ที่รองเศษพระโอสถมวน
ผู้เรียบเรียงพิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว

ลักษณะ
งาช้างและเงินถม
5.9 X 8.1 เซนติเมตร
ที่รองเศษพระโอสถมวนรูปไข่ทำจากงาช้าง วางอยู่บนลำตัวงูแผ่แม่เบี้ยทำด้วยเงินถม ด้านหน้าเขียนข้อความ
ในกาลสมัยมงคล
เฉลิมพระชนม์พรรษา
พ.ศ. ๒๔๗๒
ข้าพระพุทธเจ้า ท้าวอนงครักษา
และบุตร์
ประวัติความเป็นมา
ท้าวอนงครักษา ( พร้อง ทองเจือ) ซึ่งเป็นข้าราชบริพารฝ่ายในในสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 ทูลเกล้าฯ ถวายที่รองเศษพระโอสถมวนชิ้นนี้แด่สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณีฯ เนื่องวันคล้ายวันพระราชสมภพเมื่อ พ.ศ. 2472 เนื่องจากงูที่ปรากฏอยู่บนที่เขี่ยบุหรี่นั้นเป็นงูใหญ่อันสื่อความหมายถึงปีมะโรง ซึ่งเป็นปีนักษัตรพระราชสมภพในสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี [1]
ท้าวอนงครักษาปรากฏรายชื่อในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเสมาบรมราชาภิเษกแก่ข้าราชบริพารฝ่ายใน เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2469 โดยท้าวอนงครักษาได้รับพระราชทานเสมากะไหล่ทอง[2]