ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เศรษฐกิจมหภาค"
สร้างหน้าด้วย " ''ผู้เรียบเรียง '''': พอพันธ์ อุยยานนท์'' ''ผู้ทรงคุณวุฒิประ..." |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัดที่ 1: | บรรทัดที่ 1: | ||
ผู้เรียบเรียง : พอพันธ์ อุยยานนท์ | |||
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : รองศาสตราจารย์ ดร.สนธิ เตชานันท์ | |||
ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวคือช่วงปลาย พ.ศ. ๒๔๖๘- พ.ศ. ๒๔๗๗ ยังไม่มีการประมาณบัญชีรายได้ประชาชาติ หรือผลิตภัณฑ์ภายในประเทศของไทยหรือประเทศอื่น ๆ รองศาสตราจารย์ ดร.สมภพ มานะรังสรรค์ ได้ประมาณการผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศของไทย (Gross Domestic Product : GDP) ย้อนหลัง ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่า GDP ของไทยเมื่อคำนวณโดยใช้ ณ. <u>ราคาปัจจุบันในปี ๒๔๙๓</u> มีมูลค่าเท่ากับ ๑๓,๐๘๗ ล้านบาท โดย GDP จากภาคเกษตรมีสัดส่วนร้อยละ ๔๓.๘ ภาคอุตสาหกรรมเท่ากับร้อยละ ๑๔.๓ ส่วนภาคบริการเท่ากับร้อยละ ๔๑.๙[[#_ftn1|[๑]]] GDP จำแนกตามรายสาขาเศรษฐกิจแสดงในตารางที่ ๑ ข้างล่าง | ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวคือช่วงปลาย พ.ศ. ๒๔๖๘- พ.ศ. ๒๔๗๗ ยังไม่มีการประมาณบัญชีรายได้ประชาชาติ หรือผลิตภัณฑ์ภายในประเทศของไทยหรือประเทศอื่น ๆ รองศาสตราจารย์ ดร.สมภพ มานะรังสรรค์ ได้ประมาณการผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศของไทย (Gross Domestic Product : GDP) ย้อนหลัง ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่า GDP ของไทยเมื่อคำนวณโดยใช้ ณ. <u>ราคาปัจจุบันในปี ๒๔๙๓</u> มีมูลค่าเท่ากับ ๑๓,๐๘๗ ล้านบาท โดย GDP จากภาคเกษตรมีสัดส่วนร้อยละ ๔๓.๘ ภาคอุตสาหกรรมเท่ากับร้อยละ ๑๔.๓ ส่วนภาคบริการเท่ากับร้อยละ ๔๑.๙[[#_ftn1|[๑]]] GDP จำแนกตามรายสาขาเศรษฐกิจแสดงในตารางที่ ๑ ข้างล่าง | ||
'''ตารางที่ ๑ | '''ตารางที่ ๑ '''GDP ของไทยในปี ๒๔๗๒ (ณ ราคาปัจจุบัน ในปี ๒๔๙๓) | ||
{| border=" | {| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
'''สาขาเศรษฐกิจ''' | '''สาขาเศรษฐกิจ''' | ||
| บรรทัดที่ 17: | บรรทัดที่ 17: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑. เกษตร | ๑. เกษตร | ||
| บรรทัดที่ 24: | บรรทัดที่ 24: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑.๑ พืช | ๑.๑ พืช | ||
| บรรทัดที่ 31: | บรรทัดที่ 31: | ||
|- | |- | ||
| style="width:369px;" | | |||
| style="width: | |||
๑.๑.๑ ข้าว | ๑.๑.๑ ข้าว | ||
| บรรทัดที่ 41: | บรรทัดที่ 38: | ||
|- | |- | ||
| style="width:369px;" | | |||
| style="width: | |||
๑.๑.๒ ยางพารา | ๑.๑.๒ ยางพารา | ||
| บรรทัดที่ 51: | บรรทัดที่ 45: | ||
|- | |- | ||
| style="width:369px;" | | |||
| style="width: | |||
๑.๑.๓ พืชอื่นๆ | ๑.๑.๓ พืชอื่นๆ | ||
| บรรทัดที่ 61: | บรรทัดที่ 52: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑.๒ ปศุสัตว์ | ๑.๒ ปศุสัตว์ | ||
| บรรทัดที่ 68: | บรรทัดที่ 59: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑.๓ ประมง | ๑.๓ ประมง | ||
| บรรทัดที่ 75: | บรรทัดที่ 66: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑.๔ ป่าไม้ | ๑.๔ ป่าไม้ | ||
| บรรทัดที่ 82: | บรรทัดที่ 73: | ||
|- | |- | ||
| style="width:369px;" | | |||
| style="width: | |||
๑.๔.๑ ไม้สัก | ๑.๔.๑ ไม้สัก | ||
| บรรทัดที่ 92: | บรรทัดที่ 80: | ||
|- | |- | ||
| style="width:369px;" | | |||
| style="width: | |||
๑.๔.๒ ป่าไม้อื่นๆ | ๑.๔.๒ ป่าไม้อื่นๆ | ||
| บรรทัดที่ 102: | บรรทัดที่ 87: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๒. เหมืองแร่ | ๒. เหมืองแร่ | ||
| บรรทัดที่ 109: | บรรทัดที่ 94: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๒.๑ ดีบุก | ๒.๑ ดีบุก | ||
| บรรทัดที่ 116: | บรรทัดที่ 101: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๒.๒ เหมืองแร่อื่นๆ | ๒.๒ เหมืองแร่อื่นๆ | ||
| บรรทัดที่ 123: | บรรทัดที่ 108: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๓. หัตถอุตสาหกรรม | ๓. หัตถอุตสาหกรรม | ||
| บรรทัดที่ 130: | บรรทัดที่ 115: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๔. ก่อสร้าง | ๔. ก่อสร้าง | ||
| บรรทัดที่ 137: | บรรทัดที่ 122: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๕. ไฟฟ้า | ๕. ไฟฟ้า | ||
| บรรทัดที่ 144: | บรรทัดที่ 129: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๖. คมนาคมและขนส่ง | ๖. คมนาคมและขนส่ง | ||
| บรรทัดที่ 151: | บรรทัดที่ 136: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๗. ขายปลีกและขายส่ง | ๗. ขายปลีกและขายส่ง | ||
| บรรทัดที่ 158: | บรรทัดที่ 143: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๘. ธนาคารประกันภัยและอสังหาริมทรัพย์ | ๘. ธนาคารประกันภัยและอสังหาริมทรัพย์ | ||
| บรรทัดที่ 165: | บรรทัดที่ 150: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๙. ที่อยู่อาศัย | ๙. ที่อยู่อาศัย | ||
| บรรทัดที่ 172: | บรรทัดที่ 157: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑๐. บริหารราชการและป้องกันประเทศ | ๑๐. บริหารราชการและป้องกันประเทศ | ||
| บรรทัดที่ 179: | บรรทัดที่ 164: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
๑๑. อื่นๆ | ๑๑. อื่นๆ | ||
| บรรทัดที่ 186: | บรรทัดที่ 171: | ||
|- | |- | ||
| | | style="width:369px;" | | ||
รวม | รวม | ||
| บรรทัดที่ 192: | บรรทัดที่ 177: | ||
๑๓,๐๘๗ | ๑๓,๐๘๗ | ||
|} | |} | ||
ที่มา : Sompop Manarungsan. Economic Development of Thailand 1850-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. p.25 | ที่มา : Sompop Manarungsan. Economic Development of Thailand 1850-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. p.25 | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 470: | บรรทัดที่ 451: | ||
|} | |} | ||
ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years | ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years | ||
แหล่งปลูกข้าวที่สำคัญเพื่อการส่งออก คือ พื้นที่ภาคกลางโดยเฉพาะพื้นที่ที่ราบลุ่มภาคกลางหรือที่เรียกว่า ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา หรือ เจ้าพระยาเดลตา พื้นที่สำคัญที่เป็นแหล่งปลูกข้าวเพื่อการส่งออก คือ อยุธยา ปทุมธานี อ่างทอง ลพบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม ฉะเชิงเทรา รวมทั้งบางส่วนของพื้นที่รอบ ๆ กรุงเทพฯ ใน พ.ศ. ๒๔๗๒ ประมาณว่ามากกว่าร้อยละ ๘๐ ของข้าวเพื่อส่งออกมาจากที่ราบภาคกลาง ส่วนพื้นที่ส่วนอื่น ๆ ของประเทศ เช่น ในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ การปลูกข้าวส่วนใหญ่เป็นการปลูกเพื่อการบริโภค เป็นสำคัญหรือมีส่วนเกินเพื่อขายเพียงเล็กน้อย | แหล่งปลูกข้าวที่สำคัญเพื่อการส่งออก คือ พื้นที่ภาคกลางโดยเฉพาะพื้นที่ที่ราบลุ่มภาคกลางหรือที่เรียกว่า ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา หรือ เจ้าพระยาเดลตา พื้นที่สำคัญที่เป็นแหล่งปลูกข้าวเพื่อการส่งออก คือ อยุธยา ปทุมธานี อ่างทอง ลพบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม ฉะเชิงเทรา รวมทั้งบางส่วนของพื้นที่รอบ ๆ กรุงเทพฯ ใน พ.ศ. ๒๔๗๒ ประมาณว่ามากกว่าร้อยละ ๘๐ ของข้าวเพื่อส่งออกมาจากที่ราบภาคกลาง ส่วนพื้นที่ส่วนอื่น ๆ ของประเทศ เช่น ในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ การปลูกข้าวส่วนใหญ่เป็นการปลูกเพื่อการบริโภค เป็นสำคัญหรือมีส่วนเกินเพื่อขายเพียงเล็กน้อย | ||
| บรรทัดที่ 681: | บรรทัดที่ 662: | ||
|} | |} | ||
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ||
การขยายตัวของการส่งออกข้าว มีผลต่อการขยายตัวของอุตสาหกรรม โดยเฉพาะภาคหัตถอุตสาหกรรม การส่งออกข้าวมีผลต่อการเติบโตของโรงสี ในเบื้องต้นกระจุกตัวอยู่ที่กรุงเทพฯ และต่อมากระจายไปสู่จังหวัดต่าง ๆ ธุรกิจโรงสีข้าวเกือบทั้งหมดดำเนินการโดยชาวจีน โดยจำแนกได้เป็น ๔ ชนิด คือ (ก) สีด้วยแรงสตีม (ข) สีด้วยแรงเครื่องยนต์ (ค) สีด้วยแรงไฟฟ้า (ง) สีด้วยแรงคน (สีมือ) ซึ่งการสีประเภทนี้ได้ลดน้อยลงไปมากแล้ว กรรมกรที่ทำงานในโรงสีเกือบทั้งหมดเป็นชาวจีนอพยพ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ซึ่งอพยพมาโดยอาศัยเรือเข้าออกระหว่างกรุงเทพฯ กับท่าเรือที่เมืองซัวเถา โรงสีขนาดใหญ่ในกรุงเทพฯ มีการจ้างงานถึง ๒๐๐ คน โดยที่ค่าแรงที่ได้รับประมาณ ๐.๗๕ – ๑.๐๐ บาทต่อวัน ประมาณว่าในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ มีผู้ทำงานในโรงสีข้าวในกรุงเทพฯ ประมาณ ๑๔,๐๐๐ คน [[#_ftn2|[๒]]] การเติบโตของการส่งออกข้าวยังมีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ของไทย ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจการค้าและบริการ การนำเข้าส่งออก โกดังเก็บสินค้า ธนาคารและการประกันภัย ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทย | การขยายตัวของการส่งออกข้าว มีผลต่อการขยายตัวของอุตสาหกรรม โดยเฉพาะภาคหัตถอุตสาหกรรม การส่งออกข้าวมีผลต่อการเติบโตของโรงสี ในเบื้องต้นกระจุกตัวอยู่ที่กรุงเทพฯ และต่อมากระจายไปสู่จังหวัดต่าง ๆ ธุรกิจโรงสีข้าวเกือบทั้งหมดดำเนินการโดยชาวจีน โดยจำแนกได้เป็น ๔ ชนิด คือ (ก) สีด้วยแรงสตีม (ข) สีด้วยแรงเครื่องยนต์ (ค) สีด้วยแรงไฟฟ้า (ง) สีด้วยแรงคน (สีมือ) ซึ่งการสีประเภทนี้ได้ลดน้อยลงไปมากแล้ว กรรมกรที่ทำงานในโรงสีเกือบทั้งหมดเป็นชาวจีนอพยพ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ซึ่งอพยพมาโดยอาศัยเรือเข้าออกระหว่างกรุงเทพฯ กับท่าเรือที่เมืองซัวเถา โรงสีขนาดใหญ่ในกรุงเทพฯ มีการจ้างงานถึง ๒๐๐ คน โดยที่ค่าแรงที่ได้รับประมาณ ๐.๗๕ – ๑.๐๐ บาทต่อวัน ประมาณว่าในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ มีผู้ทำงานในโรงสีข้าวในกรุงเทพฯ ประมาณ ๑๔,๐๐๐ คน [[#_ftn2|[๒]]] การเติบโตของการส่งออกข้าวยังมีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ของไทย ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจการค้าและบริการ การนำเข้าส่งออก โกดังเก็บสินค้า ธนาคารและการประกันภัย ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทย | ||
| บรรทัดที่ 691: | บรรทัดที่ 672: | ||
'''ตารางที่ ๕ มูลค่าการส่งออกดีบุก ไม้สัก และยางพาราของไทย พ.ศ. ๒๔๖๘ – ๒๔๗๗''' | '''ตารางที่ ๕ มูลค่าการส่งออกดีบุก ไม้สัก และยางพาราของไทย พ.ศ. ๒๔๖๘ – ๒๔๗๗''' | ||
หน่วย : ล้านบาท | หน่วย : ล้านบาท | ||
{| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" | {| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" | ||
| บรรทัดที่ 845: | บรรทัดที่ 826: | ||
การเติบโตการส่งออกของไทยยังมีผลต่อการเติบโตของธุรกิจในส่วนภูมิภาคด้วย กิจการเหมืองแร่ดีบุกเกือบทั้งหมดอยู่ในฝั่งตะวันตกของภาคใต้ และส่วนใหญ่อยู่ที่เกาะภูเก็ต ในคริสตศตวรรษที่ ๑๙ เกือบทั้งหมดเป็นของชาวจีน ไม่มีโรงงานถลุงแร่ดีบุกในไทย แต่จะส่งแร่ที่ชำระสะอาดแล้วออกไปจำหน่ายที่ปีนังและสิงคโปร์ ครั้นถึงต้นคริสตศตวรรษที่ ๒๐ มีการลงทุนจากต่างประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทุนของอังกฤษและออสเตรเลียในกิจการดีบุก ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่คือเทคโนโลยีแบบเรือขุด (bucket dredging) หรือเทคโนโลยีแบบใช้ทุนเข้มข้น (capital - intensive technology) แทนที่เทคโนโลยีแบบดั้งเดิมที่ใช้วิธีเหมืองสูบ และใช้แรงน้ำฉีดเอาแร่มากับกรวด การส่งออกสินแร่ดีบุกได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว การขยายตัวของกิจการเหมืองแร่มีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจภาคใต้ อาทิเช่น การอพยพเข้ามาของแรงงานชาวจีนเพื่อทำงานในเหมือง มีผลต่อการเพิ่มขึ้นของประชากร การเติบโตของการสะสมทุน โดยเฉพาะนายทุนชาวจีนในกิจการเหมืองแร่และกิจการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเมือง โดยเฉพาะเมืองภูเก็ต อันเป็นแหล่งผลิตแร่ที่สำคัญที่สุดของภาคใต้ ต้นทศวรรษ ๒๔๗๐ มลฑลภูเก็ตมีสัดส่วนในการผลิตดีบุกถึงร้อยละ ๗๐ ของผลผลิตทั้งหมด โดยเกือบทั้งหมดอยู่ที่เกาะภูเก็ต (จังหวัดภูเก็ต) ส่วนภาคใต้ชายฝั่งตะวันออก มณฑลนครศรีธรรมราชเป็นแหล่งผลิตที่สำคัญที่สุด[[#_ftn3|[๓]]] ดีบุกทั้งหมดได้ส่งออกไปที่เสตรทเซทเทิลเมนต์ (Straits Settlements ) และ บริติช มาเลย์เสตท (British Malay States) โดยในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีมูลค่ารวมทั้งสิ้น ๕.๙๑ ล้านบาท [[#_ftn4|[๔]]] | การเติบโตการส่งออกของไทยยังมีผลต่อการเติบโตของธุรกิจในส่วนภูมิภาคด้วย กิจการเหมืองแร่ดีบุกเกือบทั้งหมดอยู่ในฝั่งตะวันตกของภาคใต้ และส่วนใหญ่อยู่ที่เกาะภูเก็ต ในคริสตศตวรรษที่ ๑๙ เกือบทั้งหมดเป็นของชาวจีน ไม่มีโรงงานถลุงแร่ดีบุกในไทย แต่จะส่งแร่ที่ชำระสะอาดแล้วออกไปจำหน่ายที่ปีนังและสิงคโปร์ ครั้นถึงต้นคริสตศตวรรษที่ ๒๐ มีการลงทุนจากต่างประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทุนของอังกฤษและออสเตรเลียในกิจการดีบุก ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่คือเทคโนโลยีแบบเรือขุด (bucket dredging) หรือเทคโนโลยีแบบใช้ทุนเข้มข้น (capital - intensive technology) แทนที่เทคโนโลยีแบบดั้งเดิมที่ใช้วิธีเหมืองสูบ และใช้แรงน้ำฉีดเอาแร่มากับกรวด การส่งออกสินแร่ดีบุกได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว การขยายตัวของกิจการเหมืองแร่มีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจภาคใต้ อาทิเช่น การอพยพเข้ามาของแรงงานชาวจีนเพื่อทำงานในเหมือง มีผลต่อการเพิ่มขึ้นของประชากร การเติบโตของการสะสมทุน โดยเฉพาะนายทุนชาวจีนในกิจการเหมืองแร่และกิจการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเมือง โดยเฉพาะเมืองภูเก็ต อันเป็นแหล่งผลิตแร่ที่สำคัญที่สุดของภาคใต้ ต้นทศวรรษ ๒๔๗๐ มลฑลภูเก็ตมีสัดส่วนในการผลิตดีบุกถึงร้อยละ ๗๐ ของผลผลิตทั้งหมด โดยเกือบทั้งหมดอยู่ที่เกาะภูเก็ต (จังหวัดภูเก็ต) ส่วนภาคใต้ชายฝั่งตะวันออก มณฑลนครศรีธรรมราชเป็นแหล่งผลิตที่สำคัญที่สุด[[#_ftn3|[๓]]] ดีบุกทั้งหมดได้ส่งออกไปที่เสตรทเซทเทิลเมนต์ (Straits Settlements ) และ บริติช มาเลย์เสตท (British Malay States) โดยในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีมูลค่ารวมทั้งสิ้น ๕.๙๑ ล้านบาท [[#_ftn4|[๔]]] | ||
การเติบโตของธุรกิจไม้สักเพื่อการส่งออก ใช้แรงงานขมุชาวพม่า มีผลต่อการเติบโตของกิจการโรงเลื่อยที่แปรรูปไม้สัก ในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีโรงเลื่อยขนาดใหญ่อยู่ ๗ โรง โดยเป็นของชาวอังกฤษ ๔ โรง และอีก ๑ โรงเป็นของชาวเดนมาร์ค ซึ่งตั้งอยู่ที่ภาคเหนือ นอกจากนั้นมีโรงสีขนาดเล็กที่คนจีนเป็นเจ้าของกิจการ ไม้สักสำหรับจะส่งมาเลื่อยตามโรงเลื่อยในกรุงเทพฯ นั้นได้ผูกมัดเป็นแพซุงจอดอยู่ในลำน้ำเจ้าพระยาเหนือกรุงเทพฯขึ้นไป เมื่อถึงคราวต้องการเลื่อยก็จะล่องซุงลงมาเลื่อยที่กรุงเทพฯ ประมาณร้อยละ ๗๐ ของไม้สักส่งออกไปต่างประเทศ การส่งออกของไม้สักไปยังประเทศ และเมืองท่าต่าง ๆ ช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีรายได้ดังนี้ : | การเติบโตของธุรกิจไม้สักเพื่อการส่งออก ใช้แรงงานขมุชาวพม่า มีผลต่อการเติบโตของกิจการโรงเลื่อยที่แปรรูปไม้สัก ในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีโรงเลื่อยขนาดใหญ่อยู่ ๗ โรง โดยเป็นของชาวอังกฤษ ๔ โรง และอีก ๑ โรงเป็นของชาวเดนมาร์ค ซึ่งตั้งอยู่ที่ภาคเหนือ นอกจากนั้นมีโรงสีขนาดเล็กที่คนจีนเป็นเจ้าของกิจการ ไม้สักสำหรับจะส่งมาเลื่อยตามโรงเลื่อยในกรุงเทพฯ นั้นได้ผูกมัดเป็นแพซุงจอดอยู่ในลำน้ำเจ้าพระยาเหนือกรุงเทพฯขึ้นไป เมื่อถึงคราวต้องการเลื่อยก็จะล่องซุงลงมาเลื่อยที่กรุงเทพฯ ประมาณร้อยละ ๗๐ ของไม้สักส่งออกไปต่างประเทศ การส่งออกของไม้สักไปยังประเทศ และเมืองท่าต่าง ๆ ช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีรายได้ดังนี้ : | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 867: | บรรทัดที่ 848: | ||
| | ||
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 874: | บรรทัดที่ 855: | ||
สถิติของการปลูกต้นยางของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่าพื้นที่การกรีดยางและยังไม่กรีดยางเท่ากับ ๖.๗๙ แสนไร่ โดยปัตตานีมีพื้นที่การกรีดยางมากที่สุดเท่ากับ ๔.๑๒ แสนไร่ รองลงมาคือนครศรีธรรมราช ๑.๖๖ แสนไร่ (ตารางที่ ๖) การขยายตัวเพิ่มขึ้นของยางส่งออก ส่วนหนึ่งเกิดจากราคาที่เพิ่มขึ้นจากการจำกัดการผลิตของในอาณานิคมชาวอังกฤษ[[#_ftn7|[๗]]] โดยที่ไทยเองไม่มีข้อจำกัดการผลิตยางนั่นเองเพราะเป็นผู้ส่งออกรายย่อย ซึ่งมีผลให้ยางพาราของไทยขยายตัว ทั้งนี้เพื่อการแก้ความผันผวนของยางพารา ไทยได้เข้าร่วมเป็นภาคีใน “ความตกลงจำกัดยางระหว่างประเทศในปี ๒๔๗๗ เพื่อควบคุมปริมาณการผลิตยาง เพื่อความเหมาะสมกับอุปสงค์ของตลาดโลก ราคาของยางกลับมาเพิ่มขึ้นหลังจากนั้นการขยายพื้นที่เพาปลูกและผลผลิตเพิ่มขึ้น ก่อนที่จะหยุดชะงักไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง การส่งออกยางพาราจากไทยทั้งหมดส่งไปที่สเตรทเซทเทิลเมนต์และบริทิช มาเลย์สเตทช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีมูลค่าการส่งออกเท่ากับ ` ๖๑๘,๗๘๘ บาท[[#_ftn8|[๘]]] | สถิติของการปลูกต้นยางของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่าพื้นที่การกรีดยางและยังไม่กรีดยางเท่ากับ ๖.๗๙ แสนไร่ โดยปัตตานีมีพื้นที่การกรีดยางมากที่สุดเท่ากับ ๔.๑๒ แสนไร่ รองลงมาคือนครศรีธรรมราช ๑.๖๖ แสนไร่ (ตารางที่ ๖) การขยายตัวเพิ่มขึ้นของยางส่งออก ส่วนหนึ่งเกิดจากราคาที่เพิ่มขึ้นจากการจำกัดการผลิตของในอาณานิคมชาวอังกฤษ[[#_ftn7|[๗]]] โดยที่ไทยเองไม่มีข้อจำกัดการผลิตยางนั่นเองเพราะเป็นผู้ส่งออกรายย่อย ซึ่งมีผลให้ยางพาราของไทยขยายตัว ทั้งนี้เพื่อการแก้ความผันผวนของยางพารา ไทยได้เข้าร่วมเป็นภาคีใน “ความตกลงจำกัดยางระหว่างประเทศในปี ๒๔๗๗ เพื่อควบคุมปริมาณการผลิตยาง เพื่อความเหมาะสมกับอุปสงค์ของตลาดโลก ราคาของยางกลับมาเพิ่มขึ้นหลังจากนั้นการขยายพื้นที่เพาปลูกและผลผลิตเพิ่มขึ้น ก่อนที่จะหยุดชะงักไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง การส่งออกยางพาราจากไทยทั้งหมดส่งไปที่สเตรทเซทเทิลเมนต์และบริทิช มาเลย์สเตทช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีมูลค่าการส่งออกเท่ากับ ` ๖๑๘,๗๘๘ บาท[[#_ftn8|[๘]]] | ||
'''ตารางที่ ๖ พื้นที่ปลูกยาง ของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒''' | '''ตารางที่ ๖ พื้นที่ปลูกยาง ของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒''' | ||
{| | {| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" | ||
|- | |- | ||
| style="width:142px;" | | | style="width:142px;" | | ||
| บรรทัดที่ 965: | บรรทัดที่ 944: | ||
|} | |} | ||
ที่มา: Ministry of Commerce and Communications, Siam : Nature and Industry, p.218. | ที่มา: Ministry of Commerce and Communications, Siam : Nature and Industry, p.218. | ||
การส่งออกสินค้าอื่น ๆ นอกเหนือจากข้าว ดีบุก ไม้สัก และยางพาราแล้ว ยังมีการส่งออกสินค้าต่าง ๆ ไปต่างประเทศ อาทิเช่น โคและกระบือ พริกไท เกลือ ปลาและปลาเค็ม ครั่ง หนัง (สินค้าหนังจากโคและกระบือ) เป็นต้น ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญประกอบด้วย เสื้อผ้า หรือสินค้าที่ทำด้วยฝ้ายต่าง ๆ ด้วย อาหาร ของใช้ทำด้วยโลหะ น้ำมัน (น้ำมันก๊าด และน้ำมันเบนซิน และน้ำมันอื่น ๆ) รถยนต์ และรถจักรยานยนต์ ยาสูบ และบุหรี่ต่างประเทศ เหล้าเบียร์ เหล้าองุ่น และสุราต่าง ๆ ผ้าไหม กระสอบป่าน กระดาษ เครื่องจักรต่าง ๆ ยา และเครื่องหอมต่าง ๆ เครื่องถ้วยชามและเครื่องปั้นดินเผา เครื่องทองรูปพรรณ ไม้ขีดไฟ เสื่อและของจักสาน เครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ พลอยที่ยังไม่ได้เจียรนัย ฯลฯ | การส่งออกสินค้าอื่น ๆ นอกเหนือจากข้าว ดีบุก ไม้สัก และยางพาราแล้ว ยังมีการส่งออกสินค้าต่าง ๆ ไปต่างประเทศ อาทิเช่น โคและกระบือ พริกไท เกลือ ปลาและปลาเค็ม ครั่ง หนัง (สินค้าหนังจากโคและกระบือ) เป็นต้น ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญประกอบด้วย เสื้อผ้า หรือสินค้าที่ทำด้วยฝ้ายต่าง ๆ ด้วย อาหาร ของใช้ทำด้วยโลหะ น้ำมัน (น้ำมันก๊าด และน้ำมันเบนซิน และน้ำมันอื่น ๆ) รถยนต์ และรถจักรยานยนต์ ยาสูบ และบุหรี่ต่างประเทศ เหล้าเบียร์ เหล้าองุ่น และสุราต่าง ๆ ผ้าไหม กระสอบป่าน กระดาษ เครื่องจักรต่าง ๆ ยา และเครื่องหอมต่าง ๆ เครื่องถ้วยชามและเครื่องปั้นดินเผา เครื่องทองรูปพรรณ ไม้ขีดไฟ เสื่อและของจักสาน เครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ พลอยที่ยังไม่ได้เจียรนัย ฯลฯ | ||
| บรรทัดที่ 972: | บรรทัดที่ 951: | ||
| | ||
สินค้านำเข้าของไทยก็มีความหลากหลาย สินค้านำเข้าที่สำคัญในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีดังต่อไปนี้ : | สินค้านำเข้าของไทยก็มีความหลากหลาย สินค้านำเข้าที่สำคัญในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีดังต่อไปนี้ : | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 1,070: | บรรทัดที่ 1,049: | ||
|} | |} | ||
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖ | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 1,078: | บรรทัดที่ 1,057: | ||
'''ตารางที่ ๗ ดุลการค้าของไทย พ.ศ. ๒๔๖๓ – ๒๔๗๗''' | '''ตารางที่ ๗ ดุลการค้าของไทย พ.ศ. ๒๔๖๓ – ๒๔๗๗''' | ||
| หน่วย : ล้านบาท | ||
| |||
{| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:430px;" width="538" | {| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width:430px;" width="538" | ||
| บรรทัดที่ 1,228: | บรรทัดที่ 1,205: | ||
|} | |} | ||
ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years | ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years | ||
| | ||
| บรรทัดที่ 1,242: | บรรทัดที่ 1,219: | ||
'''บรรณานุกรม''' | '''บรรณานุกรม''' | ||
กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. ''หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา.'' กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย. | กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. ''หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา.'' กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย. | ||
หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | ||
| บรรทัดที่ 1,248: | บรรทัดที่ 1,225: | ||
Bristish Consular Report, Senggora (1973) | Bristish Consular Report, Senggora (1973) | ||
Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. ''Siam : Nature and Industry'''''.''' Bangkok : Bangkok Times Press. | Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. ''Siam : Nature and Industry'''''.''' Bangkok : Bangkok Times Press. | ||
Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1850'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University. | Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1850'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University. | ||
| | ||
<div> | <div>'''อ้างอิง''' | ||
---- | ---- | ||
<div id="ftn1"> | <div id="ftn1"> | ||
[[#_ftnref1|[๑]]]Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1850'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University. p. 251. | [[#_ftnref1|[๑]]]Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1850'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University. p. 251. | ||
</div> <div id="ftn2"> | </div> <div id="ftn2"> | ||
[[#_ftnref2|[๒]]] Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand 1850 -1950 : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p. ๑๖๗. | [[#_ftnref2|[๒]]] Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand 1850 -1950 : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p. ๑๖๗. | ||
</div> <div id="ftn3"> | </div> <div id="ftn3"> | ||
[[#_ftnref3|[๓]]] Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. ''Siam : Nature and Industry'''''.''' Bangkok : Bangkok Times Press, p.๑๑๑. | [[#_ftnref3|[๓]]] Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. ''Siam : Nature and Industry'''''.''' Bangkok : Bangkok Times Press, p.๑๑๑. | ||
</div> <div id="ftn4"> | </div> <div id="ftn4"> | ||
[[#_ftnref4|[๔]]] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | [[#_ftnref4|[๔]]] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | ||
</div> <div id="ftn5"> | </div> <div id="ftn5"> | ||
[[#_ftnref5|[๕]]] กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. ''หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา.'' กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย, หน้า ๙๔ ซึ่งในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีสวนยางเพียง ๒ แห่งเท่านั้นที่อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัทชาวตะวันตก | [[#_ftnref5|[๕]]] กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. ''หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา.'' กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย, หน้า ๙๔ ซึ่งในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีสวนยางเพียง ๒ แห่งเท่านั้นที่อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัทชาวตะวันตก | ||
</div> <div id="ftn6"> | </div> <div id="ftn6"> | ||
[[#_ftnref6|[๖]]] Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1940'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p.110. | [[#_ftnref6|[๖]]] Sompop Manarungsan. 1989. ''Economic Development of Thailand '''1940'''-'''1950''' : Response to the Challenge of the World Economy''. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p.110. | ||
</div> <div id="ftn7"> | </div> <div id="ftn7"> | ||
[[#_ftnref7|[๗]]] Bristish Consular Report, Senggora (1973) | [[#_ftnref7|[๗]]] Bristish Consular Report, Senggora (1973) | ||
| บรรทัดที่ 1,272: | บรรทัดที่ 1,249: | ||
[[#_ftnref8|[๘]]] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | [[#_ftnref8|[๘]]] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง) | ||
</div> </div> <div><div id="ftn8"> </div> </div> | </div> </div> <div><div id="ftn8"> </div> </div> | ||
[[หมวดหมู่:พระปกเกล้าศึกษา]] | |||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:10, 19 พฤษภาคม 2560
ผู้เรียบเรียง : พอพันธ์ อุยยานนท์
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : รองศาสตราจารย์ ดร.สนธิ เตชานันท์
ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวคือช่วงปลาย พ.ศ. ๒๔๖๘- พ.ศ. ๒๔๗๗ ยังไม่มีการประมาณบัญชีรายได้ประชาชาติ หรือผลิตภัณฑ์ภายในประเทศของไทยหรือประเทศอื่น ๆ รองศาสตราจารย์ ดร.สมภพ มานะรังสรรค์ ได้ประมาณการผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศของไทย (Gross Domestic Product : GDP) ย้อนหลัง ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่า GDP ของไทยเมื่อคำนวณโดยใช้ ณ. ราคาปัจจุบันในปี ๒๔๙๓ มีมูลค่าเท่ากับ ๑๓,๐๘๗ ล้านบาท โดย GDP จากภาคเกษตรมีสัดส่วนร้อยละ ๔๓.๘ ภาคอุตสาหกรรมเท่ากับร้อยละ ๑๔.๓ ส่วนภาคบริการเท่ากับร้อยละ ๔๑.๙[๑] GDP จำแนกตามรายสาขาเศรษฐกิจแสดงในตารางที่ ๑ ข้างล่าง
ตารางที่ ๑ GDP ของไทยในปี ๒๔๗๒ (ณ ราคาปัจจุบัน ในปี ๒๔๙๓)
|
สาขาเศรษฐกิจ |
ล้านบาท |
|
๑. เกษตร |
๕,๗๓๕ |
|
๑.๑ พืช |
๔,๑๑๖ |
|
๑.๑.๑ ข้าว |
๒,๔๓๖ |
|
๑.๑.๒ ยางพารา |
๒๙ |
|
๑.๑.๓ พืชอื่นๆ |
๑,๕๗๗ |
|
๑.๒ ปศุสัตว์ |
๕๗๙ |
|
๑.๓ ประมง |
๑๑๓ |
|
๑.๔ ป่าไม้ |
๑,๐๓๗ |
|
๑.๔.๑ ไม้สัก |
๒๔๔ |
|
๑.๔.๒ ป่าไม้อื่นๆ |
๗๕๗ |
|
๒. เหมืองแร่ |
๒๗๕ |
|
๒.๑ ดีบุก |
๒๔๐ |
|
๒.๒ เหมืองแร่อื่นๆ |
๓๕ |
|
๓. หัตถอุตสาหกรรม |
๑,๖๐๓ |
|
๔. ก่อสร้าง |
๓๔๖ |
|
๕. ไฟฟ้า |
๑๕ |
|
๖. คมนาคมและขนส่ง |
๗๓๒ |
|
๗. ขายปลีกและขายส่ง |
๑,๕๔๗ |
|
๘. ธนาคารประกันภัยและอสังหาริมทรัพย์ |
๙๐ |
|
๙. ที่อยู่อาศัย |
๕๔๗ |
|
๑๐. บริหารราชการและป้องกันประเทศ |
๘๑๙ |
|
๑๑. อื่นๆ |
๑,๓๗๘ |
|
รวม |
๑๓,๐๘๗ |
ที่มา : Sompop Manarungsan. Economic Development of Thailand 1850-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. p.25
เศรษฐกิจการเกษตร เป็นพื้นฐานสำคัญที่สุดของเศรษฐกิจไทยทั้งในแง่เป็นภาคที่สร้างผลผลิตและรายได้ รวมทั้งเป็นแหล่งการจ้างงาน แหล่งทำมาหากินที่ใหญ่ที่สุด ในการสำรวจสำมะโนประชากรปี ๒๔๗๒ แรงงานที่อยู่ในภาคเกษตร (รวมทั้งปศุสัตว์และ ประมง) มีถึงกว่า ๖ ล้านคน ประมาณร้อยละ ๘๔.๑๐ ของแรงงานในวัยทำงาน(โดยที่ประชากรทั้งหมดของไทยเท่ากับ ๑๑.๕ ล้านคน) โดยที่แรงงานในภาคบริการ อาทิเช่น ข้าราชการและลูกจ้างของหน่วยราชการ (ยกเว้นข้าราชการทหาร) ผู้ใช้วิชาชีพชั้นสูงและแรงงานอิสระ ผู้ทำงานในภาคการค้า และผู้ทำงานบ้าน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ ๑๓.๒๗ ส่วนผู้ที่ทำงานในภาคหัตถอุตสาหกรรมคิดเป็นร้อยละ ๒.๑๙ เท่านั้น(ตารางที่ ๒)
ตารางที่ ๒ ผู้ทำงานในภาคเศรษฐกิจต่าง ๆ ของไทยในปี ๒๔๗๒
|
อาชีพ |
จำนวนผู้ทำงาน |
ร้อยละ |
|
เกษตรและปศุสัตว์ |
๒๔๕,๓๕๘ |
๘๓.๐๕ |
|
ประมง |
๘๒,๘๕๓ |
๑.๑๐ |
|
วิชาชีพและผู้ทำงานอิสระ |
๙๓,๙๖๗ |
๑.๒๕ |
|
พาณิชยกรรม |
๕๐๘,๘๓๙ |
๖.๗๐ |
|
อุตสาหกรรม |
๑๖๔,๕๒๖ |
๒.๑๙ |
|
ข้าราชการและลูกจ้างในหน่วยงานของรัฐบาล (ยกเว้นทหาร ) |
๖๒,๑๐๘ |
๐.๘๓ |
|
ทำงานบริการในบ้านและอื่นๆ |
๓๖๗,๑๐๕ |
๔๘๘ |
|
รวม |
๗,๕๑๙,๗๕๗ |
๑๐๐.๐๐ |
ที่มา: Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam, 2475/2475
เศรษฐกิจการปลูกข้าวมีความสำคัญที่สุดของเศรษฐกิจไทย ผู้ที่เป็นชาวนามีสัดส่วนสูงถึงมากกว่าร้อยละ ๙๐ ของผู้ทำงานในภาคเกษตรทั้งหมด หรือเกือบร้อยละ ๘๐ ของผู้มีงานทำทั้งหมดของผู้มีงานทำทั้งประเทศ การส่งออกข้าวนำรายได้หรือเงินตราต่างประเทศเข้าสู่ประเทศมีสัดส่วนคิดเป็นร้อยละ ๖๘.๘ ในช่วงพ.ศ. ๒๔๖๘ – ๒๔๗๒ และลดลง เท่ากับร้อยละ ๕๙.๕ ในช่วงพ.ศ. ๒๔๗๒ – ๒๔๗๗ อันเป็นผลมาจากเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก แม้จะมีการลดลงมูลค่าจากการส่งออกเนื่องจากราคาข้าวที่ขายได้ลดลง แต่ทว่าปริมาณการส่งออกกลับไม่ได้ลดลงเท่าที่ควรเมื่อเทียบกับก่อนปี ๒๔๖๘ (ตารางที่ ๓)
'ตารางที่ ๓': ปริมาณและมูลค่าการส่งออกข้าวปี พ.ศ. ๒๔๖๘-๒๔๗๗
|
ปี |
ปริมาณการส่งออกข้าว (พันเมตริกตัน ) |
มูลค่าการส่งออกข้าว (ล้านบาท) |
การส่งออกข้าวคิดเป็นร้อยละของรายได้จาการส่งออกทั้งหมด |
|
เฉลี่ย ๒๔๕๗ -๖๘ |
๑,๐๕๔ |
๑๐๗.๔ |
๖๘.๘ |
|
๒๔๖๘ |
๑,๓๗๕ |
๑๖๗.๔ |
๖๘.๔ |
|
๒๔๖๙ |
๑,๓๐๗ |
๑๖๕.๒ |
๖๙.๐ |
|
๒๔๗๐ |
๑,๑๓๓ |
๒๐๑.๑ |
๗๒.๗ |
|
๒๔๗๑ |
๑,๗๒๐ |
๑๗๕.๑ |
๖๙.๓ |
|
๒๔๗๒ |
๙๘๔ |
๑๓๙.๐ |
๖๓.๒ |
|
๒๔๗๓ |
๑,๐๗๙ |
๑๐๓.๐ |
๖๓.๗ |
|
๒๔๗๔ |
๑,๐๓๒ |
๗๗.๕ |
๕๗.๗ |
|
๒๔๗๕ |
๑,๓๘๙ |
๙๔.๒ |
๖๑.๕ |
|
๒๔๗๖ |
๑,๓๕๐ |
๓๒.๙ |
๕๗.๕ |
|
๒๔๗๗ |
๒,๐๐๒ |
๙๘.๕ |
๕๗.๐ |
ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years
แหล่งปลูกข้าวที่สำคัญเพื่อการส่งออก คือ พื้นที่ภาคกลางโดยเฉพาะพื้นที่ที่ราบลุ่มภาคกลางหรือที่เรียกว่า ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา หรือ เจ้าพระยาเดลตา พื้นที่สำคัญที่เป็นแหล่งปลูกข้าวเพื่อการส่งออก คือ อยุธยา ปทุมธานี อ่างทอง ลพบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม ฉะเชิงเทรา รวมทั้งบางส่วนของพื้นที่รอบ ๆ กรุงเทพฯ ใน พ.ศ. ๒๔๗๒ ประมาณว่ามากกว่าร้อยละ ๘๐ ของข้าวเพื่อส่งออกมาจากที่ราบภาคกลาง ส่วนพื้นที่ส่วนอื่น ๆ ของประเทศ เช่น ในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ การปลูกข้าวส่วนใหญ่เป็นการปลูกเพื่อการบริโภค เป็นสำคัญหรือมีส่วนเกินเพื่อขายเพียงเล็กน้อย
ข้อมูลที่สำคัญอีกอย่างก็คือการส่งออกข้าวไทยได้กระจายไปหลายตลาดในประเทศต่าง ๆ สถิติการส่งออกข้าวที่สำคัญในบางช่วงเวลา เช่น ใน พ.ศ. ๒๔๗๒ (เดือนพฤษภาคม) มีดังต่อไปนี้ (ตารางที่ ๔)
ตารางที่ ๔ การส่งออกข้าวของไทย ณ ท่าเรือกรุงเทพฯ จำแนกตามประเทศผู้นำเข้า เดือนพฤษภาคม ๒๔๗๒
|
ประเทศ |
หาบ |
บาท |
|
ออสเตรเลีย |
๑,๐๑๗ |
๙,๐๗๖ |
|
บริติช มาเลย์ เสตท |
๔๐,๖๘๙ |
๓๙๐,๔๙๓ |
|
จีน |
๓๒,๙๓๒ |
๒๑๕,๙๗๗ |
|
เดนมาร์ก |
๒,๒๐๑ |
๑๒,๓๔๑ |
|
ดัช บอร์เนียว |
๙๑ |
๗๐๐ |
|
ยุโรป |
๔๙,๕๖๐ |
๔๒๕,๓๐๗ |
|
เยอรมนี |
๓๘,๕๔๖ |
๓๒๔,๕๘๐ |
|
ฮ่องกง |
๔๔๐,๒๔๑ |
๒,๖๖๓,๐๘๔ |
|
อิตาลี |
๒๕,๒๐๐ |
๒๐๒,๘๘๐ |
|
ญี่ปุ่น |
๑๙๕,๒๔๒ |
๒,๑๓๕,๒๒๒ |
|
เนเธอร์แลนด์ |
๘,๔๑๕ |
๗๐,๐๗๖ |
|
ดัชส์ อินดีส |
๔๖,๔๕๔ |
๓๔๕,๖๙๖ |
|
ปอร์ตุกีส อีสต์ อาฟริกา |
๖,๔๕๗ |
๕๖,๙๙๕ |
|
ปอร์ต ซาอิส |
๑๖,๘๐๐ |
๑๓๕,๒๐๐ |
|
สิงคโปร์ |
๗๖๙,๗๕๐ |
๕,๙๔๓,๗๕๗ |
|
เซาส์ อเมริกัน พอร์ต |
๒,๒๘๘ |
๑๗,๗๖๓ |
|
ยูเนียนออฟเซาส์ อาฟริกา |
๗,๔๕๕ |
๖๑,๓๕๒ |
|
สหราชอาณาจักร |
๑,๒๖๐ |
๑๐,๒๒๗ |
|
รวม |
๑,๖๘๔,๔๑๘ |
๑๒,๑๒๐,๗๐๗ |
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖
การขยายตัวของการส่งออกข้าว มีผลต่อการขยายตัวของอุตสาหกรรม โดยเฉพาะภาคหัตถอุตสาหกรรม การส่งออกข้าวมีผลต่อการเติบโตของโรงสี ในเบื้องต้นกระจุกตัวอยู่ที่กรุงเทพฯ และต่อมากระจายไปสู่จังหวัดต่าง ๆ ธุรกิจโรงสีข้าวเกือบทั้งหมดดำเนินการโดยชาวจีน โดยจำแนกได้เป็น ๔ ชนิด คือ (ก) สีด้วยแรงสตีม (ข) สีด้วยแรงเครื่องยนต์ (ค) สีด้วยแรงไฟฟ้า (ง) สีด้วยแรงคน (สีมือ) ซึ่งการสีประเภทนี้ได้ลดน้อยลงไปมากแล้ว กรรมกรที่ทำงานในโรงสีเกือบทั้งหมดเป็นชาวจีนอพยพ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ซึ่งอพยพมาโดยอาศัยเรือเข้าออกระหว่างกรุงเทพฯ กับท่าเรือที่เมืองซัวเถา โรงสีขนาดใหญ่ในกรุงเทพฯ มีการจ้างงานถึง ๒๐๐ คน โดยที่ค่าแรงที่ได้รับประมาณ ๐.๗๕ – ๑.๐๐ บาทต่อวัน ประมาณว่าในปี พ.ศ. ๒๔๗๒ มีผู้ทำงานในโรงสีข้าวในกรุงเทพฯ ประมาณ ๑๔,๐๐๐ คน [๒] การเติบโตของการส่งออกข้าวยังมีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ของไทย ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจการค้าและบริการ การนำเข้าส่งออก โกดังเก็บสินค้า ธนาคารและการประกันภัย ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทย
นอกจากข้าวแล้วสินค้าส่งออกที่สำคัญของไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ประกอบไปด้วย ดีบุก ไม้สัก และยางพารา ซึ่งนับเป็นสินค้าส่งออกที่ทำรายได้ให้ แก่เศรษฐกิจไทยได้สูงในอันดับต้น ๆ มาโดยตลอด สถิติการมูลค่าการส่งออกของดีบุก ไม้สัก และยางพารา มีดังต่อไปนี้ (ตารางที่ ๕) มูลค่าการส่งออกของสินค้า ๔ ชนิด คือ ข้าว ดีบุก ไม้สัก และยางพาราของไทยเป็นสินค้าหลักที่นำรายได้มาสู่เศรษฐกิจไทยมาตลอดจนถึงทศวรรษ ๒๕๑๐
ตารางที่ ๕ มูลค่าการส่งออกดีบุก ไม้สัก และยางพาราของไทย พ.ศ. ๒๔๖๘ – ๒๔๗๗
หน่วย : ล้านบาท
|
ปี |
ดีบุก |
ไม้สัก |
ยางพารา |
|
๒๔๖๘ |
๓๓.๒ |
๕.๖ |
๑๐.๑ |
|
๒๔๖๙ |
๓๓.๐ |
๘.๒ |
๕.๒ |
|
๒๔๗๐ |
๓๓.๓ |
๙.๙ |
๖.๓ |
|
๒๔๗๑ |
๓๑.๙ |
๑๑.๒ |
๒.๙ |
|
๒๔๗๒ |
๓๗.๘ |
๑๑.๒ |
๒.๙ |
|
๒๔๗๓ |
๓๓๖. |
๙.๗ |
๑.๒ |
|
๒๔๗๔ |
๒๙.๑ |
๔.๙ |
๐.๕ |
|
๒๔๗๕ |
๒๗.๘ |
๙.๓ |
๐.๓ |
|
๒๔๗๖ |
๓๙.๓ |
๔.๒ |
๒.๓ |
|
๒๔๗๗ |
๔๑.๖ |
๔.๕ |
๙.๓ |
ที่มา: Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years
การเติบโตการส่งออกของไทยยังมีผลต่อการเติบโตของธุรกิจในส่วนภูมิภาคด้วย กิจการเหมืองแร่ดีบุกเกือบทั้งหมดอยู่ในฝั่งตะวันตกของภาคใต้ และส่วนใหญ่อยู่ที่เกาะภูเก็ต ในคริสตศตวรรษที่ ๑๙ เกือบทั้งหมดเป็นของชาวจีน ไม่มีโรงงานถลุงแร่ดีบุกในไทย แต่จะส่งแร่ที่ชำระสะอาดแล้วออกไปจำหน่ายที่ปีนังและสิงคโปร์ ครั้นถึงต้นคริสตศตวรรษที่ ๒๐ มีการลงทุนจากต่างประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทุนของอังกฤษและออสเตรเลียในกิจการดีบุก ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่คือเทคโนโลยีแบบเรือขุด (bucket dredging) หรือเทคโนโลยีแบบใช้ทุนเข้มข้น (capital - intensive technology) แทนที่เทคโนโลยีแบบดั้งเดิมที่ใช้วิธีเหมืองสูบ และใช้แรงน้ำฉีดเอาแร่มากับกรวด การส่งออกสินแร่ดีบุกได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว การขยายตัวของกิจการเหมืองแร่มีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจภาคใต้ อาทิเช่น การอพยพเข้ามาของแรงงานชาวจีนเพื่อทำงานในเหมือง มีผลต่อการเพิ่มขึ้นของประชากร การเติบโตของการสะสมทุน โดยเฉพาะนายทุนชาวจีนในกิจการเหมืองแร่และกิจการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตของเมือง โดยเฉพาะเมืองภูเก็ต อันเป็นแหล่งผลิตแร่ที่สำคัญที่สุดของภาคใต้ ต้นทศวรรษ ๒๔๗๐ มลฑลภูเก็ตมีสัดส่วนในการผลิตดีบุกถึงร้อยละ ๗๐ ของผลผลิตทั้งหมด โดยเกือบทั้งหมดอยู่ที่เกาะภูเก็ต (จังหวัดภูเก็ต) ส่วนภาคใต้ชายฝั่งตะวันออก มณฑลนครศรีธรรมราชเป็นแหล่งผลิตที่สำคัญที่สุด[๓] ดีบุกทั้งหมดได้ส่งออกไปที่เสตรทเซทเทิลเมนต์ (Straits Settlements ) และ บริติช มาเลย์เสตท (British Malay States) โดยในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีมูลค่ารวมทั้งสิ้น ๕.๙๑ ล้านบาท [๔]
การเติบโตของธุรกิจไม้สักเพื่อการส่งออก ใช้แรงงานขมุชาวพม่า มีผลต่อการเติบโตของกิจการโรงเลื่อยที่แปรรูปไม้สัก ในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีโรงเลื่อยขนาดใหญ่อยู่ ๗ โรง โดยเป็นของชาวอังกฤษ ๔ โรง และอีก ๑ โรงเป็นของชาวเดนมาร์ค ซึ่งตั้งอยู่ที่ภาคเหนือ นอกจากนั้นมีโรงสีขนาดเล็กที่คนจีนเป็นเจ้าของกิจการ ไม้สักสำหรับจะส่งมาเลื่อยตามโรงเลื่อยในกรุงเทพฯ นั้นได้ผูกมัดเป็นแพซุงจอดอยู่ในลำน้ำเจ้าพระยาเหนือกรุงเทพฯขึ้นไป เมื่อถึงคราวต้องการเลื่อยก็จะล่องซุงลงมาเลื่อยที่กรุงเทพฯ ประมาณร้อยละ ๗๐ ของไม้สักส่งออกไปต่างประเทศ การส่งออกของไม้สักไปยังประเทศ และเมืองท่าต่าง ๆ ช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีรายได้ดังนี้ :
ฮ่องกง ๔๑๓,๙๗๕ บาท
สเตรทเซทเทิลเมนต์และบริทิช มาเลย์สเตท ๓๐๗,๙๑๑ บาท
ญี่ปุ่นและฟอร์โมซา ๒๓๙,๓๔๗ บาท
จีน ๑๔๙,๔๐๙ บาท
เนเธอร์แลนด์อินดีส (อินโดนีเซีย) ๖๔,๐๓๐ บาท
อินเดีย ซีลอน (ศรีลังกา) ๔๑,๖๘๔ บาท
ยุโรป ๑๙,๖๗๘ บาท
รวม ๗๗๑,๗๙๓ บาท
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖
การขยายตัวของการส่งออกยางพารามีผลต่อการหลั่งไหลเข้ามาของแรงงานชาวจีนอพยพ ทั้งแรงงานและผู้ประกอบการจากมลายู มีการย้ายทุนอุตสาหกรรมเหมืองแร่สู่การทำสวนยางพาราในทศวรรษ ๒๔๗๐ ผู้ปลูกยางพารามีทั้งชาวไทยและชาวจีนเชื้อสายมาเลย์ ส่วนผู้ประกอบการหรือพ่อค้าเป็นชาวจีน คนจีนมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมสวนยาง เช่น มีการตั้งบริษัทสวนยางพารา โดยได้ตั้งบริษัท ๒ แห่งคือ The Jeng Jeng Plantation และ The Wae Chang Yen Plantation (จัดตั้งปี ๒๔๖๐) มีมูลค่าเงินจดทะเบียนเท่ากับกว่า ๖ ล้านบาท ทั้ง ๒ บริษัทได้บุกเบิกพื้นที่การปลูกยางพาราในภาคใต้จำนวน ๕๐,๐๐๐ ไร่ ในจังหวัดสงขลา และพื้นที่รอบนอกออกไป โดยทั้ง ๒ บริษัทได้จ้างแรงงานชาวจีนแคะซึ่งเคยเป็นกุลีสร้างรถไฟสายใต้ และแรงงานชาวจีนแคะจากอาณานิคมอังกฤษและฮอลันดาเข้ามาเป็นลูกจ้างของบริษัท[๕] มณฑลภูเก็ตเป็นผู้ส่งออกยางรายใหญ่ โดยในปี ๒๔๖๖ ส่งออกยางคิดเป็นร้อยละ ๗๕ และร้อยละ ๒๐ มาจากมณฑลปัตตานี มีการขยายตัวของการผลิตยางพาราขยายตัวไปสู่มลฑลอื่นๆ ของภาคใต้เพิ่มขึ้น โดยเริ่มจากเมืองตรังในมณฑลภูเก็ตและขยายไปสู่จังหวัดและมณฑลอื่นๆ ในภาคใต้ คือ ภูเก็ต ปัตตานี และนครศรีธรรมราช และบางส่วนในจังหวัดจันทบุรี โดยเฉพาะที่นครศรีธรรมราช มีการขยายตัวสูงมาก ในปี ๒๔๖๖ การส่งออกยางพาราของ มณฑลนครศรีธรรมราชเท่ากับ ๑,๐๖๖ ลองตัน หรือมีมูลค่าเท่ากับ ๖๗,๕๒๐ ปอนด์เท่านั้น แต่ในปี ๒๔๗๓ มีสัดส่วนของการส่งออกยางเท่ากับร้อยละ ๘๑.๙ ของการส่งออกยางพาราทั้งหมด ซึ่งเพิ่มขึ้นจากเพียงร้อยละ ๐.๙ ในปี ๒๔๖๔[๖]
สถิติของการปลูกต้นยางของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒ แสดงว่าพื้นที่การกรีดยางและยังไม่กรีดยางเท่ากับ ๖.๗๙ แสนไร่ โดยปัตตานีมีพื้นที่การกรีดยางมากที่สุดเท่ากับ ๔.๑๒ แสนไร่ รองลงมาคือนครศรีธรรมราช ๑.๖๖ แสนไร่ (ตารางที่ ๖) การขยายตัวเพิ่มขึ้นของยางส่งออก ส่วนหนึ่งเกิดจากราคาที่เพิ่มขึ้นจากการจำกัดการผลิตของในอาณานิคมชาวอังกฤษ[๗] โดยที่ไทยเองไม่มีข้อจำกัดการผลิตยางนั่นเองเพราะเป็นผู้ส่งออกรายย่อย ซึ่งมีผลให้ยางพาราของไทยขยายตัว ทั้งนี้เพื่อการแก้ความผันผวนของยางพารา ไทยได้เข้าร่วมเป็นภาคีใน “ความตกลงจำกัดยางระหว่างประเทศในปี ๒๔๗๗ เพื่อควบคุมปริมาณการผลิตยาง เพื่อความเหมาะสมกับอุปสงค์ของตลาดโลก ราคาของยางกลับมาเพิ่มขึ้นหลังจากนั้นการขยายพื้นที่เพาปลูกและผลผลิตเพิ่มขึ้น ก่อนที่จะหยุดชะงักไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง การส่งออกยางพาราจากไทยทั้งหมดส่งไปที่สเตรทเซทเทิลเมนต์และบริทิช มาเลย์สเตทช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม ๒๔๗๑ มีมูลค่าการส่งออกเท่ากับ ` ๖๑๘,๗๘๘ บาท[๘]
ตารางที่ ๖ พื้นที่ปลูกยาง ของมณฑลต่างๆ ในปี ๒๔๗๒
|
มณฑล |
ต้นยางที่กรีดได้แล้ว (ไร่) |
ต้นยางที่ยังกรีดไม่ได้ (ไร่) |
รวม (ไร่) |
|
นครศรีธรรมราช |
๘๕,๔๙๕ |
๘๐,๘๙๙ |
๑๖๖,๓๙๔ |
|
ปัตตานี |
๑๓๙,๐๔๑ |
๒๗๓,๒๙๑ |
๔๑๒,๓๓๒ |
|
ภูเก็ต |
๓๐,๗๒๕ |
๖๐,๑๗๗ |
๙๐,๙๐๒ |
|
จันทบุรี |
๒,๗๘๑ |
๗,๕๔๑ |
๑๐,๒๙๕ |
|
รวม |
๒๕๘,๐๔๒ |
๔๒๑,๘๘๑ |
๖๗๙,๙๒๓ |
ที่มา: Ministry of Commerce and Communications, Siam : Nature and Industry, p.218.
การส่งออกสินค้าอื่น ๆ นอกเหนือจากข้าว ดีบุก ไม้สัก และยางพาราแล้ว ยังมีการส่งออกสินค้าต่าง ๆ ไปต่างประเทศ อาทิเช่น โคและกระบือ พริกไท เกลือ ปลาและปลาเค็ม ครั่ง หนัง (สินค้าหนังจากโคและกระบือ) เป็นต้น ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญประกอบด้วย เสื้อผ้า หรือสินค้าที่ทำด้วยฝ้ายต่าง ๆ ด้วย อาหาร ของใช้ทำด้วยโลหะ น้ำมัน (น้ำมันก๊าด และน้ำมันเบนซิน และน้ำมันอื่น ๆ) รถยนต์ และรถจักรยานยนต์ ยาสูบ และบุหรี่ต่างประเทศ เหล้าเบียร์ เหล้าองุ่น และสุราต่าง ๆ ผ้าไหม กระสอบป่าน กระดาษ เครื่องจักรต่าง ๆ ยา และเครื่องหอมต่าง ๆ เครื่องถ้วยชามและเครื่องปั้นดินเผา เครื่องทองรูปพรรณ ไม้ขีดไฟ เสื่อและของจักสาน เครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ พลอยที่ยังไม่ได้เจียรนัย ฯลฯ
สินค้านำเข้าของไทยก็มีความหลากหลาย สินค้านำเข้าที่สำคัญในปี ๒๔๗๑ (เดือนมกราคม - มีนาคม) มีดังต่อไปนี้ :
|
น้ำมันก๊าด |
๑,๙๙๐,๓๒๓ บาท |
|
อาหาร |
๗,๑๖๔,๒๐๗ บาท |
|
กระสอบป่าน |
๒,๑๙๒,๖๕๒ บาท |
|
เครื่องจักร |
๓,๗๙๘,๗๘๐ บาท |
|
อุปกรณ์โลหะ |
๓,๔๕๕,๑๘๘ บาท |
|
สินค้าจากฝ้าย |
๖,๖๖๘,๗๖๒ บาท |
|
สินค้าฝ้ายอื่น ๆ |
๑,๔๓๒,๘๕๖ บาท |
|
บุหรี่ ยาสูบ ซิการ์ |
๒,๓๕๐,๗๕๖ บาท |
|
เบียร์ ไวน์ และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ |
๑,๐๐๐,๓๗๑ บาท |
|
เหรียญเงินและเหรียญกษาปณ์ |
๑,๖๘๐,๔๗๓ บาท |
|
ทองคำรูปพรรณ |
๑,๙๘๔,๘๘๙ บาท |
|
อื่น ๆ |
๑๗,๖๔๕,๑๖๗ บาท |
|
รวม |
๕๑,๓๒๓,๔๓๐ บาท |
ที่มา : หจช. รฟท. ๒/๑๖
ตลอดรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๗ โครงสร้างการค้าระหว่างประเทศอยู่ในภาวะเกินดุลมาโดยตลอด แม้ว่าไทยจะประสบปัญหากับปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำในทศวรรษ ๒๔๗๐ ซึ่งมีผลให้มูลค่าการส่งออกข้าวและ สินค้าอื่น ๆ ลดลง เนื่องจากหลายประเทศมีอัตราการขยายตัวของรายได้ตกต่ำลง และใช้นโยบายตั้งกำแพงภาษีเพื่อกีดกันการนำเข้าจากไทย (ตารางที่ ๗)
ตารางที่ ๗ ดุลการค้าของไทย พ.ศ. ๒๔๖๓ – ๒๔๗๗
หน่วย : ล้านบาท
|
พ.ศ. |
ส่งออก |
นำเข้า |
ส่งออกมากกว่านำเข้า |
|
๒๔๖๘ |
๒๔๔.๗ |
๑๘๑.๔ |
๖๓.๔ |
|
๒๔๖๙ |
๒๓๙.๓ |
๑๙๖.๕ |
๔๒.๗ |
|
๒๔๗๐ |
๒๗๖.๓ |
๒๐๑.๑ |
๗๕.๒ |
|
๒๔๗๑ |
๒๕๒.๕ |
๑๘๙.๘ |
๖๒.๗ |
|
๒๔๗๒ |
๒๑๙.๘ |
๒๐๖.๗ |
๑๓.๑ |
|
๒๔๗๓ |
๑๖๑.๕ |
๑๕๕.๐ |
๖.๕ |
|
๒๔๗๔ |
๑๓๔.๒ |
๙๙.๘ |
๓๔.๑ |
|
๒๔๗๕ |
๑๕๒.๕ |
๘๙.๕ |
๖๓.๐ |
|
๒๔๗๖ |
๑๔๔.๑ |
๙๓.๐ |
๕๑.๑ |
|
๒๔๗๗ |
๑๗๒.๖ |
๑๐๑.๗ |
๗๐.๖ |
ที่มา : Statistical Yearbook of the Kingdom of Siam , Various Years
กล่าวโดยสรุป เศรษฐกิจการเกษตรโดยเน้นการปลูกข้าวเป็นพื้นฐานที่สำคัญของเศรษฐกิจไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทั้งในแง่เป็นภาคที่สร้างผลผลิตและรายได้ แหลงการจ้างงาน และแหล่งทำมาหากินที่สำคัญที่สุด แหล่งปลูกข้าวที่สำคัญเพื่อการส่งออก คือ พื้นที่ที่ราบลุ่มภาคกลางใกล้กรุงเทพฯ การขยายตัวของการส่งออกข้าวมีผลให้เกิดกิจการโรงสี รวมทั้งมีผลต่อพัฒนาการทางเศรษฐกิจด้านอื่นๆ ด้วย อาทิเช่น ธุรกิจการค้าและบริการ การนำเข้าและส่งออก โกดังสินค้า ธนาคารและการประกันภัย นอกจากข้าวแล้วการส่งออกที่สำคัญคือ ไม้สัก ดีบุก และยางพารา ซึ่งเมื่อรวมรายได้จากการส่งออกข้าวแล้ว รายได้จากการส่งออกรวมกันคิดเป็นมากกว่าร้อยละ ๘๕ ของการส่งออกทั้งหมดของไทย
หมายเหตุ: ข้อมูลซึ่งใช้ในการเขียนบทความนี้มาจากงานวิจัยเรื่อง “สยามในระบบเศรษฐกิจระหว่างชาติในช่วงทศวรรษ ๑๙๓๐” ซึ่งมูลนิธิประชาธิปก-รำไพพรรณีให้ความสนับสนุนผ่านสถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งงานวิจัยดังกล่าวมูลนิธิฯ ได้จัดพิมพ์เป็นหนังสือ เศรษฐกิจไทยในสมัยรัชกาลที่ ๗: รักษาเสถียรภาพ ปูพื้นฐานการพัฒนา กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ, ๒๕๕๘ แล้ว ผู้เขียนขอขอบพระคุณมูลนิธิประชาธิปก-รำไพพรรณีเป็นอย่างยิ่ง ณ ที่นี้
บรรณานุกรม
กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา. กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย.
หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง)
Bristish Consular Report, Senggora (1973)
Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. Siam : Nature and Industry. Bangkok : Bangkok Times Press.
Sompop Manarungsan. 1989. Economic Development of Thailand 1850-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University.
[๑]Sompop Manarungsan. 1989. Economic Development of Thailand 1850-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University. p. 251.
[๒] Sompop Manarungsan. 1989. Economic Development of Thailand 1850 -1950 : Response to the Challenge of the World Economy. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p. ๑๖๗.
[๓] Ministry of Commerce and Communications. ๑๙๓๐. Siam : Nature and Industry. Bangkok : Bangkok Times Press, p.๑๑๑.
[๔] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง)
[๕] กิตติ ตันไทย. ๒๕๕๒. หนึ่งศตวรรษเศรษฐกิจของคนลุ่มทะเลสาบสงขลา. กรุงเทพฯ : สำนักงาน สนับสนุนการวิจัย, หน้า ๙๔ ซึ่งในทศวรรษ ๒๔๗๐ มีสวนยางเพียง ๒ แห่งเท่านั้นที่อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัทชาวตะวันตก
[๖] Sompop Manarungsan. 1989. Economic Development of Thailand 1940-1950 : Response to the Challenge of the World Economy. Institute of Asian Studies, Chulalongkorn University, p.110.
[๗] Bristish Consular Report, Senggora (1973)
[๘] หจช. รฟท. ๒/๑๖ จดหมายเหตุของสภาเผยแผ่พาณิชย์ (กรมรถไฟหลวง)
