เรื่องด่วน

ผู้เรียบเรียง พงษ์ศักดิ์ ปัตถา

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ รองเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร จเร พันธุ์เปรื่อง

---

เหตุการณ์บ้านเมืองที่เกิดขึ้นในแต่ละวันนั้น แม้ว่าฝ่ายบริหารบ้านเมืองจะสามารถคาดการณ์ในอนาคตอันใกล้หรือในอีกหลายๆ ปีข้างหน้าได้ แต่ก็เป็นเรื่องยากที่จะสามารถแก้ไขหรือเตรียมพร้อมรับมือปรากฏการณ์หรือเหตุการณ์ต่างๆ ได้อย่างสมบูรณ์ทั้งหมด โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาเหตุบ้านการเมืองที่เกิดขึ้นนั้นมีความสำคัญเร่งด่วน ส่งผลกระทบต่อบ้านเมืองมากน้อยแตกต่างกันออกไป และคงเป็นไปไม่ได้ที่ภาครัฐจะแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมได้พร้อมๆ กัน ดังนั้น ในข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา และประชุมรัฐสภา ประธานแห่งสภาสามารถสั่งให้บรรจุญัตติที่เป็น เรื่องด่วน ในระเบียบวาระการประชุมได้ เพื่อให้สภาพิจารณาเรื่องที่มีความสำคัญเร่งด่วน สำหรับแก้ไขปัญหาบ้านเมืองที่เกิดขึ้นในขณะนั้นได้อย่างทันท่วงที

ความหมาย

เรื่องด่วน หมายถึง ญัตติที่เกี่ยวกับงานในหน้าที่ของสภาที่ประธานสภามีมติวินิจฉัยแล้วว่าเป็นเรื่องด่วน ด้วยเป็นเรื่องที่มีความสำคัญยิ่งต่อผลประโยชน์หรือความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ หรือเป็นเรื่องที่ต้องขออนุมัติการใช้เงินโดยด่วน เห็นสมควรที่จะนำขึ้นมาพิจารณาก่อน โดยจะจัดไว้ลำดับใดในระเบียบวาระการประชุมก็ได้ แต่ทั้งนี้จะจัดไว้ก่อนเรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้วไม่ได้ หรือหากคณะรัฐมนตรีขอให้บรรจุระเบียบวาระเรื่องใดเป็นเรื่องด่วน ประธานสภาจะต้องพิจารณาและอาจจัดให้ตามที่คณะรัฐมนตรีขอได้

การบรรจุเรื่องด่วนเข้าในระเบียบวาระการประชุม

แม้ว่าระเบียบวาระการประชุมวุฒิสภา สภาผู้แทนราษฎร หรือการประชุมร่วมกันนั้นจะจัดลำดับเรื่องแตกต่างกันก็ตาม แต่หากประธานสภาวินิจฉัยว่าเรื่องใดเป็นเรื่องด่วน จะจัดเข้าระเบียบวาระการประชุมในลำดับใดก็ได้ดังได้กล่าวข้างต้น โดยการบรรจุเรื่องด่วนเข้าระเบียบวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎรนั้น ประธานสภาผู้แทนราษฎรจะสั่งให้บรรจุตามลำดับของเรื่องด่วนที่เสนอ แต่ในกรณีที่เป็นเรื่องด่วนที่มีความสำคัญมากๆ ประธานสภาผู้แทนราษฎรจะสั่งบรรจุระเบียบวาระการประชุมนัดพิเศษ เช่น การพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี หรือการพิจารณาญัตติเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจ ซึ่งในการประชุมครั้งนั้นจะไม่มีการพิจารณาเรื่องอื่นนอกจากเรื่องที่ประธานจะแจ้งต่อที่ประชุมกับเรื่องด่วนที่บรรจุระเบียบวาระเพียงเรื่องเดียวเท่านั้น

ประธานสภาผู้แทนราษฎรจะบรรจุเรื่องด่วนเข้าระเบียบวาระการประชุมในโอกาสแรก และจะบรรจุเพิ่มเติมในระเบียบวาระการประชุมที่จัดไปแล้วก็ได้ ทำให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรต้องบรรจุเรื่องด่วนในการประชุมสภาผู้แทนราษฎรที่จะมีขึ้นครั้งถัดไป ซึ่งในทางปฏิบัติประธานสภาผู้แทนราษฎรจะสั่งให้บรรจุเรื่องด่วนที่เป็นร่างพระราชบัญญัติ หรือเกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติไว้ในระเบียบการประชุมวันพุธ และจะสั่งให้บรรจุเรื่องด่วนเป็นญัตติหรือเกี่ยวข้องกับญัตติและไม่เกี่ยวข้องกับร่างพระราชบัญญัติไว้ในระเบียบการประชุมวันพฤหัสบดี

แต่เดิมนั้นข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2535 กำหนดให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรมีอำนาจสั่งบรรจุเรื่องด่วนไว้ในลำดับใดของระเบียบวาระการประชุมก็ได้ ทำให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรในอดีตสั่งให้บรรจุเรื่องด่วนไว้ในระเบียบวาระลำดับก่อนเรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว เป็นผลให้เรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติของคณะกรรมาธิการที่สภามอบหมาย หรือเป็นรายงานของคณะกรรมาธิการที่สภาผู้แทนราษฎรตั้งขึ้นจากผลของการพิจารณาญัตติด่วนต้องเลื่อนการพิจารณาออกไป เมื่อมีการปรับปรุงข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎรฉบับใหม่ จึงห้ามประธานสภาผู้แทนราษฎรบรรจุเรื่องด่วนก่อนเรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว

ปัจจัยสำคัญของการพิจารณาญัตติเป็นเรื่องด่วน

อำนาจของประธานสภาผู้แทนราษฎรในการพิจารณาวินิจฉัยญัตติต่างๆ ว่าเรื่องใดเป็นเรื่องด่วนหรือไม่นั้น อาจเกิดความไม่แน่นอนและอาจเกิดความไม่เป็นธรรมขึ้นกับสมาชิกที่เสนอญัตติแต่ละคน อันจะส่งผลกระทบต่อการพิจารณาเรื่องอื่นๆ ของประธานสภาผู้แทนราษฎรด้วย นอกจากนี้ยังอาจจะส่งผลให้ร่างพระราชบัญญัติและญัตติที่เสนอเข้ามาก่อนต้องค้างการพิจารณาเป็นจำนวนมาก ดังนั้นประธานสภาผู้แทนราษฎรจะต้องพิจารณาญัตติต่างๆ จากปัจจัยสำคัญหลายอย่าง ดังนี้

1. พิจารณาจากญัตติที่สมาชิกเสนอว่าเป็นญัตติด่วนหรือไม่ โดยพิจารณาว่าเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน หรือมีความจำเป็นเร่งด่วนในอันที่จะรักษาความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือความมั่นคงของประเทศไม่ว่าในทางเศรษฐกิจหรือในทางใดๆ ก็ตาม หรือในอันที่จะขจัดเหตุใดๆ ที่กระทบกระเทือนต่อเสรีภาพของประชาชนอย่างร้ายแรง จะเสนอเป็นญัตติด่วนเพื่อให้สภาพิจารณาก็ได้

การพิจารณาญัตติที่สมาชิกเสนอประธานสภาผู้แทนราษฎร จะพิจารณาว่าเข้าลักษณะดังกล่าวหรือไม่ ถ้าเข้าจะมีคำสั่งว่าเป็นญัตติด่วนและให้บรรจุระเบียบวาระเป็นเรื่องด่วน

2. พิจารณาจากคำขอของรัฐมนตรี ถ้าคณะรัฐมนตรีขอให้จัดเรื่องที่คณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอเรื่องใดเป็นเรื่องด่วนไว้ในลำดับใดของระเบียบวาระการประชุม ประธานสภาผู้แทนราษฎรจะพิจารณาและอาจจัดให้เป็นเรื่องด่วนตามที่คะรัฐมนตรีขอก็ได้ ซึ่งกรณีนี้อยู่ที่ดุลพินิจของประธานสภาผู้แทนราษฎรที่จะพิจารณาว่าเรื่องที่คณะรัฐมนตรีเสนอนั้น เป็นเรื่องด่วนหรือไม่

3. ข้อบังคับการประชุมกำหนด ให้ประธานสภาผู้แทนราษฎรบรรจุระเบียบวาระการประชุมในโอกาสแรกที่กระทำได้ หรือให้บรรจุเป็นเรื่องด่วน กรณีนี้เป็นเรื่องที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเสนอญัตติที่มีความสำคัญซึ่งรัฐธรรมนูญได้ให้อำนาจไว้ ได้แก่ ญัตติขอให้สภาผู้แทนราษฎรวินิจฉัยให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนใดคนหนึ่งพ้นจากสมาชิกภาพ เพราะกระทำการหรือมีพฤติการณ์ อันเป็นความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่ หรือเป็นการเสื่อมเสียแก่เกียรติศักดิ์ของการเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ตามรัฐธรรมนูญฯ มาตรา 98 และญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะตามรัฐธรรมนูญฯ มาตรา 156

เรื่องด่วนในข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2551

ข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2551 มีข้อบังคับที่เกี่ยวข้องให้บรรจุญัตติเรื่องหนึ่งเรื่องใดให้เป็นเรื่องด่วนในระเบียบวาระการประชุมหลายข้อหลายกรณี ดังต่อไปนี้

“ข้อ 16 การจัดระเบียบวาระการประชุมให้จัดลำดับดังต่อไปนี้

1. กระทู้ถาม

2. เรื่องที่ประธานจะแจ้งต่อที่ประชุม

3. รับรองรายงานการประชุม

4. เรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว

5. เรื่องที่ค้างพิจารณา

6. เรื่องที่เสนอใหม่

7. เรื่องอื่นๆ

ในกรณีที่ประธานสภาเห็นว่าเรื่องใดเป็นเรื่องด่วนจะจัดไว้ในลำดับเรื่องใดเป็นเรื่องด่วน จะจัดไว้ในลำดับใดของระเบียบการประชุมก็ได้ แต่จะจัดไว้ก่อนเรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้วมิได้”

“ข้อ 42 ในกรณีที่เกี่ยวกับประโยชน์สำคัญของแผ่นดิน หรือมีความจำเป็นรีบด่วนในอันที่จะรักษาความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือความมั่นคงของประเทศไม่ว่าในทางเศรษฐกิจหรือในทางใดๆ ก็ตาม หรือในอันที่จะขจัดเหตุใดๆ ที่กระทบกระเทือนต่อเสรีภาพของประชาชนอย่างร้ายแรง จะเสนอญัตติด่วนเพื่อให้สภาพิจารณาเป็นการด่วนก็ได้”

ญัตติด่วนต้องไม่มีลักษณะทำนองเดียวกับกระทู้ และต้องบอกวัตถุประสงค์ให้สภาดำเนินการอย่างใดอย่างหนึ่งด้วย

“ข้อ 43 ให้เป็นอำนาจของประธานสภาที่จะวินิจฉัยว่าญัตติใดเป็นญัตติด่วนหรือไม่ และเมื่อวินิจฉัยแล้วให้แจ้งผู้เสนอญัตติทราบพร้อมด้วยเหตุผลภายใน 5 วัน นับแต่วันที่ได้รับญัตตินั้น

ให้ประธานสภาบรรจุญัตติด่วนเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน

ญัตติที่ประธานสภาวินิจฉัยว่าไม่ได้เป็นญัตติด่วน ให้ประธานภาดำเนินการต่อไปตามข้อ 45”

“ข้อ 168 การเสนอญัตติขอให้เปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีตามมาตรา 158 วรรคหนึ่งหรือมาตรา 160 ของรัฐธรรมนูญ ต้องทำเป็นหนังสือยื่นต่อประธานสภา โดยระบุเรื่องที่จะขอเปิดอภิปรายและเสนอชื่อผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปซึ่งเป็นบุคคลตามมาตรา 171 วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญไว้ในบัญญัติด้วย

กรณีเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับนายกรัฐมนตรีตามมาตรา 158 วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญ ต้องแสดงหลักฐานการยื่นคำร้องขอตามมาตรา 271 ของรัฐธรรมนูญ

ข้อ 169 เมื่อประธานสภาได้รับญัตติตามข้อ 168 แล้ว ให้ทำการตรวจสอบ หากมีข้อบกพร่องให้ประธานสภาแจ้งผู้เสนอทราบภายใน 7 วัน นับแต่วันที่ได้รับญัตติ

เมื่อประธานสภาได้ตรวจสอบความถูกต้องของญัตติแล้ว ให้บรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วนและแจ้งให้นายกรัฐมนตรีทราบ”

“ข้อ 179 ในกรณีมีเรื่องที่สภาจะต้องพิจารณาเกี่ยวกับการอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้มีการจับหรือคุมขังหรือหมายเรียกตัวสมาชิกไปทำการสอบสวนในฐานะเป็นผู้ต้องหาในคดีอาญาระหว่างสมัยประชุมตามมาตรา 131 วรรคหนึ่ง ของรัฐธรรมนูญ หรือในกรณีมีเรื่องที่สภาจะต้องพิจารณาอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้มีการพิจารณาคดีอาญาที่สมาชิกถูกฟ้องในระหว่างสมัยประชุมตามมาตรา 131 วรรคสาม ของรัฐธรรมนูญ ให้ประธานสภาบรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน

การขออนุญาตตามวรรคหนึ่ง หากประธานสภาเห็นว่าเหตุการณ์ได้เปลี่ยนแปลงไป ประธานสภาอาจสั่งให้นำออกจากระเบียบวาระการประชุมได้ แล้วแจ้งให้ที่ประชุมทราบ”

เรื่องด่วนในข้อบังคับการประชุมวุฒิสภา พ.ศ. 2551

ในขณะเดียวกันข้อบังคับการประชุมวุฒิสภา พ.ศ. 2551 นั้น ก็มีข้อบังคับถึงการบรรจุญัตติใดญัตติหนึ่งให้เป็นเรื่องด่วนในระเบียบวาระการประชุม ดังต่อไปนี้

“ข้อ 18 การจัดระเบียบวาระการประชุมให้จัดลำดับดังต่อไปนี้

1. เรื่องที่ประธานจะแจ้งต่อที่ประชุม

2. รับรองรายงานการประชุม

3. กระทู้ถาม

4. เรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว

5. เรื่องที่ค้างพิจารณา

6. เรื่องที่เสนอใหม่

7. เรื่องอื่นๆ

ในกรณีที่ประธานวุฒิสภาเห็นว่าเรื่องใดเป็นเรื่องด่วน จะจัดไว้ในลำดับใดของระเบียบวาระการประชุมก็ได้”

“ข้อ 130 ในกรณีวุฒิสภาได้แก้ไขเพิ่มเติมร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ และสภาผู้แทนราษฎรได้ตั้งกรรมาธิการร่วมกันตามมาตรา 147(3) ประกอบกับมาตรา 140 ของรัฐธรรมนูญ เมื่อสภาผู้แทนราษฎรได้แจ้งจำนวนกรรมาธิการร่วมกันมาให้ทราบแล้ว ให้ประธานวุฒิสภาดำเนินการเพื่อให้วุฒิสภาตั้งกรรมาธิการร่วมกัน

เมื่อคณะกรรมาธิการร่วมกันได้เสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญที่ได้พิจารณาแล้วพร้อมกับรายงานของคณะกรรมาธิการ ให้ประธานวุฒิสภาบรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

“ข้อ 131 เมื่อประธานสภาได้รับร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญซึ่งสภาผู้แทนราษฎรได้แก้ไขเพิ่มเติมเพื่อมิให้ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญจากสภาผู้แทนราษฎรตามมาตรา 141 วรรคสาม ของรัฐธรรมนูญแล้ว ให้บรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

“ข้อ 134 เมื่อประธานสภาได้รับร่างพระราชบัญญัติจากสภาผู้แทนราษฎรแล้ว ให้บรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

“ข้อ 155 เมื่อวุฒิสภาได้รับร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม หรือร่างพระราชบัญญัติโอนงบประมาณรายจ่ายจากสภาผู้แทนราษฎร ให้ประธานวุฒิสภาส่งร่างพระราชบัญญัตินั้นไปยังคณะกรรมาธิการวิสามัญตามข้อ 154 เป็นการด่วน และให้คณะกรรมาธิการพิจารณาและรายงานความเห็นต่อประธานวุฒิสภา ให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับร่างพระราชบัญญัติดังกล่าว การพิจารณาในขั้นคณะกรรมาธิการไม่มีการแปรญัตติ

เมื่อประธานวุฒิสภาได้รับร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม หรือร่างพระราชบัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย พร้อมทั้งรายงานความเห็นของคณะกรรมาธิการตามวรรคหนึ่ง ให้บรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

“ข้อ 158 เมื่อประธานวุฒิสภาได้รับพระราชกำหนดจากคณะรัฐมนตรีแล้ว ให้บรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

“ข้อ 184 ในระหว่างสมัยประชุม ถ้ามีกรณีที่วุฒิสภาจะต้องพิจารณาอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้มีการจับคุมขัง หรือหมายเรียกตัวสมาชิกไปทำการสอบสวนในฐานะเป็นผู้ต้องหาในคดีอาญาตามมาตรา 131 วรรคหนึ่ง ของรัฐธรรมนูญ หรือมีกรณีที่วุฒิสภาจะต้องพิจารณาอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้มีการพิจารณาคดีอาญาที่สมาชิกถูกฟ้องตามมาตรา 131 วรรคสาม ของรัฐธรรมนูญ ให้ประธานวุฒิสภาบรรจุเข้าระเบียบวาระการประชุมเป็นเรื่องด่วน”

กรณีตัวอย่าง เรื่องด่วน

การประชุมร่วมกันของรัฐสภา การประชุมวุฒิสภา และการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ในแต่ละครั้งนั้นมีเรื่องด่วนที่บรรจุในระเบียบวาระมากน้อยแตกต่างกันออกไป มากบ้างน้อยบ้าง หรือบางครั้งไม่มีการบรรจุเรื่องด่วนไว้ในระเบียบวาระการประชุมเลย ซึ่งเป็นเหตุมาจากสถานการณ์ของเหตุบ้านการเมืองในขณะนั้นๆ ว่ามีความจำเป็นเร่งด่วนมากน้อยเพียงใดที่จะต้องให้ประธานสภาวินิจฉัยว่าญัตติใดสมควรเป็นเรื่องด่วนต่อไป ด้วยจำนวนเรื่องด่วนในระเบียบวาระการประชุมที่มีมากมายหลายกรณีตั้งแต่มีการประชุมรัฐสภาครั้งแรกเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 จนถึงปัจจุบัน จึงไม่สามารถจะยกมากล่าวได้ทั้งหมด จึงขอยกกรณีตัวอย่างเรื่องด่วนในการประชุมสภาข้างต้น ดังต่อไปนี้

(1) เรื่องด่วนในการประชุมร่วมกันของรัฐสภา

     (1.1) ระเบียบวาระการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ครั้งที่ 9 (สมัยสามัญทั่วไป) วันพฤหัสบดีที่ 14 พฤษภาคม 2552 เรื่องด่วน ร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่...) พุทธศักราช... (ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง จำนวน 71,543 คน เป็นผู้เสนอ)

     (1.2) ระเบียบวาระการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ครั้งที่ 1 (สมัยวิสามัญ) วันจันทร์ที่ 29 ธันวาคม 2551 เรื่องด่วน คณะรัฐมนตรีแถลงนโยบายต่อรัฐสภา ตามมาตรา 176 แห่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

(2) เรื่องด่วนในการประชุมสภาผู้แทนราษฎร

     (2.1) ระเบียบวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 23 ปีที่ 2 ครั้งที่ 3 (สมัยวิสามัญ) วันพฤหัสบดีที่ 18 มิถุนายน 2552 เรื่องด่วน ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2553 (คณะรัฐมนตรี เป็นผู้เสนอ) (พิจารณาต่อจากการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 23 ปีที่ 2 ครั้งที่ 2 (สมัยวิสามัญ) เป็นพิเศษ วันพุธที่ 17 มิถุนายน 2552)

     (2.2) ระเบียบวาระการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 23 ปีที่ 2 ครั้งที่ 1 (สมัยวิสามัญ) วันจันทร์ที่ 15 มิถุนายน 2552 เรื่องด่วน 1. พระราชกำหนดให้อำนาจกระทรวงการคลังกู้เงินเพื่อฟื้นฟูและเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ พ.ศ. 2552(คณะรัฐมนตรี เป็นผู้เสนอ) 2. ร่างพระราชบัญญัติให้อำนาจกระทรวงการคลังกู้เงินเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจ พ.ศ. ....(คณะรัฐมนตรี เป็นผู้เสนอ) (เรื่องด่วนที่ 1-2 ค้างมาจากการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 23 ปีที่ 2 ครั้งที่ 29 (สมัยสามัญทั่วไป) เป็นพิเศษ วันจันทร์ที่ 18 พฤษภาคม 2552)

(3) เรื่องด่วนในการประชุมวุฒิสภา

     (3.1) ระเบียบวาระการประชุมวุฒิสภา ครั้งที่ 1 (สมัยวิสามัญ) วันจันทร์ที่ 22 มิถุนายน 2552 เรื่องด่วน

     1. พระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติยาสูบ พ.ศ. 2509 (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2552 (คณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอ)

     2. พระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2527 (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2552

     3. ร่างพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลจังหวัดที่อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ พ.ศ. ... ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรลงมติเห็นชอบแล้ว...

     (3.2) ระเบียบวาระการประชุมวุฒิสภา ครั้งที่ 15 (สมัยสามัญทั่วไป) วันศุกร์ที่ 15 พฤษภาคม 2552 เรื่องด่วน

     1. ร่างพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล (ฉบับที่...) พ.ศ....ผู้แทนราษฎรลงมติเห็นชอบแล้ว

     2. ร่างพระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด (ฉบับที่...) พ.ศ.... ผู้แทนราษฎรลงมติเห็นชอบแล้ว...

สรุป

เรื่องด่วน นับว่าเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งของสภาที่ใช้สำหรับแก้ไขปัญหาเหตุการณ์บ้านเมืองที่กะทันหัน หรือมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสถาบันต่างๆ ของประเทศชาติ โดยประชาชน สมาชิกรัฐสภา หรือคณะรัฐมนตรีสามารถขอยื่นญัตติเรื่องราวต่างๆ ต่อประธานสภาให้พิจารณาเป็นเรื่องด่วนเข้าระเบียบวาระการประชุมได้ เพื่อให้เกิดกระบวนการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมขณะนั้นได้อย่างทันท่วงที อย่างไรก็ตามอำนาจของประธานสภาในการพิจารณาญัตติต่างๆ ว่าเรื่องใดเป็นเรื่องด่วนหรือไม่นั้น อาจเกิดความไม่แน่นอนและอาจเกิดความไม่เป็นธรรมขึ้นกับสมาชิกที่เสนอญัตติแต่ละคน อันจะส่งผลกระทบต่อการพิจารณาวินิจฉัยเรื่องอื่นๆ ของประธานสภาผู้แทนราษฎร นอกจากนี้ยังอาจจะส่งผลให้ร่างพระราชบัญญัติและญัตติที่เสนอเข้ามาก่อนต้องค้างการพิจารณาด้วย ซึ่งประธานสภาต้องใช้ความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ และข้อบังคับการประชุมมาประกอบการพิจารณาญัตติต่างๆ อย่างเคร่งครัด

หนังสือแนะนำให้อ่านต่อ

คณิน บุญสุววรณ. ภาษาการเมืองในระบอบรัฐสภา. (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์), 2535.

คณิน บุญสุวรรณ. ศัพท์รัฐสภา. (กรุงเทพฯ : พิพิธการพิมพ์), 2520.

คณิน บุญสุววรณ. สาระที่น่ารู้เกี่ยวกับการประชุมสภา. (กรุงเทพฯ : การเวก), 2521.

จเร พันธุ์เปรื่อง. การประชุมสภาผู้แทนราษฎร : การจัดทำระเบียบวาระการประชุมและการดำเนินการประชุม. (วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง), 2540.

นีรนันท์ สังข์โต. ตารางเปรียบเทียบข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎรในภาพรวม. (สำนักองค์การรัฐสภาระหว่างประเทศ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร), ม.ป.ป.

มังกร ชัยชนะดารา. วิธีดำเนินการประชุมแบบรัฐสภา. (กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช), 2520.

บรรณานุกรม

คณิน บุญสุววรณ. ภาษาการเมืองในระบอบรัฐสภา. (กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์), 2535.

คณิน บุญสุวรรณ. ศัพท์รัฐสภา. (กรุงเทพฯ : พิพิธการพิมพ์), 2520.

จเร พันธุ์เปรื่อง. การประชุมสภาผู้แทนราษฎร : การจัดทำระเบียบวาระการประชุมและการดำเนินการประชุม. (วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง), 2540.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, ข้อบังคับการประชุม. (กรุงเทพฯ : สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร), 2551.