาน มาร์กอส (Ferdinand Marcos) เนื่องจากประชาชนไม่เห็นด้วยต่อการควบคุมสื่ออย่างเข้มงวดโดยเฉพาะช่วงเลือกตั้ง ทำให้ประชาชนแทบไม่มีสิทธิมีเสียงหรือรับรู้ข้อมูลอย่างแท้จริง พวกเขาจึงต้องการส่งเสียงถึงรัฐบาล ด้วยการแสดงออกผ่านเคาะตีภาชนะ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกจับกุมในช่วงที่ประเทศใช้กฎอัยการศึกเพื่อควบคุมความสงบเรียบร้อย โดยเมื่อวันที่ 6 เมษายน ค.ศ. 1978 คืนก่อนการลงคะแนนเลือกตั้งทั่วไปในประเทศฟิลิปปินส์ ชาวกรุงมะนิลาต่างออกมาตีหม้อเคาะกระทะจนได้รับการกล่าวถึงว่าเสียงเคาะในคืนนั้นเป็นหนึ่งในการประท้วงที่ดังที่สุดของยุค[[#_ftn4|[4]]] | ||
บรรทัดที่ 14: | บรรทัดที่ 14: | ||
| | ||
'''ภาพ''' การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' ในเหตุการณ์การประท้วงของประชาชนชนในเมียนมาในปี ค.ศ.2021 [[#_ftn5|[5]]] | '''ภาพ :''' การ '''“ตีหม้อ เคาะภาชนะ”''' ในเหตุการณ์การประท้วงของประชาชนชนในเมียนมาในปี ค.ศ.2021 [[#_ftn5|[5]]] | ||
{| align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="height: 100px; width: 500px;" | {| align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="height: 100px; width: 500px;" | ||
|- | |- | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (1).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (1).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (1).jpg]] | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (2).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (2).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (2).jpg]] | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (3).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (3).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (3).jpg]] | ||
|} | |} | ||
บรรทัดที่ 29: | บรรทัดที่ 29: | ||
| | ||
'''ภาพ''' การทำกิจกรรม '''“รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ”''' เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2564 [[#_ftn8|[8]]] | '''ภาพ :''' การทำกิจกรรม '''“รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ”''' เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2564 [[#_ftn8|[8]]] | ||
{| align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="height: 100px; width: 500px;" | {| align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="height: 100px; width: 500px;" | ||
|- | |- | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (4).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (4).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (4).jpg]] | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (5).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (5).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (5).jpg]] | ||
| [[File:Hit the pot, tap the container (6).jpg|center|500x300px]] | | [[File:Hit the pot, tap the container (6).jpg|center|500x300px|Hit the pot, tap the container (6).jpg]] | ||
|} | |} | ||
| | ||
อย่างไรก็ดี การตีหม้อ เคาะภาชนะ ถูกนำมาใช้เพื่อส่งเสียงแสดงการสนับสนุนและขอบคุณ เช่น | อย่างไรก็ดี การตีหม้อ เคาะภาชนะ ถูกนำมาใช้เพื่อส่งเสียงแสดงการสนับสนุนและขอบคุณ เช่น ประเทศไนจีเรียในปี ค.ศ. 1961 ในเหตุการณ์ที่เรียกว่า '''“ค่ำคืนแห่งเสียงหม้อ”''' '''(The nights of the pots)''' เป็นอยู่ในช่วงเวลาของสงครามเรียกร้องเอกราชของไนจีเรีย ชาวบ้านในหลายเมืองต่างใช้เสียงเคาะหม้อเคาะกระทะเพื่อสนับสนุนเอกราชของประเทศจากฝรั่งเศส เช่นเดียวกับชาวอินเดียหลายเมืองทั่วประเทศที่ร่วมกันเคาะภาชนะเพื่อให้กำลังใจและขอบคุณเจ้าหน้าที่บุคลากรการแพทย์ ในการรับมือต่อการระบาดของไวรัสโควิด-19 เมื่อเดือนมีนาคม ค.ศ. 2020 ในขณะที่การใช้วิธี ตีหม้อ เคาะภาชนะ ถูกนำมาใช้เพื่อแสดงออกทั้งการแสดงความไม่พอใจต่อการมีพระราชดำรัสผ่านสถานีโทรทัศน์ของ สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 ต่อสถานการณ์โควิด-19 ที่ประเทศกำลังเผชิญ ซึ่งเป็นการแสดงออกไปพร้อม ๆ กับความไม่พอใจต่อรัฐบาลที่รับมือต่อการระบาดของโควิด-19 ไม่ดีพอ แต่ในขณะเดียวกันการเคาะดังกล่าว ก็เพื่อให้กำลังใจทีมแพทย์และบุคลากรแนวหน้าที่ต้องรับมือการระบาดด้วย[[#_ftn9|[9]]] | ||
| | ||
บรรทัดที่ 46: | บรรทัดที่ 46: | ||
<span style="font-size:x-large;">'''อ้างอิง'''</span> | <span style="font-size:x-large;">'''อ้างอิง'''</span> | ||
<div><div id="ftn1"> | <div><div id="ftn1"> | ||
[[#_ftnref1|[1]]] “March of the Empty Pots and Pans”, Retrieved from URL https://www.forgingmemory.org/narrative/march-empty-pots-and-pans(27 July 2021). | [[#_ftnref1|[1]]] “March of the Empty Pots and Pans”, Retrieved from URL [https://www.forgingmemory.org/narrative/march-empty-pots-and-pans(27 https://www.forgingmemory.org/narrative/march-empty-pots-and-pans(27] July 2021). | ||
</div> <div id="ftn2"> | </div> <div id="ftn2"> | ||
[[#_ftnref2|[2]]] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK (27 กรกฎาคม 2564). | [[#_ftnref2|[2]]] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก [https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK] (27 กรกฎาคม 2564). | ||
</div> <div id="ftn3"> | </div> <div id="ftn3"> | ||
[[#_ftnref3|[3]]] “Iceland's 'pots and pans revolution': Lessons from a nation that people power helped to emerge from its 2008 crisis all the stronger” , Retrieved from URL https://www.independent.co.uk/news/world/europe/iceland-s-pots-and-pans-revolution-lessons-nation-people-power-helped-emerge-its-2008-crisis-all-stronger-10351095.html(27 July 2021). | [[#_ftnref3|[3]]] “Iceland's 'pots and pans revolution': Lessons from a nation that people power helped to emerge from its 2008 crisis all the stronger” , Retrieved from URL [https://www.independent.co.uk/news/world/europe/iceland-s-pots-and-pans-revolution-lessons-nation-people-power-helped-emerge-its-2008-crisis-all-stronger-10351095.html(27 https://www.independent.co.uk/news/world/europe/iceland-s-pots-and-pans-revolution-lessons-nation-people-power-helped-emerge-its-2008-crisis-all-stronger-10351095.html(27] July 2021). | ||
</div> <div id="ftn4"> | </div> <div id="ftn4"> | ||
[[#_ftnref4|[4]]] ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน “noise barrage 1978, first People Power show”, Retrieved from URL https://stuartsantiago. com/noise-barrage-1978-first-people-power-show/(27 July 2021). | [[#_ftnref4|[4]]] ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน “noise barrage 1978, first People Power show”, Retrieved from URL [https://stuartsantiago https://stuartsantiago]. com/noise-barrage-1978-first-people-power-show/(27 July 2021). | ||
</div> <div id="ftn5"> | </div> <div id="ftn5"> | ||
[[#_ftnref5|[5]]] “In Pictures: Striking pans to protest Myanmar’s military coup” , Retrieved from URL https://www.aljazeera.com/ gallery/2021/2/3/in-pictures-striking-pans-in-myanmars-capital-to-protest-coup(27 July 2021). | [[#_ftnref5|[5]]] “In Pictures: Striking pans to protest Myanmar’s military coup” , Retrieved from URL [https://www.aljazeera.com/ https://www.aljazeera.com/] gallery/2021/2/3/in-pictures-striking-pans-in-myanmars-capital-to-protest-coup(27 July 2021). | ||
</div> <div id="ftn6"> | </div> <div id="ftn6"> | ||
[[#_ftnref6|[6]]] “"ดั่งเสียงไล่ปีศาจร้าย" ชาวพม่าส่งเสียงดังกระหึ่มนครย่างกุ่ง #ไม่เอารัฐประหาร”, สืบค้นจาก https://www.voicetv.co.th/read/SYT-tCPG2 (27 กรกฎาคม 2564) และ “The importance of Myanmar’s pots and pans protests”, Retrieved from URL https://www. lowyinstitute.org/the-interpreter/importance-myanmar-s-pots-and-pans-protests (27 July 2021). | [[#_ftnref6|[6]]] “"ดั่งเสียงไล่ปีศาจร้าย" ชาวพม่าส่งเสียงดังกระหึ่มนครย่างกุ่ง #ไม่เอารัฐประหาร”, สืบค้นจาก [https://www.voicetv.co.th/read/SYT-tCPG2 https://www.voicetv.co.th/read/SYT-tCPG2] (27 กรกฎาคม 2564) และ “The importance of Myanmar’s pots and pans protests”, Retrieved from URL [https://www https://www]. lowyinstitute.org/the-interpreter/importance-myanmar-s-pots-and-pans-protests (27 July 2021). | ||
</div> <div id="ftn7"> | </div> <div id="ftn7"> | ||
[[#_ftnref7|[7]]] “สรุปเหตุการณ์วันที่ 10 ก.พ. ผู้ชุมนุมที่เรียกตัวเองว่า "ราษฎร" รวมตัวทำกิจกรรม "รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ"”, สืบค้นจาก https://www.bbc.com/thai/thailand-56016306(27 กรกฎาคม 2564). | [[#_ftnref7|[7]]] “สรุปเหตุการณ์วันที่ 10 ก.พ. ผู้ชุมนุมที่เรียกตัวเองว่า "ราษฎร" รวมตัวทำกิจกรรม "รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ"”, สืบค้นจาก [https://www.bbc.com/thai/thailand-56016306(27 https://www.bbc.com/thai/thailand-56016306(27] กรกฎาคม 2564). | ||
</div> <div id="ftn8"> | </div> <div id="ftn8"> | ||
[[#_ftnref8|[8]]] “ประมวลภาพ หม้อ-ถัง-ปี๊บ-เครื่องครัวสารพัด ในบรรยากาศ #ตีหม้อไล่เผด็จการ”, สืบค้นจาก https://thestandard.co/hit-the-pot-to-chase-the-dictator-kitchen-utensils/(27 กรกฎาคม 2564). | [[#_ftnref8|[8]]] “ประมวลภาพ หม้อ-ถัง-ปี๊บ-เครื่องครัวสารพัด ในบรรยากาศ #ตีหม้อไล่เผด็จการ”, สืบค้นจาก [https://thestandard.co/hit-the-pot-to-chase-the-dictator-kitchen-utensils/(27 https://thestandard.co/hit-the-pot-to-chase-the-dictator-kitchen-utensils/(27] กรกฎาคม 2564). | ||
</div> <div id="ftn9"> | </div> <div id="ftn9"> | ||
[[#_ftnref9|[9]]] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK (27 กรกฎาคม 2564). | [[#_ftnref9|[9]]] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก [https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK] (27 กรกฎาคม 2564). | ||
| | ||
</div> </div> | </div> </div> | ||
[[Category:การมีส่วนร่วมทางการเมือง]][[Category:เหตุการณ์สำคัญทางการเมือง]][[Category:ว่าด้วยเหตุการณ์สำคัญทางการเมือง]][[Category:เหตุการณ์สำคัญทางการเมืองไทย สมัย พ.ศ. 2520-ปัจจุบัน]] | [[Category:การมีส่วนร่วมทางการเมือง]] [[Category:เหตุการณ์สำคัญทางการเมือง]] [[Category:ว่าด้วยเหตุการณ์สำคัญทางการเมือง]] [[Category:เหตุการณ์สำคัญทางการเมืองไทย สมัย พ.ศ. 2520-ปัจจุบัน]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:50, 15 มิถุนายน 2565
ผู้เรียบเรียง : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ศุทธิกานต์ มีจั่น
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : ดร.สติธร ธนานิธิโชติ
การ “ตีหม้อ เคาะภาชนะ” เป็นการนำอุปกรณ์เครื่องใช้ในครัวเรือนที่มีกันอยู่ในแทบทุกบ้าน เช่น หม้อ กระทะ หรือภาชนะหลากรูปแบบนำมาเคาะตีเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการประท้วงและแสดงความไม่พอใจต่อรัฐบาล ในขณะที่ในบางบริบทการเคาะภาชนะถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของการขอบคุณและให้กำลังใจ
โดยทั่วไปแล้ว การ “ตีหม้อ เคาะภาชนะ” เป็นหนึ่งในรูปแบบการประท้วงที่หลายชาติใช้และแพร่หลายมากขึ้นในปัจจุบัน เป็นรูปแบบการประท้วงที่แพร่จากลาตินอเมริกาในชื่อภาษาสเปนว่า Cacerolazo หรือที่แปลว่า “หม้อสตูว์” วัฒนธรรมประท้วงนี้กลายเป็นรูปแบบการประท้วงรัฐบาลที่แพร่หลายในกลุ่มประเทศละตินอเมริกา เริ่มจากการที่ชาวชิลีออกมาประท้วงรัฐบาลประธานาธิบดี ซัลบาดอร์ อาเยนเด (Salvador Allende) เพื่อต้องการทำให้เสียงเรียกร้องจากประชาชนซึ่งประสบภาวการณ์ขาดแคลนอาหารให้เป็นที่รับรู้ถึงบรรดาชนชั้นปกครองในสังคม ที่นำมาสู่การเดินประท้วงในชื่อ “การเดินขบวนของหม้อไหที่ว่างเปล่า (March of the Empty Pots)” ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1971 ที่เมืองซานเตียโก[1] การตีหม้อประท้วงรัฐบาลครั้งใหญ่ในชิลีเกิดขึ้นอีกครั้งเมื่อปี ค.ศ. 2019 จากการที่กลุ่มผู้ประท้วงชาวชีลีออกมาเคลื่อนไหวแสดงความไม่พอใจรัฐบาล เซบาสเตียน ปิเญรา (Sebastian Pinera) ที่ขึ้นราคาค่าครองชีพ โดยเฉพาะราคาตั๋วโดยสารรถไฟฟ้า ในขณะที่ประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเดียวกันอย่างประเทศอาร์เจนตินา เกิดการประท้วงด้วยการเคาะหม้อครั้งใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อคราวที่ประเทศเผชิญวิกฤตเศรษฐกิจ ปี ค.ศ. 2001 ที่บรรดาชนชั้นกลางออกมารวมตัวเพื่อต่อต้านมาตรการรัดเข็มขัดทางการเงิน รัฐบาลจึงออกมาตรการทางการคลังที่ส่งผลให้พวกเขาไม่สามารถถอนเงินจากบัญชีธนาคารได้ บริบทเสียงเคาะหม้อภาชนะในอาร์เจนตินาจึงคล้ายกับของชีลีที่ประชาชนออกมาเรียกร้องรัฐบาลในปัญหาปากท้อง[2] นอกจากนี้ยังมีการนำวิธีนี้ไปใช้ในประเทศอื่น ๆ ในอีกหลายภูมิภาค เช่น เหตุการณ์ “ปฏิวัติหม้อและกระทะ” (Pots and Pans revolution) ที่ประเทศไอซ์แลนด์ จากความไม่พอใจของผู้ประท้วงทั่วประเทศจากการจัดการกับวิกฤตการณ์ทางการเงินของรัฐบาล จึงได้นำหม้อและกระทะออกไปเคาะตามท้องถนนและเรียกร้องให้รัฐบาลลาออก โดยมีประชาชนประมาณ 2,000 คน มารวมตัวกันเพื่อส่งเสียงไปยังการประชุมรัฐสภาที่มีขึ้น เมื่อวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 2008[3]
ด้านการใช้วิธีการประท้วงแบบ “ตีหม้อ เคาะภาชนะ” ในเอเชียนั้น ถูกนำมาใช้ครั้งแรกในประเทศฟิลิปปินส์ เพื่อประท้วงของรัฐบาลของประธานาธิบดี เฟอร์ดินาน มาร์กอส (Ferdinand Marcos) เนื่องจากประชาชนไม่เห็นด้วยต่อการควบคุมสื่ออย่างเข้มงวดโดยเฉพาะช่วงเลือกตั้ง ทำให้ประชาชนแทบไม่มีสิทธิมีเสียงหรือรับรู้ข้อมูลอย่างแท้จริง พวกเขาจึงต้องการส่งเสียงถึงรัฐบาล ด้วยการแสดงออกผ่านเคาะตีภาชนะ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกจับกุมในช่วงที่ประเทศใช้กฎอัยการศึกเพื่อควบคุมความสงบเรียบร้อย โดยเมื่อวันที่ 6 เมษายน ค.ศ. 1978 คืนก่อนการลงคะแนนเลือกตั้งทั่วไปในประเทศฟิลิปปินส์ ชาวกรุงมะนิลาต่างออกมาตีหม้อเคาะกระทะจนได้รับการกล่าวถึงว่าเสียงเคาะในคืนนั้นเป็นหนึ่งในการประท้วงที่ดังที่สุดของยุค[4]
ภาพ : การ “ตีหม้อ เคาะภาชนะ” ในเหตุการณ์การประท้วงของประชาชนชนในเมียนมาในปี ค.ศ.2021 [5]
![]() |
![]() |
![]() |
ทั้งนี้ภาพของ “ตีหม้อ เคาะภาชนะ” ได้รับความสนใจในฐานะการประท้วงที่ทรงอิทธิพลอย่างกว้างขวางจากเหตุการณ์ประท้วงของประชาชนชนในเมียนมาใน ปี ค.ศ. 2021 ที่ประชาชนนัดหมายกันผ่านสื่อสังคมออนไลน์เพื่อส่งเสียงตีหม้อและเคาะสิ่งของต่าง ๆ ตลอดจนบีบแตรรถไปทั่วนครย่างกุ้งยาวนานนับชั่วโมง เพื่อแสดงอารยะขัดขืนไม่ยอมรับการรัฐประหารโดยกองทัพที่ยึดอำนาจจากรัฐบาลพลเรือน[6] ในส่วนของการประท้วงด้วยวิธีการ ตีหม้อ เคาะภาชนะ นั้นถูกนำมาใช้ในการจัดกิจกรรม “รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ” นำโดย กลุ่มราษฎร เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 บริเวณสกายวอล์ค สี่แยกปทุมวัน เพื่อส่งเสียงไปถึงรัฐบาลและเรียกร้องให้ปล่อยตัว 4 แกนนำ ของผู้ชุมนุมกลุ่มราษฎร ที่ถูกดำเนินคดีและศาลมีคำสั่งไม่ให้ประกันตัว[7]
ภาพ : การทำกิจกรรม “รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ” เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2564 [8]
![]() |
![]() |
![]() |
อย่างไรก็ดี การตีหม้อ เคาะภาชนะ ถูกนำมาใช้เพื่อส่งเสียงแสดงการสนับสนุนและขอบคุณ เช่น ประเทศไนจีเรียในปี ค.ศ. 1961 ในเหตุการณ์ที่เรียกว่า “ค่ำคืนแห่งเสียงหม้อ” (The nights of the pots) เป็นอยู่ในช่วงเวลาของสงครามเรียกร้องเอกราชของไนจีเรีย ชาวบ้านในหลายเมืองต่างใช้เสียงเคาะหม้อเคาะกระทะเพื่อสนับสนุนเอกราชของประเทศจากฝรั่งเศส เช่นเดียวกับชาวอินเดียหลายเมืองทั่วประเทศที่ร่วมกันเคาะภาชนะเพื่อให้กำลังใจและขอบคุณเจ้าหน้าที่บุคลากรการแพทย์ ในการรับมือต่อการระบาดของไวรัสโควิด-19 เมื่อเดือนมีนาคม ค.ศ. 2020 ในขณะที่การใช้วิธี ตีหม้อ เคาะภาชนะ ถูกนำมาใช้เพื่อแสดงออกทั้งการแสดงความไม่พอใจต่อการมีพระราชดำรัสผ่านสถานีโทรทัศน์ของ สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 ต่อสถานการณ์โควิด-19 ที่ประเทศกำลังเผชิญ ซึ่งเป็นการแสดงออกไปพร้อม ๆ กับความไม่พอใจต่อรัฐบาลที่รับมือต่อการระบาดของโควิด-19 ไม่ดีพอ แต่ในขณะเดียวกันการเคาะดังกล่าว ก็เพื่อให้กำลังใจทีมแพทย์และบุคลากรแนวหน้าที่ต้องรับมือการระบาดด้วย[9]
อ้างอิง
[1] “March of the Empty Pots and Pans”, Retrieved from URL https://www.forgingmemory.org/narrative/march-empty-pots-and-pans(27 July 2021).
[2] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK (27 กรกฎาคม 2564).
[3] “Iceland's 'pots and pans revolution': Lessons from a nation that people power helped to emerge from its 2008 crisis all the stronger” , Retrieved from URL https://www.independent.co.uk/news/world/europe/iceland-s-pots-and-pans-revolution-lessons-nation-people-power-helped-emerge-its-2008-crisis-all-stronger-10351095.html(27 July 2021).
[4] ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน “noise barrage 1978, first People Power show”, Retrieved from URL https://stuartsantiago. com/noise-barrage-1978-first-people-power-show/(27 July 2021).
[5] “In Pictures: Striking pans to protest Myanmar’s military coup” , Retrieved from URL https://www.aljazeera.com/ gallery/2021/2/3/in-pictures-striking-pans-in-myanmars-capital-to-protest-coup(27 July 2021).
[6] “"ดั่งเสียงไล่ปีศาจร้าย" ชาวพม่าส่งเสียงดังกระหึ่มนครย่างกุ่ง #ไม่เอารัฐประหาร”, สืบค้นจาก https://www.voicetv.co.th/read/SYT-tCPG2 (27 กรกฎาคม 2564) และ “The importance of Myanmar’s pots and pans protests”, Retrieved from URL https://www. lowyinstitute.org/the-interpreter/importance-myanmar-s-pots-and-pans-protests (27 July 2021).
[7] “สรุปเหตุการณ์วันที่ 10 ก.พ. ผู้ชุมนุมที่เรียกตัวเองว่า "ราษฎร" รวมตัวทำกิจกรรม "รวมพลคนไม่มีจะกิน ตีหม้อไล่เผด็จการ"”, สืบค้นจาก https://www.bbc.com/thai/thailand-56016306(27 กรกฎาคม 2564).
[8] “ประมวลภาพ หม้อ-ถัง-ปี๊บ-เครื่องครัวสารพัด ในบรรยากาศ #ตีหม้อไล่เผด็จการ”, สืบค้นจาก https://thestandard.co/hit-the-pot-to-chase-the-dictator-kitchen-utensils/(27 กรกฎาคม 2564).
[9] "ตีหม้อเคาะกระทะ" วัฒนธรรมประท้วง จากลาตินอเมริกาสู่เมียนมาและไทย”, สืบค้นจาก https://voicetv.co.th/read/jdZqzF7NK (27 กรกฎาคม 2564).