พระราชดำริ “การศึกษาไม่ควรแยกออกจากวัด”
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชประสงค์ที่จะให้เยาวชนได้ใกล้ชิดกับศาสนาเช่นที่เคยเป็นมา ด้วยทรงมีพระราชดำริว่าศาสนาจะสามารถช่วยให้เยาวชนได้ประพฤติปฏิบัติดี และดังนั้น "การศึกษาไม่ควรแยกออกจากวัด" ด้วยเหตุนี้จึงทรงมีพระราชปรารภวิงวอนพระภิกษุสงฆ์ให้เป็นธุระในการอบรมสั่งสอนศีลธรรมจรรยา ความประพฤติแก่เยาวชน เพื่อการนี้สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงออกประกาศให้พระภิกษุสงฆ์ทำการสอนจรรยาแก่นักเรียนตามโรงเรียน และด้วยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวที่จะส่งเสริมให้เยาวชนมีความเข้าใจจริงและศรัทธาในพระพุทธศาสนาจึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พิมพ์พระนิพนธ์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เรื่อง พุทธมามกะ พระราชทานเป็นประเดิมในปี ๒๔๗๐ แล้วให้ราชบัณฑิตยสภาจัดประกวดแต่งหนังสือสอนพระพุทธศาสนาแก่เด็กปีละครั้ง โดยแต่งตามหลักในพระไตรปิฎกและมิให้กล่าวอธิบายความในลักษณะย่ำยีศาสนาอื่น อีกทั้งต้องให้ง่ายพอที่เด็กอายุ ๑๐ ขวบจะเข้าใจได้
หนังสือที่ได้รับรางวัลที่หนึ่งและตีพิมพ์พระราชทานในรัชกาลในปี ๒๔๗๑ ถึง ๒๔๗๗ มี ๖ เรื่อง คือ เรื่องสาสนคุณ เรื่องอริยทรัพย์ เรื่องทิศ ๖ เรื่องอบายมุข ๖ เรื่องทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ ๙ ประการ และเรื่องสัมปรายิทัตถะประโยชน์ ๔ ประการ ทั้งนี้ได้ ทรงพระราชนิพนธ์คำนำด้วยพระองค์เองไว้อย่างน่าสนใจจำนวนทั้งสิ้น ๖ องค์ การส่งเสริมพระพุทธศาสนาสำหรับเด็กและเยาวชนในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้นนับเป็นพระบรมราโชบายที่สำคัญยิ่งสำหรับการพัฒนาเยาวชนของชาติและยังคงมีการดำเนินการสืบมาจนปัจจุบัน
ที่มา
บทสารคดี “ปกเกล้าธรรมราชา” สารคดีเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่ในวโรกาสครบ ๑๒๐ ปี แห่งวันพระบรมราชสมภพและเป็นบุคคลสำคัญของโลก โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี ๒๕๕๖
