เพลงไทยพระราชนิพนธ์ : ราตรีประดับดาว

ก่อนวงมโหรีหลวงจะได้บรรเลงเพลงนี้ ออกอากาศทางสถานีวิทยุ ๑๑ พีเจ ที่ศาลาแดง โฆษกได้ประกาศชื่อเพลงว่า “ราตรีประดับดาว เถา”โดยบทร้องมีท่อนว่า “เพลงของท่านแต่งใหม่ในวังหลวง”

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดดนตรีทั้งไทยและสากล ในด้านดนตรีไทยทรงศึกษากับครูดนตรีไทยที่มีชื่อเสียง เช่น หลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) และหลวงไพเราะเสียงซอ (อุ่น ดูรยชีวิน) จนทรงพระราชนิพนธ์เพลงได้ ทรงเป็นศิลปินดนตรีที่มีพระราชอัจฉริยภาพทั้งในด้านการพระราชนิพนธ์ทำนอง และเนื้อร้อง

สันนิษฐานว่าทรงพอพระราชหฤทัยเพลงแขกมอญบางขุนพรหม ซึ่งสมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงนิพนธ์ไว้และเป็นที่นิยมมากอยู่ในเวลานั้น จึงทรงนำเพลงสำเนียงมอญพระราชนิพนธ์เป็นเพลงเถา

หลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ซึ่งเป็นผู้ควบคุมวงในการบรรเลงทางวิทยุกระจายเสียงครั้งนั้นเล่าว่าพอบรรเลงเพลงพระราชนิพนธ์นี้จบลง นักดนตรีทุกคนก็กราบถวายบังคมพร้อมกันเพื่อถวายความเคารพแด่องค์ผู้ทรงพระราชนิพนธ์

ที่มา

บทสารคดี “ปกเกล้าธรรมราชา” สารคดีเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่ในวโรกาสครบ ๑๒๐ ปี แห่งวันพระบรมราชสมภพและเป็นบุคคลสำคัญของโลก โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี ๒๕๕๖