เเฟลชม็อบ

 

ผู้เรียบเรียง ศุทธิกานต์ มีจั่น

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

---

เเฟลชม็อบ

แฟลชม็อบ (Flash mob) หรือการรวมกลุ่มกันอย่างฉับพลัน เป็นการชุมนุมแบบไม่ยืดเยื้อ โดยทั่วไปมักเป็นลักษณะของกลุ่มคนที่มีการออกแบบท่าเต้นที่มีการแสดงร่วมกันแต่ไม่ได้ประกาศในพื้นที่สาธารณะ มักถูกจัดและระดมผู้เข้าร่วมผ่านการช่องทางการสื่อสารต่างๆ เช่น สังคมออนไลน์ หรือจดหมายอิเลคทรอนิค ทั้งนี้ แฟลชม็อบมีลักษณะที่แตกต่างกันไปทั้งเป้าหมายเพื่อความบันเทิง การโฆษณาไปจนถึงการประท้วง ทางการเมือง[1]  

ในกรณีของประเทศไทย แฟลชม็อบครั้งสำคัญ คือ การจัดขึ้นที่บริเวณสกายวอล์ก สี่แยกปทุมวัน หน้าหอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2562 ที่มีประชาชนมารวมตัวกันจำนวนมาก[2]  ซึ่งผลจากการจัดกิจกรรมครั้งนี้นำไปสู่การแจ้งข้อหากรณีฝ่าฝืนพระราชบัญญัติชุมนุมสาธารณะ พ.ศ.2558 ต่อแกนนำผู้จัดกิจกรรม อาทิ นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ และนักกิจกรรมทางการเมืองคนอื่นๆ เช่น นายพริษฐ์ ชิวารักษ์ และ นายธนวัฒน์ วงค์ไชย เป็นต้น[3]

ภาพ : การจัดแฟลชม็อบที่สกายวอล์ค สี่แยกปทุมวัน วันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ.2562[4]

 

ทั้งนี้ แฟลชม็อบได้เกิดขึ้นอีกเป็นจำนวนมากและมีการจัดขึ้นอย่างต่อเนื่องภายหลังมติศาลรัฐธรรมนูญให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ และเพิกถอนสิทธิทางการเมืองของคณะกรรมการบริหารพรรค เป็นเวลา 10 ปี เมื่อ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 ซึ่งได้สร้างความไม่พอใจของคนรุ่นใหม่ที่สนับสนุนพรรคอนาคตใหม่ นอกจากนี้ยังกล่าวได้ว่า ความไร้ประสิทธิภาพของรัฐบาลที่สืบเนื่องมาจากการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล
และความไม่พอใจอื่นๆ ที่บ่มเพาะมาตั้งแต่การบริหารงานของรัฐบาลภายใต้คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.)[5] ภายหลังการรัฐประหารเมื่อปี พ.ศ.2557 เป็นต้นมา ได้นำไปสู่การจัดกิจกรรมของนักเรียน
และนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั่วประเทศ เพื่อเป็นการร่วมกันแสดงออกและยกระดับความตระหนักถึงสิทธิเสรีภาพของตนเองตามหลักประชาธิปไตยให้มีมากขึ้น[6] ซึ่งการจัดแฟลชม็อบหรือการชุมนุมแบบไม่ยืดเยื้อนี้ มีการจัดกิจกรรมชูป้าย ร้องเพลง จุดเทียนและเปิดไฟจากโทรศัพท์มือถือ โดยเป็นการชุมนุมอย่างสงบที่แม้ว่าจะเป็นการระดมผู้เข้าร่วมชุมนุมอย่างรวดเร็วที่อาศัยเครือข่ายสังคมออนไลน์และจำกัดวงอยู่ในรั้วสถานศึกษาและยังไม่ออกไปตามท้องถนน แต่ถือเป็นการชุมนุมทางการเมืองของนักเรียนนักศึกษาเป็นครั้งแรกในรอบกว่า 40 ปี[7]  หลังจากเหตุการณ์เดือนตุลาคม พ.ศ.2516  นอกจากนี้ ยังได้มีการเปิดเว็บไซต์ของแฟลชม็อบชื่อว่า https://mobgunmai.com (ม็อบ กัน ไหม) ให้ติดตามความเคลื่อนไหวของการชุมนุม โดยเว็บไซต์ดังกล่าวมีการรวบรวมคลิปแฟล็ชม็อบที่มีการจัดที่โรงเรียนหรือสถาบันอุดมศึกษาต่างๆ ทั่วประเทศ[8]

ภาพ : การจัดแฟลชม็อบที่มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563[9]

ตัวอย่าง แฟลชม็อบและแฮชแท็กที่จัดขึ้นโดยนิสิตนักศึกษาแต่ละมหาวิทยาลัย เกิดขึ้นในช่วงต้นปี พ.ศ.2563 มีดังนี้

(1) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย #เสาหลักจะไม่หักอีกต่อไป

(2) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ #KUไม่ใช่ขนมหวานราดกะทิ

(3) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ #ที่ยุบอนาคตใหม่พี่มหาลัยกูทั้งนั้น

(4) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ #มหาวิทยาลัยหน้าบางแห่งหนึ่ง #ช้างเผือกจะไม่ทน

(5) มหาวิทยาลัยขอนแก่น #KKUขอโทษที่ช้าโดนสลิ่มลบโพสต์ #เกิดจากสฤษดิ์แต่ไม่ขอเป็นสลิ่ม

(6) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ #ฝุ่น6ล้านหรือจะสู้ท่าน9เสียง

(7) มหาวิทยาลัยรามคำแหง #พ่อขุนไม่รับใช้เผด็จการ

(8) มหาวิทยาลัยศิลปากร #ศิลปากรขอมีซีน

(9) มหาวิทยาลัยมหิดล #ศาลายางดกินของหวานหลายสี

(10) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ #มศวขอมีจุดยืน #รากฐานจะหารด้วย

(11) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม #ถึงจะอยู่ไกลขอส่งใจที่ลานแปดเหลี่ยม

(12) มหาวิทยาลัยนเรศวร #มอนออยากออกจากกะลา

(13) สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง #พระจอมเกล้าชอบกินเหล้าไม่ชอบกินสลิ่ม

(14) สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี #สามพระจอมจะยอมได้ไง

(15) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี #ศาลาวีรชนจะไม่ใช่ที่หลบฝนอีกต่อไป

(16) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี #ถึงมออยู่ใกล้หลายค่ายก็ไม่ได้ชอบเผด็จการ

(17) มหาวิทยาลัยบูรพา ‪#ทีมลูกระนาดอยากจะฟาดบ้างแม่

(18) มหาวิทยาลัยพะเยา #ฟ้ามุ่ยไม่คุยกับเผด็จการ

(19) มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิตและสวนสุนันทา #อยู่ข้างบ้านเสียงดังไม่ได้ (แอบกระซิบเอานะครับ 555)

(20) มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี #กันเกราไม่เอากะลา

(21) มหาวิทยาลัยราชภัฏ #ราชภัฏอยากงัดกับสลิ่ม

(22) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี #ราชมงคลจะไม่ทน

(23) มหาวิทยาลัยกรุงเทพ #BUกูไม่ใช่สลิ่ม

(24) มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย #UTCCเรือใบไม่ใช่เรือดำน้ำ

(25) มหาวิทยาลัยศรีปทุม #มออยู่ข้างราบสิบเอ็ดแต่ไม่เอาเผด็จการ

(26) มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี #ดอกจานบานที่อุดร

(27) มหาวิทยาลัยนครพนม #อิงโขงไม่อิงเผด็จการ

(28) มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ #ขอกู้คืนเกียรติ

(29) สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น #สลิ่มจาไนเดส

(30) มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร #เด็กSNRUร่วมสู้อยุติธรรม

(31) มหาวิทยาลัยรังสิต #บลูบานเย็นไม่ได้เป็นขนมหวาน

นอกจากนี้การจัดกิจกรรมและการแสดงความเคลื่อนไหวของนักศึกษาในระดับมหาวิทยาลัยแล้วยังมีการชุมนุมของนักเรียนจากโรงเรียนมัธยมชั้นนำของประเทศ เช่น สตรีวิทยา ผ่านแฮชแท็ก #Savedemocracy #คนดีของฉันรึจะต้องไม่เอาเผด็จการ และ #สวที่อยู่ข้างประชาธิปไตย และโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา พญาไทที่ใช้แฮชแท็ก #เกียมอุดมไม่ก้มหัวให้เผด็จการ[10]  เป็นต้น อย่างไรก็ดี การดำเนินกิจกรรมและความเคลื่อนไหวของแฟลชม็อบ ได้ลดระดับและยุติความเคลื่อนไหวลงจากการะบาดของไวรัสโควิท-19 ที่มีการบังคับใช้พระราชกำหนดการบริหารสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 รวมไปถึงการออกประกาศของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563
เรื่อง มาตรการเฝ้าระวังการระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรคโควิท-19 (ฉบับที่ 2) โดยหนึ่งในมาตรการที่ส่งผลต่อการจัดกิจกรรม คือ ให้หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่มีการชุมนุมนักศึกษาหรือบุคลากรในสังกัดกระทรวงฯ เป็นจำนวนมาก[11]

 

อ้างอิง

---

[1] “10 Most Famous Flash Mobs”. Retrieved from https://www.delnext.com/blog/en/most-famous-flash-mobs/(29 June 2020).

[2] “รวม 50 ภาพบรรยากาศแฟลชม็อบ สกายวอล์ก แยกปทุมวัน” สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/858291 (29 มิถุนายน 2563).

[3] “ธนาธรรับทราบข้อหา กรณีแฟลชม็อบสกายวอล์ก”. สืบค้นจาก https://www.mcot.net/viewtna/5e1841d6e3f8e40af940f641 (29 มิถุนายน 2563).

[4] “แฟลชม็อบชู3นิ้วรับ'ธนาธร' สกายวอล์คคึกคัก สาวกอนาคตใหม่ตะโกนไล่'บิ๊กตู่'”. สืบค้นจาก https://www.naewna.com/politic/460217 (29 มิถุนายน 2563).

[5] “แฟลชม็อบ จุดเริ่มต้นของการต่อสู้”. สืบค้นจาก https://www.thaipost.net/main/detail/59111(30 มิถุนายน 2563).

[6] “Thai students form flash mobs in support of disbanded party”. Retrieved from https://www.ucanews.com/news/thai-students-form-flash-mobs-in-support-of-disbanded-party/87309 (29 June 2020).

[7] “แฟลชม็อบนักเรียน-นักศึกษา ประกายไฟในกระทะ หรือ เพลิงลามทุ่ง”.สืบค้นจาก  https://www.bbc.com/thai/thailand-51640629 (30 มิถุนายน 2563).

[8] “แฟลชม็อบนศ.รวมตัว ม.เกษตรฯ "ไม่เอาไอโอ (ชา)". สืบค้นจาก https://www.posttoday.com/politic/news/616310 (30 มิถุนายน 2563).

[9] “แฟลชม็อบ "MUneedDemocracy" นศ.มหิดล ที่ศาลายา จัดกิจกรรมต้านเผด็จการ” . สืบค้นจาก https://www.thairath.co.th/news/politic/1780328 (30 มิถุนายน 2563).

[10] “เตรียมอุดมฯ-สตรีวิทยา ประกาศจัดแฟลชม็อบแสดงจุดยืนทางการเมือง”. สืบค้นจาก https://thestandard.co/triamudom-satriwit-flash-mob/ (30 มิถุนายน 2563).

[11] “กระทรวงอุดมศึกษาฯ สั่งเลี่ยงชุมนุมนักศึกษาหวั่น โควิด-19 ระบาด”. สืบค้นจาก https://news.thaipbs.or.th/content/289280(30 มิถุนายน 2563).