ธรรมาธิปไตย (พ.ศ. 2519)

ผู้เรียบเรียง รองศาสตราจารย์ ดร.นครินทร์ เมฆไตรรัตน์

---

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองศาสตราจารย์นรนิติ เศรษฐบุตร และ รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

---

พรรคธรรมาธิปไตย

พรรคธรรมาธิปไตยเป็นพรรคการเมืองที่จดทะเบียนจัดตั้งตามพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2517 โดยได้ยื่นจดทะเบียนต่อปลัดกระทรวงมหาดไทยในฐานะนายทะเบียนพรรคการเมือง เมื่อวันที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2519 ทะเบียนเลขที่ 46/2519 โดยมีหัวหน้าพรรคคือ นายเมธี กำเพ็ชร เลขาธิการพรรคคือ นายนพรัตน์ บุลยเลิศ กรรมการอำนวยการอื่น ได้แก่ นายไพบูลย์ ม่วงคร้าว นายแปลงทอง คงสุวรรณ นายกรกิจ โล่วณิชเกียรติกุล นางมารยาท กำเพ็ชร นายทองอ่อน สิทธิ์ไตรพงศ์ นายสมเกียรติ ตั้งศิริวัฒนา พันตรี ผดุงเกียรติ สิทธิ์ด่าง

นโยบายของพรรคธรรมาธิปไตย

นโยบายหลักของพรรคธรรมาธิปไตยมีความมุ่งหมาย 9 ประการคือ ประการแรก ประเทศชาติจะต้องดำรงเอกราชอธิปไตยอยู่ด้วยความมั่นคงปลอดภัย และไพบูลย์ภายใต้ระบอบประชาธิปไตยที่ให้ความมั่นคงแก่ชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ ประการที่สอง ประชาชนคนไทยพึงมีเสรีและได้รับความยุติธรรมในการประกอบอาชีพการงานอันสุจริต และดำรงชีพด้วยความสงบสุขและปลอดภัย โดยไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบและปราศจากความหวาดกลัวใด ๆ ประการที่สาม จะพัฒนาเศรษฐกิจและการคลังของประเทศ เพื่อให้มีฐานะการคลังมั่นคง และเพื่อเฉลี่ยความสมบูรณ์พูลสุขให้ประชาชนถึงพร้อมด้วยปัจจัยสี่ในการดำรงชีพโดยถ้วนหน้า ตลอดจนมีการประกันสังคมด้วยระบบที่มีประสิทธิภาพและยุติธรรม

ประการที่สี่ จะส่งเสริมให้ประชาชนมีการศึกษาดี มีความภูมิใจในความเป็นไทย ตลอดจนรักและหวงแหนในศิลปวัฒนธรรมของไทย ประการที่ห้า จะส่งเสริมกิจการสาธารณสุขเพื่อให้ประชาชนมีสุขภาพดีทั้งร่างกายและจิตใจ และป้องกันภาวะสิ่งแวดล้อมเป็นพิษ มิให้เกิดแก่บ้านเมืองและประชาชน ประการที่หก จะส่งเสริมกิจการและงานสร้างสรรค์ ให้ประชาชนเป็นพลเมืองดีของชาติ มีใจเมตตากรุณา โอบอ้อมอารี คิดและกระทำในสายกลาง ไม่นิยมความรุนแรง ฝึกตนให้เป็นผู้เสียสละ ยินดีรับใช้สังคม และมั่นอยู่ในศีลธรรมจรรยาของศาสนา ประการที่เจ็ด จะส่งเสริมให้ประชาชนขยันหมั่นเพียร มุมานะในการสร้างตนเอง ด้วยการประกอบสัมมาอาชีวะ พยายามขจัดอุปนิสัยขี้โอ่ ฟุ้งเฟ้อ เห่อเหิม เกินฐานะ แสวงหาอภิสิทธิ์ และการประพฤติปฏิบัติในทางทุจริตให้หมดสิ้นไป

ประการที่แปด จะส่งเสริมกิจการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างจริงจัง เพื่อสำรวจขุดค้นและวิจัยนำทรัพยากรธรรมชาติ และผลิตผลการเกษตรมาผลิตเครื่องอุปโภคบริโภค และแสวงหาพลังงานมาใช้ให้ประเทศมีความสมบูรณ์ในตัวเอง โดยพึ่งต่างประเทศน้อยที่สุด จะส่งเสริมสัมพันธภาพกับต่างประเทศเพื่อให้อยู่ร่วมโลกด้วยกันโดยสันติสุข และร่วมมือช่วยเหลือซึ่งกันและกันในทางเศรษฐกิจ การศึกษา และวัฒนธรรม โดยเพ่งเล็งการเป็นตัวของตัวเอง และยึดผลประโยชน์ของชาติเป็นหลัก

นโยบายด้านการทหาร พรรคธรรมาธิปไตยจะปรับปรุงกิจการทหารให้เป็นทหารของชาติ ซึ่งสนับสนุนและรับคำสั่งของรัฐบาลที่ถูกต้องตามกฎหมาย มีการจัดหน่วยงานและกำลังพลที่เหมาะสมกับการป้องกัน และรักษาความมั่นคงของประเทศ จัดหาอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ทันสมัยเหมาะสมสำหรับการปฏิบัติงาน และสอดคล้องกับกำลังทางเศรษฐกิจของประเทศ ตลอดจนปรับปรุงรายได้และสวัสดิการของข้าราชการฝ่ายทหารให้เหมาะสมกับภาวะการครองชีพ เพื่อทหารจะได้มุ่งหน้าวางแผนฝึกอบรม เพื่อพร้อมที่จะปฏิบัติหน้าที่ป้องกันประเทศให้อำรงเอกราชอธิปไตยอยู่ด้วยความมั่นคงปลอดภัย กับจะส่งเสริมให้ทหารมีความรู้และฝึกอาชีพ เพื่อให้สามารถไปประกอบอาชีพการงานปกติได้เมื่อพ้นราชการทหาร ตลอดจนให้ทหารมีส่วนเข้าร่วมในการพัฒนาประเทศยามสงบด้วย

นโยบายด้านการศึกษา จะส่งเสริมโดยการแนะแนว การเปิดหลักสูตรอบรมและการเปิดสถานศึกษาวิชาชีพระดับต่าง ๆ ให้ประชาชนมีโอกาสเลือกเข้ารับการอบรมและการศึกษา เพื่อนำไปประกอบอาชีพที่เหมาะสมตามความพอใจของแต่ละบุคคล ทั้งนี้โดยสอดคล้องกับความต้องการทางเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะจะจัดสร้างปรับปรุงขยายสถานศึกษาด้านการเกษตรและการสหกรณ์ ระดับประชาชนทั่วไป เพื่อสร้างตนเองขึ้นในต่างจังหวัดให้ทั่วถึง สำหรับให้การศึกษาแก่ผู้ประสงค์จะใช้ประกอบอาชีพทางเกษตรและจัดระบบสหกรณ์ขึ้นในชุมชนของตน

นโยบายด้านการคลัง พรรคธรรมาธิปไตยจะสร้างฐานะการคลังของประเทศให้มั่นคงด้วยการพยายามรักษาสมดุลการชำระเงินให้อยู่ในฐานะมั่นคง ไม่เสียเปรียบต่างประเทศ ตลอดจนรักษาค่าของเงินบาทให้มีเสถียรภาพดีที่สุด ทั้งนี้ โดยการปรับปรุงระบบการส่งสินค้าออกและสินค้าเข้าให้มีประสิทธิผลในด้านการรักษาดุลการค้าและดุลการชำระเงิน จะปรับปรุงระบบภาษีอากรให้สอดคล้องกับการส่งเสริมการลงทุนเพื่อการอุตสาหกรรม โดยขจัดเรื่องภาษีซ้อน และให้ความสะดวกและความเป็นธรรมแก่ผู้มีหน้าที่ต้องเสียภาษีอากร ทั้งนี้เพื่อลดต้นทุนการผลิตและการขายซึ่งจะช่วยลดราคาสินค้าลง และจะปรับปรุงระบบการจัดเก็บภาษีอากรให้ได้เต็มเม็ดเต็มหน่วยปราศจากการรั่วไหล

นโยบายด้านเศรษฐกิจ พรรคธรรมาธิปไตยจะแก้ปัญหาเศรษฐกิจและสังคมด้วยการวางแผนสพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของชาติที่เหมาะสม มีประสิทธิภาพ และมีผลถึงประชาชนอย่างจริงจัง ทั้งระยะสั้นและระยะยาว โดยมุ่งหมายให้เป็นชาติที่มีความสมบูรณ์ในตัวเองมากที่สุดที่จะเป็นไปได้ และดำเนินมาตรการที่จะกระจายรายได้ไปสู่ประชาชนให้มีความเป็นอยู่ดีสมอัตตภาพและถึงพร้อมด้วยปัจจัยสี่ในการดำรงชีพ

นโยบายด้านการเกษตร พรรคธรรมาธิปไตยจะเน้นหนักในด้านการเพิ่มผลิตผลการเกษตร โดยเร่งรัดการปฏิรูปที่ดินในระบบที่เป็นธรรม และดำเนินการอย่างจริงจัง เพื่อปลดหนี้แก่เกษตรกร ปรับปรุงกิจการชลประทาน การทำฝนเทียม การเลี้ยงสัตว์ และการประมง ตลอดจนการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเข้าช่วย เพื่อเพิ่มปริมาณการผลิตทั้งพืชผล สัตว์เลี้ยง สัตว์น้ำ ที่นอกจากจะเลี้ยงดูประชาชนพลเมืองของประเทศอย่างเพียงพอแล้ว ยังให้มีส่วนเหลือส่งออกทำรายได้ให้ประเทศให้มากที่สุดที่จะมากได้ กับจะวางระบบประกันราคาผลิตผลอย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสม

นโยบายด้านการอุตสาหกรรม พรรคธรรมาธิปไตยจะส่งเสริมการอุตสาหกรรมเพื่อขยายอาชีพให้ประชาชนและให้ประเทศชาติมีความสมบูรณ์ในตัวเองมาที่สุด โดยเฉพาะจะสนับสนุนอุตสาหกรรมที่ใช้วัตถุดิบในประเทศเป็นพิเศษ และจะให้มีการขยายโรงงานอุตสาหกรรมออกไปยังแหล่งวัตถุดิบตามจังหวัดต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง โดยจัดสร้างเส้นทางคมนาคมและสิ่งอำนวยความสะดวกให้อย่างเพียงพอ ตลอดจนส่งเสริมการจัดตั้งนิคมอุตสาหกรรมทำให้ต้นทุนการผลิตต่ำ และจะจัดตั้งเขตปลอดภาษีขึ้นสำหรับส่งเสริมการตั้งโรงงานอุตสาหกรรมเพื่อการส่งออกต่างประเทศ

นโยบายด้านการค้า พรรคธรรมาธิปไตยจะปรับปรุงระบบงานของกระทรวงพาณิชย์ กระทรวงอุตสาหกรรมและกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้มีการประสานงานที่มีประสิทธิภาพเพื่อให้การผลิต การส่งออกสินค้า และการสั่งสินค้าเข้า เป็นไปโดยถูกต้อง เหมาะสม ทันสถานการณ์ และความต้องการของตลาดโลก และความต้องการภายในประเทศ โดยไม่ให้เกิดความเดือดร้อนแก่ผู้บริโภคภายในประเทศ อีกทั้งจะพัฒนาระบบคมนาคมขนส่ง ทั้งทางถนน ทางรถไฟ ทางน้ำ ทางอากาศ ตลอดจนการไปรษณีย์และโทรคมนาคม เพื่อให้ประชาชนสามารถไปมาติดต่อ ขนส่ง และดำเนินธุรกิจได้สะดวก ทั้งเพื่อเปิดเส้นทางเข้าสู่แหล่งทรัพยากรเพื่อนำออกมาเป็นประโยชน์ในการจำหน่ายหรือการทำผลิตภัณฑ์สำเร็จให้ได้มากที่สุด

นโยบายด้านสังคม พรรคธรรมาธิปไตยจะส่งเสริมการสร้างที่อยู่อาศัยให้เพียงพอกับความต้องการของประชาชน โดยเฉพาะจะสนับสนุนในด้านการงบประมาณ และการจัดหาเงินลงทุนเป็นพิเศษสำหรับการสร้างที่อยู่อาศัยให้ประชาชนผู้มีรายได้น้อย ได้เช่าอยู่อาศัยด้วยอัตราค่าเช่าต่ำ ตลอดจนจะส่งเสริมการใช้ที่ดินของรัฐในเขตเมืองที่ยังไม่ได้ใช้ทำประโยชน์ เพื่อการจัดสร้างที่อยู่อาศัยสำหรับผู้มีรายได้น้อย จะดำเนินงานด้านประกันสังคมด้วยระบบที่มีประสิทธิภาพ ยุติธรรมและเสรี เพื่อให้ประชาชนที่สมัครรับบริการประกันสังคมแน่ใจได้ว่าจะได้รับการรักษาพยาบาลอย่างดี เมื่อเกิดการเจ็บไข้ได้ป่วยและได้รับเบี้ยยังชีพที่เหมาะสมในยามตกงาน หรือเมื่ออายุครบเกษียณพ้นวัยทำงานแล้ว

นโยบายด้านการศึกษา จะปรับปรุงคุณภาพของประชาชนของชาติให้เติบโตเป็นผู้มีความรู้เหมาะสมกับสภาพและความสามารถของตน รัฐจะส่งเสริมสนับสนุนให้การศึกษาทุกระดับ ทั้งระดับการศึกษาก่อนภาคบังคับ ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษา ระดับอาชีวศึกษา และระดับอุดมศึกษา ตลอดจนการศึกษาพิเศษ สำหรับเด็กปัญญาอ่อนและเด็กพิการ แก่ประชาชนอย่างกว้างขวางโดยทั่วถึง และมีเสรีภาพที่จะได้รับการศึกษาโดยเสมอภาคกัน

พรรคธรรมาธิปไตยจะกระจายอำนาจการบริหารและการดำเนินงานจัดการศึกษาระดับประถมและมัธยมให้กับท้องถิ่น ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค โดยกระทรวงศึกษาธิการเป็นผู้จัดวางนโยบายและแผนการศึกษา จัดสรรงบประมาณและควบคุมการใช้งบประมาณให้ตรงตามนโยบาย และแผนกำกับส่งเสริมด้านการสอนและวิชาการ และตรวจตราการจัดการศึกษาของท้องถิ่น ทั้งนี้โดยจัดตั้งสำนักงานการศึกษาเขต ซึ่งมีกรรมการดำเนินงานประกอบด้วยผู้แทนกระทรวงศึกษาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิในท้องถิ่นทำหน้าที่ควบคุม ส่งเสริมและพัฒนากิจการโรงเรียนในเขตให้มีมาตรฐานการศึกษาได้ระดับทัดเทียมกันทุกแห่ง ตามที่กระทรวงศึกษาธิการกำหนด เพื่อให้เด็กนักเรียนในเขตใดก็เข้าศึกษาในโรงเรียนในเขตของตนโดยไม่ต้องเดินทางข้ามเขตไปศึกษาในโรงเรียนอื่น ซึ่งนอกจากจะตัดปัญหาเรื่องการเดินทางไปโรงเรียนของเด็กนักเรียนแล้ว ยังจะลดความแออัดของการจราจรในเมืองอันเป็นการลดความสูญเปล่าทางเศรษฐกิจของประเทศด้านการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงได้ด้วย

นโยบายด้านวัฒนธรรม พรรคธรรมาธิปไตยจะสนับสนุนการจัดสร้างพิพิธภัณฑ์และหอศิลปะ ณ สถานที่อันควร เพื่อให้ประชาชนได้ศึกษาและชม ซึ่งนอกจากจะเป็นการพักผ่อนหย่อนใจยามว่างแล้ว ยังจะกระตุ้นให้เกิดความชื่นชมและภาคภูมิใจในศิลปวัฒนธรรมของไทยซึ่งไม่แพ้ชาติใดในโลก จะส่งเสริมการท่องเที่ยวให้ประชาชนคนไทยได้เห็น และรู้จักแว่นแคว้นแดนดินไทย และได้พบปะกับประชาชนในท้องถิ่นต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความรู้สึกเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน และจะส่งเสริมให้ประชาชนคนไทยนิยมของไทยและพอใจในวิถีทางการดำรงชีพตามมาตรฐานแบบไทย ที่จะนำมาซึ่งความแจ่มใสสงบสุขตามแบบธรรมเนียมและประเพณีไทย

นโยบายด้านการสาธารณสุข พรรคธรรมาธิปไตยจะสนับสนุนงานด้านเวชศาสตร์ป้องกันโดยขยายกิจการด้านการอนามัย จิตเวช และวิทยาศาสตร์การแพทย์ ที่จะมีผลเป็นการป้องกันโรคภัยไข้เจ็บให้กับประชาชนทั้งทางร่างกายและจิตใจ จะขยายกิจการด้านการรักษาพยาบาลเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการบำบัดรักษาผู้เจ็บป่วยได้มากขึ้น โดยเฉพาะการสร้างโรงพยาบาลและสถานีอนามัยเพิ่มเติมในต่างจังหวัด และส่งเสริมกิจการแพทย์เคลื่อนที่เพื่อให้ประชาชนเข้ารับบริการได้ โดยไม่ต้องเดินทางไกลจากที่อยู่อาศัย ตลอดจนปรับปรุงระบบการแพทย์อุบัติเหตุ ให้มีการติดต่อสื่อสารที่รวดเร็วทันสมัย มีรถพยาบาลที่ประกอบด้วยอุปกรณ์ เพื่อปฐมพยาบาลผู้ป่วยจากอุบัติเหตุครบถ้วนเพียงพอที่จะสามารถไปรับตัวผู้บาดเจ็บมารักษาที่ศูนย์การแพทย์ หรือโรงพยาบาลได้ทันการณ์

พรรค[[ธรรมาธิปไตยจัดตั้งได้ไม่นาน ก็ต้องยุติบทบาทการเมืองลง เช่นเดียวกับพรรคการเมืองทั้งหมดที่จดทะเบียนจัดตั้งตามพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2517 อันเนื่องมาจากการ]]ยึดอำนาจโดยคณะทหารเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519

ที่มา

ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 93 ตอนที่ 27 ฉบับพิเศษ ลงวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2519, หน้า 1-67

วสันต์ หงสกุล, 37 พรรคการเมือง ปัจจัยพิจารณาเปรียบเทียบ, กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ตะวันนา, 2518

ปรีชา หงษ์ไกรเลิศ, พรรคการเมืองและปัญหาพรรคการเมืองไทย, กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช, 2524

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช, การสมัครรับเลือกตั้งในนามของพรรคการเมืองในประเทศไทย, วิทยานิพนธ์รัฐศาสตร์มหาบัณฑิต คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2519