25 มกราคม พ.ศ. 2485
ผู้เรียบเรียง ศ.นรนิต เศรษฐบุตร
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
วันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2485 เป็นวันที่ทางรัฐบาลไทยประกาศสงครามกับสหรัฐอเมริกาและอังกฤษ ในสงครามโลกครั้งที่ 2 ขณะนั้นประเทศไทยมีนายกรัฐมนตรี เป็นนายทหารใหญ่ที่มีอำนาจมาก คือ จอมพล ป.พิบูลสงคราม ในหนังสือไทยกับสงครามโลกครั้งที่ 2 ของดิเรก ชัยนาม ได้มีข้อเขียนของนายทวี บุณยเกตุ เล่าถึงความเก่งกล้าของนายกรัฐมนตรีที่ประกาศสงครามเอาไว้ว่า
“การประกาศสงครามครั้งนี้ก็เช่นเดียวกัน จอมพล ป.พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี ได้ลงนามสนองพระบรมราชโองการก่อนแล้วจึงได้ส่งไปให้ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในขณะนั้น ซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 3 คน คือ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพยาภา 2. พลเอกเจ้าพระยาพิชเยนทรโยธิน และ 3. นายปรีดี พนมยงค์”
การประกาศสงครามกับมหาอำนาจฝ่ายสัมพันธมิตรในสงครามโลกครั้งนั้น ทำให้ปัญหาที่เสียงต่อการที่ไทยจะตกเป็นประเทศผู้แพ้สงครามในเวลาต่อมาเมื่อญี่ปุ่นเองได้เป็นฝ่ายแพ้สงคราม ดีว่าได้มีขบวนการเสรีไทยโดยคณะบุคคลที่ไม่เห็นด้วยกับนโยบายของรัฐบาลจอมพล ป.พิบูลสงคราม ได้ปฏิบัติการใต้ดินร่วมมือกับฝ่ายสัมพันธมิตรต่อต้านญี่ปุ่น
