ดูต้นฉบับสำหรับ การสื่อสารเพื่อความเข้าใจ : เพื่อนคู่คิด


'''ผู้เรียบเรียง&nbsp;:''' ดร.ชลัท ประเทืองรัตนา

'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' ''':''' ดร.พิมพ์รภัช ดุษฎีอิสริยกุล

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''แนวคิดการสื่อสารเพื่อความเข้าใจ&nbsp;: เพื่อนคู่คิด'''</span>

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ทักษะในการสื่อสาร (Communication Skills) แบ่งออกเป็น 4 ประเภท

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1. ทักษะการฟัง

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 2. ทักษะการพูด

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 3. ทักษะการอ่าน

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 4. ทักษะการเขียน

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; สำหรับทักษะที่สำคัญมากในการจัดการความขัดแย้ง คือ ทักษะในการฟังในชีวิตประจำวัน เราก็ใช้การฟังมากกว่าการพูดในการสื่อสาร กล่าวถึงการสื่อสารที่ดีมีหลายแนวคิด หลายสำนักคิดที่ได้อธิบายไว้ การสื่อสารที่เรียกว่า '''Thinking Environment''' ผู้เรียบเรียงแปลว่า '''"การสื่อสารเพื่อความเข้าใจ&nbsp;: เพื่อนคู่คิด"''' เป็นการสื่อสารที่ดีที่ได้รับการยอมรับในทางสากลและนำไปใช้อธิบาย เผยแพร่ในหลายประเทศ เช่น ในสหรัฐอเมริกา เยอรมนี&nbsp; แอฟริกาใต้และประเทศไทย

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; แนนซี ไคลน์ (Nancy Kline) ผู้ได้รับรางวัลด้านการฝึกสอนและรางวัลนักฟังที่เยี่ยมยอด (The Listener of the Year Award) โดยสมาคมการฟังนานาชาติ (The International Listening Association)&nbsp;จากสหรัฐอเมริกา ไคลน์เป็นผู้บุกเบิกแนวคิด Thinking Environment&nbsp; เธอได้อธิบายไว้ว่า การคิดที่ดี การคิดที่ยอดเยี่ยม เป็นพลังในการขับเคลื่อนสิ่งดี ๆ ให้เกิดขึ้นในชุมชน ประเทศและในโลก แต่การคิดที่ดีแบบนี้จะเกิดขึ้นได้ต้องมีองค์ประกอบและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม การให้เวลาคนที่ยังคิดไม่ออก ยังติดขัด ไม่สามารถขับเคลื่อนไปข้างหน้า ยังหาทางออกไม่ได้ โดยให้เวลาเขาได้ครุ่นคิด อยู่กับตัวเอง และเมื่อถึงเวลาอันเหมาะสม สถานการณ์สุกงอม เขาจะสามารถหาทางออกและคำตอบได้ด้วยตัวเอง การมีบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่สร้างสรรค์&nbsp;การให้เวลา (Time to think) เป็นสิ่งสำคัญมากในการปลดล็อคจากสิ่งที่ยังติดขัด สู่ทางออกที่ผ่อนคลาย&nbsp;เธอได้กล่าวไว้ว่า
<p style="text-align: center;">''“คุณภาพของทุกสิ่งที่เราทำ ขึ้นอยู่กับคุณภาพของการคิด คุณภาพของการคิดจะเกิดขึ้นได้ ขึ้นอยู่กับวิธีที่เราปฏิบัติต่อกัน”''</p> <p style="text-align: center;">''“The quality of everything we do depends on the quality of the thinking we do first.&nbsp;The quality of our thinking depends on the way we treat each other while we are thinking.”''</p> 
&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''องค์ประกอบ 10 ประการ ของการสื่อสารเพื่อความเข้าใจ&nbsp;: เพื่อนคู่คิด'''</span>

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ในส่วนของการสื่อสารเพื่อความเข้าใจ&nbsp;: เพื่อนคู่คิด ทำให้คนที่ยังติดขัดหาทางออกไม่ได้ สามารถหาคำตอบได้ด้วยตัวเอง โดยมีคนที่เปรียบเสมือนเป็นเพื่อนมานั่งฟัง สบตา ให้กำลังใจ ทำให้คนที่ติดขัดได้ระบาย ได้พูดออกมา และจะนำไปสู่การหาทางออกได้ด้วยตังเอง องค์ประกอบ 10 ประการ ของการสื่อสารเพื่อความเข้าใจ (the Ten Components of a Thinking Environment) มีดังนี้ &nbsp;&nbsp;

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''1. การใส่ใจต่อผู้พูด (Attention)'''&nbsp;การฟังนำไปสู่การเชื่อมโยงความคิดและเป็นตัวเร่งที่ดีในการทำให้บรรลุเป้าหมาย การฟังเพื่อตอบหรือตอบโต้ แตกต่างจากการฟังเพื่อจุดประกาย (Ignite) ของคน ผู้ฟังต้องให้ความสนใจผู้พูดด้วยการสบตา&nbsp;มีดวงตาที่อบอุ่น ฟังแบบไม่ขัด โดยสนใจว่า เขาจะพูดอะไร โดยที่ผู้ฟังไม่สามารถที่จะฟังคนอื่นได้อย่างเต็มที่ในขณะที่ทำอย่างอื่นไปด้วย ดังนั้น การฟังที่ดีต้องไม่ทำอย่างอื่น&nbsp;ไม่เล่นมือถือ ไม่เล่นโน้ตบุ๊กคอมพิวเตอร์ (Notebook Computer) จะต้องเน้นการฟังแบบเห็นดวงตาเขาอยู่ในดวงตาของผู้ฟังเอง การฟังไม่ใช่เป็นการฟังเพื่อจะตอบโต้หรือวิจารณ์ แนะนำ วินิจฉัยที่ทำให้รู้ว่าผู้ฟังเป็นคนฉลาด การฟังที่ไม่ดี คือ การถอนหายใจ ดูนาฬิกา เคาะนิ้ว อ่านหนังสือพิมพ์ การใส่ใจต่อผู้พูดเป็นสิ่งสำคัญที่สุดสำหรับ แนนซี ไคลน์ เมื่อเราใส่ใจต่อผู้พูดและทุกสิ่งจะตามมา ทั้งความผ่อนคลาย ความเท่าเทียม ความรู้สึก รวมถึงการสามารถค้นหาคำตอบได้ด้วยตนเองด้วย

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''2. ความเท่าเทียม (Equality)'''&nbsp;ทุกคนเชื่อในความเท่าเทียมหรือไม่ ทุกคนได้รับการสั่งสอนมาให้คิดว่า เรารู้ดีกว่าลูกค้า เพราะว่าเราเป็นหมอ ทนายความ ครู ที่ปรึกษา มีการยกตัวอย่างที่เป็นรูปธรรม ถึงผลเสียจากการไม่เชื่อเรื่องความเท่าเทียม&nbsp;เช่น กรณีผ่าตัดไต คุณหมอวางมีดผ่าตัดเหนือท้องน้อยข้างซ้าย คนไข้บอกว่า คุณหมอเจน มันผิดข้าง คุณหมอแย้งว่า คุณไม่ต้องพูดอะไรอีก อย่าล้ำเส้น ทั้ง ๆ ที่คนไข้พยายามจะแย้งว่า ไตข้างขวาที่มีปัญหาแล้วคุณหมอก็ตัดไตข้างซ้าย ต่อมาคุณหมอก็ถูกฟ้องร้องและเพิกถอนใบอนุญาตเพราะหมอไม่เชื่อในความเท่าเทียม แต่คุณหมอท่านนั้นเชื่อในอำนาจและความเป็นมืออาชีพของตนเอง อีกกรณีหนึ่ง คือ เครื่องบินชนกันที่เตเนริฟ (Tenerife)&nbsp;ในปี พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) เครื่องบินจัมโบ (Jumbo) 2 ลำ ลงจอดในสนามบินอย่างเร่งด่วน จากสภาพอากาศที่ไม่ดี ต่อมาเครื่องบินลำหนึ่งพยายามจะวิ่งข้ามรันเวย์ (Runway) แต่มองไม่ชัด มีหมอกลงและไม่เห็นว่ามีเครื่องบินอีกลำหนึ่งอยู่ปลายทาง นักบินเร่งเครื่องบิน แต่ทางลูกเรือผู้ช่วยส่งเสียงเตือน แต่นักบินไม่ฟัง สุดท้ายเครื่องบินชนกันมีคนเสียชีวิต 583 คน นอกจากประเด็นการเชื่อเรื่องความเท่าเทียมแล้ว ยังมีอีกประเด็น คือ ขอบเขต (Boundaries) หมายความว่า ไม่ต้องคิดเหมือนกัน ไม่ต้องเอาใจประธานที่ประชุม แต่ทุกคนก็มีความเคารพในความเห็นซึ่งกันและกัน&nbsp;

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''3. ความผ่อนคลาย (Ease)'''&nbsp;การไม่รีบเร่ง การทำอาจจะหมายถึง ไม่ทำอะไร อยู่กับตัวเอง ทำจากข้างในอย่างช้า ๆ มีจุดเน้นโดยให้สังเกตคนที่อยู่หน้าคุณทุกคนว่า เป็นคนสำคัญที่สุด โดยเน้นความสงบจากข้างใน ไม่รีบเร่ง ผ่อนคลาย ไคลน์ได้ยกตัวอย่างที่น่าสนใจและตั้งคำถามว่า ถ้าเป็นนักดับเพลิงจะทำยังไง จะทำงานช้าได้หรือ คำตอบของไคลน์ ก็คือ ถ้ามีสติก็ทำให้ทำงานดีขึ้นได้ ไม่ว่าจะทำอาชีพใดก็ตาม

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''4. การชื่นชม (Appreciation)'''&nbsp;การชื่นชมนำไปสู่ความสร้างสรรค์ เลือดไปเลี้ยงสมองดีและส่งผลดีต่อหัวใจเมื่อมีการชื่นชมและทำให้เกิดการคิดที่ดี ในทางกลับกันเลือดจะไม่ไปเลี้ยงสมองหากเราวิพากษ์วิจารณ์คนอื่น ดังนั้น จึงควรใช้หลักการ 3s&nbsp;ในการชื่นชม คือ

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(1)&nbsp;การสรุป (Succinct) ถ้าใช้คำพูดยาวคนจะไม่ค่อยจดจำ''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(2)&nbsp;ความจริงใจ (Sincere) มาจากใจ ไม่เสแสร้งหรือโกหก''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(3)&nbsp;การเจาะจง (Specific) ไม่ชมกว้างเกินไปเพื่อให้คนฟังสามารถนำไปปฏิบัติได้''

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''5. ความร่วมมือ (Encouragement)'''&nbsp;ความร่วมมือตรงข้ามกับความคิดที่ว่า ฉันต้องฉลาดกว่า ประสบความสำเร็จกว่า ดีกว่าทุกอย่าง การมุ่งเอาชนะไม่ส่งผลดีสำหรับการคิดที่ดี ไคลน์ได้ยกตัวอย่างผู้บริหาร 2 แบบ คือ

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(1)&nbsp;แบบแข่งขัน''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(2)&nbsp;แบบร่วมมือ''

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ผู้บริหารแบบแรกเน้นการแข่งขันให้พนักงานค้นหาความคิดที่ดีที่สุดจากที่ทำงาน ความคิดใครดีที่สุดจะได้ไปรับประทานข้าวเย็นกับผู้บริหาร ผู้บริหารแบบที่สองเน้นความร่วมมือ ฟังด้วยความกรุณา ได้ฟังสิ่งที่คนอื่นคิด&nbsp;ไม่เน้นฆ่าความคิดของคนอื่นแล้วบอกว่า ความคิดเราดีกว่า

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''6. ข้อมูล (Information)'''&nbsp;ในที่นี้ หมายถึง การให้ข้อมูล การให้ข้อเท็จจริง การรื้อถอนการปฏิเสธ (Dismantling Denial) ข้อมูลเป็นเรื่องของข้อเท็จจริง เช่น รถไฟมาถึงเวลากี่โมง นอกจากนี้ข้อมูลยังรวมถึงการรื้อถอนการปฏิเสธ การปฏิเสธไม่ว่าจะต่อตัวบุคคลหรือองค์กรเป็นสิ่งที่ไม่ดีทั้งสิ้น การรื้อถอนการปฏิเสธยังเป็นการรื้อถอนความเชื่อที่ผิด ๆ&nbsp;โดยยกตัวอย่างพนักงานที่มีความสัมพันธ์ไม่ดีกับเพื่อนร่วมงาน จนกระทั่งทำให้เกิดความคิดใหม่ขึ้นมาว่า ไม่ได้เป็นเช่นนั้น จากนั้น จึงทำให้เกิดความสัมพันธ์ดีขึ้นและเกิดการทำงานที่ดีขึ้น

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''7. ความรู้สึก (Feeling)'''&nbsp;การปลดปล่อยอารมณ์ที่เหมาะสม ความกลัวเป็นการจำกัดการคิด การร้องไห้ทำให้เราดีขึ้น (แม้ว่าบางวัฒนธรรมจะพยายามไม่ร้องไห้ เพราะเห็นว่าเป็นเรื่องของคนอ่อนแอ) หลังจากหัวเราะทุกอย่างจะดีขึ้น&nbsp;การปลดปล่อยอารมณ์ทำให้ทุกคนได้สัมผัสความเป็นมนุษย์ซึ่งกันและกัน&nbsp;

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''8. ความหลากหลาย (Diversity)'''&nbsp;สมมติฐานที่เชื่อว่า เราเหนือกว่าคนอื่นนั้นเป็นสิ่งที่อันตราย เหมือนแมลงสาปที่น่ารังเกียจ&nbsp;ความหลากหลายเปิดรับความคิดร่วมกัน ทำให้เกิดการคิดที่หลากหลาย หลีกเลี่ยงการคิดแบบเหมารวม ทุกอย่างเป็นเนื้อเดียวกันหมด หลีกเลี่ยงอคติ

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''9. คำถามที่แหลมคม (Incisive Question)'''&nbsp;คำถามที่แหลมคมเป็นคำถามที่ปลดล็อคออกจากสมมติฐานที่ขัดขวางความคิด (Untrue limiting assumption that are blocking thinking) ทำให้ไฟในตัวทุกคนลุกโชนอีกครั้ง ทำให้สิ่งที่ติดอยู่หลุดออกได้&nbsp;ทุกคนสามารถเคลื่อนไปข้างหน้าได้ สมมติฐานแตกต่างจากความเชื่อ เนื่องจากสมมติฐานเปลี่ยนแปลงได้ ไม่ได้เป็นความเชื่อหรือศรัทธาที่ห้ามโต้แย้ง ไคลน์ได้ยกตัวอย่างคำถามที่แหลมคม เช่น อะไรที่ขัดขวางคุณหรือเป็นอุปสรรคในการทำให้คุณเคลื่อนไปข้างหน้า สมมติฐานนั้นถูกต้องหรือไม่ แล้วสมมติฐานใดที่ถูกต้องที่จะมาแทนสมมติฐานเดิม

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; '''10. สถานที่ (Place)&nbsp;'''สถานที่แบบใดทำให้คุณเป็นคนสำคัญ สถานที่ทำให้คนได้ครุ่นคิด ใช้การถามลูกค้าว่าต้องการแบบไหน และเมื่อร่างกายเราพร้อม การคิดที่ดีจะเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''บทสรุป'''</span>

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ผู้อ่านได้รับความรู้ความเข้าใจ แนวคิดและองค์ประกอบ 10 ประการ ของการสื่อสารเพื่อความเข้าใจ&nbsp;: เพื่อนคู่คิด ซึ่งประกอบด้วย

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1. การใส่ใจต่อผู้พูด&nbsp;

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 2. ความเท่าเทียม

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 3. ความผ่อนคลาย

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 4. การชื่นชม

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 5. ความร่วมมือ&nbsp;

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 6. ข้อมูล

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 7. ความรู้สึก

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 8. ความหลากหลาย

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 9. คำถามที่แหลมคม และ

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 10. สถานที่

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ทั้ง 10 องค์ประกอบนี้ มีความสำคัญและจำเป็นในการนำไปสู่การคิดที่ยอดเยี่ยม แต่อาจไม่จำเป็นต้องใช้พร้อมกันทั้งหมดในทุกครั้ง&nbsp;อาจมีบางองค์ประกอบที่ใช้มากเป็นพิเศษ แต่องค์ประกอบที่จำเป็นต้องใช้ จำเป็นต้องมี คือ การใส่ใจต่อผู้พูด และการตั้งคำถามที่แหลมคม

&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ผู้ที่สนใจการสื่อสารเพื่อหาคำตอบได้ด้วยตัวเอง สามารถศึกษาเพิ่มเติมในหนังสือที่เธอเขียนไว้หลายเล่ม เช่น Time to think&nbsp;: Listening to Ignite The Human Mind (1999) หนังสือเรื่อง More Time to Think&nbsp;: The Power Of Independent Thinking (2015) และ หนังสือเล่มล่าสุด The promise that changes everything I won't interrupt you (2020)

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''บรรณานุกรม'''</span>

ชลัท ประเทืองรัตนา.(2021). ให้เวลาคิดมากขึ้น: พลังของการคิดแบบอิสระ. วารสาร มจร กาญจนปริทรรศน์ Vol. 1 No. 1 (Jan-Apr 2021) [https://so05.tci https://so05.tci]thaijo.org/index.php/Kanchanaeditor/article

Kline, N. (2024). THINKING ENVIRONMENT.&nbsp; [https://www.timetothink.com/thinking-environment/ https://www.timetothink.com/thinking-environment/]

Kliene, N. (1999). Time to think&nbsp;: Listening to Ignite The Human Mind, 11<sup>th </sup>&nbsp;ed.London: Octopus Publishing Group.&nbsp;

Kliene, N. (2015). More Time to Think: The Power of Independent Thinking, 2<sup>nd</sup> ed. London: Octopus Publishing Group.&nbsp;

[[Category:สันติวิธี/การสร้างสังคมสันติสุข]][[Category:สารานุกรม คำศัพท์ต่าง ๆ]]