7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491
ผู้เรียบเรียง ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร
ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต
วันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 เป็นวันที่มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญสภาแรกของไทย ทั้งนี้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2491 มาตรา 95 ทวิ ที่ว่า
“ให้มีสภาขึ้นสภาหนึ่งเรียกว่า “สภาร่างรัฐธรรมนูญ” ประกอบด้วย สมาชิกซึ่งรัฐสภาเลือกตั้งจากสมาชิกวุฒิสภา 10 คน จากสมาชิกสภาผู้แทน 10 คน และจากผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ 4 ประเภท ตามที่กำหนดไว้ในมาตรา 95 ตรี ประเภทละ 5 คน”
ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ ในวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 ได้สมาชิก ดังนี้
ก. ผู้ที่ได้รับเลือกจากสมาชิกวุฒิสภา
1. เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ
2. พระยาเทพวิทูร
3. พลโทพระยาเทพหัสดิน
4. หลวงประกอบนิติสาร
5. พระชัยปัญญา
6. พระยากฤตราชทรงสวัสดิ์
7. พระยาสาริกพงศ์ธรรมาพิลาส
8. หม่อมเจ้าเฉลิมศรีจันทรทัต
9. พระยาปรีดานฤเบศ์ร
10. พระยาศรีธรรมราช
ข. ผู้ที่ได้รับเลือกจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
1. ม.ร.ว. เสนีย์ ปราโมช
2. ม.จ. สิทธิพร กฤดากร
3. นายเกษม บุญศรี
4. ขุนคงฤทธิ์ศึกษากร
5. หลวงอังคณานุรักษ์
6. นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์
7. นายเพียร ราชธรรมนิเทศ
8. นายชวลิต อภัยวงศ์
9. ร้อยโทสมพันธ์ ขันธะชวนะ
10. นายเทพ โชตินุชิต
ค. ผู้ที่ได้รับเลือกจากผู้สมัครทั่วไปที่มีคุณสมบัติลงสมัครรับเลือกตั้งได้
1. นายเกษม ดำรงบุล
2. พระยาอรรถพิทย์พิศาล
3. ม.จ.มงคลอุดม ชยางกูร
4. นายหลุย คีรีวัต
5. นายจงใจ ภักดิ์
ง. ผู้ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เคยเป็นหรือเป็นปลัดกระทรวงกับอธิบดี
1. พระยาอรรถการีนิพนธ์
2. พระยาศรีวิสารวาจา
3. นาวาเอกพระยาศราภัยพิพัฒ
4. พันเอกก้าน จำนงภูมิเวท
5. พลโทจิระ วิชิตสงคราม
จ. ผู้ที่ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เคยเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสมาชิกพฤฒิสภา หรือรัฐมนตรี
1. พลโทชิต มันศีลป์ สินาถโยธารักษ์
2. นายสุวิชช พันธเศรษฐ
3. นายอินทร สิงหเนตร
4. พลเรือตรีเล็ก สุมิตร
5. นายทองม้วน อัตถากร
ฉ. ผู้ที่ได้รับเลือกตั้งจากผู้สมัครที่เป็นผู้สำเร็จการศึกษาชั้นปริญญาตรีหรือเทียบเท่า
1. นายหยุด แสงอุทัย
2. นายโชติ คุ้มพันธ์
3. ม.ร.ว. สุมนชาติ สวัสดิกุล
4. พันตรีหลวงสร สิทธยานุการ
5. ขุนประเสริฐศุภมาตรา
สภาร่างรัฐธรรมนูญนี้ได้ใช้พระที่นั่งอภิเศกดุสิตเป็นสถานที่ประชุมและในวันเปิดประชุมครั้งแรก เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 ที่ประชุมได้เลือกเจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ เป็นประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ โดยเลือก นายหยุด แสงอุทัย เป็นเลขาธิการสภาร่างรัฐธรรมนูญและได้ร่างรัฐธรรมนูญเสร็จประกาศใช้ใน วันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2492 ขณะนั้นจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี