Podemos

ผู้เรียบเรียง : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิชุดา สาธิตพร และ ธีทัต จันทราพิชิต

ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ : รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

 

          Podemos เป็นพรรคการเมืองฝ่ายซ้ายของสเปน ที่ก่อตั้งในปี ค.ศ. 2014 โดยพัฒนามาจากขบวนการต่อต้านมาตรการรัดเข็มขัดทางเศรษฐกิจหรือ ขบวนการ 15-M[1]  Podemos จัดเป็นพรรคการเมืองเกิดใหม่ที่เติบโตอย่างรวดเร็วในสเปนโดยที่ในการเลือกตั้งสมาชิกสภายุโรปปี ค.ศ. 2014 Podemos ได้คะแนนเสียงถึง 8% และคว้าที่นั่งในสภาได้ถึง 5 ที่นั่ง[2] ขณะที่พรรคการเมืองขนาดใหญ่ของสเปนอย่าง People's Party หรือ PP และพรรค Spanish Socialist Workers' Party หรือ PSOE กลับมีที่นั่งลดลง[3]

          ก่อนการเลือกตั้งทั่วไปของสเปนในปี ค.ศ. 2016 Podemos ได้รวมกลุ่มกับพรรคฝ่ายซ้ายขนาดเล็กอีกจำนวนหนึ่งกลายเป็นกลุ่มพันธมิตร Unidos Podemos และในการเลือกตั้งเมื่อเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2019 Podemos และพันธมิตรได้เป็นหนึ่งในพรรคร่วมรัฐบาลผสมที่นำโดย PSOE นับเป็นรัฐบาลผสมที่จัดตั้งได้สำเร็จนับจากพ้นยุคเผด็จการเป็นต้นมา[4]

ที่มาและการก่อตั้ง

          ท่ามกลางปัญหาเศรษฐกิจที่เริ่มก่อตัวขึ้นตั้งแต่ปี ค.ศ. 2008 ทำให้สเปนตกอยู่ในวิกฤตเศรษฐกิจ ส่งผลให้เกิดการว่างงานกว่า 24.6%[5] และรัฐบาลสเปนต้องใช้มาตรการรัดเข็มขัดในช่วงปี ค.ศ. 2010[6] ก่อนที่ จะเกิดการชุมนุมเพื่อต่อต้านมาตรการทางเศรษฐกิจดังกล่าวใน ค.ศ. 2011 จนพัฒนามาเป็นขบวนการ 15-M ซึ่งหมายถึงขบวนการ 15 พฤษภาคม ตามวันที่เริ่มมีการชุมนุมในปี ค.ศ. 2011[7]

          แม้กลุ่ม 15-M จะมีลักษณะต่อต้านการเมืองแบบเก่า แต่เป้าหมายในการประท้วงนั้นแตกต่างกันไปซึ่งเป็นผลจากการที่การชุมนุมประท้วงมีกลุ่มผลประโยชน์จำนวนมาก หนึ่งในนั้นก็ได้กลายเป็นพรรค Podemos ซึ่งเป็นภาษาสเปนแปลว่า ‘เราทำได้’

          Podemos ก่อตั้งโดยมี Pablo Iglesias อดีตนักเคลื่อนไหวในกลุ่ม 15-M[8] โดยก่อนก่อตั้งพรรค Pablo Iglesias เป็นอาจารย์สอนวิชารัฐศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยกอมปลูเตนเซแห่งมาดริด[9]

          ในการเลือกตั้งสมาชิกสภายุโรป ค.ศ. 2014 Podemos ได้รับเสียง 8% และได้ที่นั่งถึง 5 ที่นั่งในสภา ขณะที่พรรคใหญ่สองพรรคของสเปนอย่าง PP ได้ที่นั่งลดลงเหลือเพียง 16 ที่นั่ง จากแต่เดิมที่ได้ถึง 24 ที่นั่ง ส่วน PSOE ที่นั่งลดลงจาก 23 ที่นั่ง เหลือเพียง 14 ที่นั่ง[10] ส่งผลให้ Podemos กลายเป็นพรรคการเมืองที่น่าจับตามองโดยเฉพาะในการเลือกตั้งทั่วไปของสเปนในปี ค.ศ. 2015

การเลือกตั้งปี ค.ศ. 2015

          ในการเลือกตั้ง ค.ศ. 2015 Podemos ได้คะแนนเสียง 21% ของผู้ออกมาใช้สิทธิเลือกตั้งทั้งหมด และได้ที่นั่งถึง 69 ที่นั่ง จากทั้งหมด 350 ที่นั่งในสภาผู้แทนราษฎร ขณะที่พรรคใหญ่สองพรรคอย่าง PP ได้ที่นั่ง 123 ที่นั่ง ส่วน PSOE ได้ที่นั่ง 90 ที่นั่ง ตามลำดับ ผลของการเลือกตั้งดังกล่าวส่งผลให้พรรค Podemos กลายเป็นพรรคใหญ่อันดับสามของสเปน และทำให้ระบบการเมืองสองพรรคของสเปนต้องสั่นคลอน[11] จนนำมาสู่ปัญหาในเรื่องการเจรจาเพื่อจัดตั้งรัฐบาล ภายหลังจากที่ไม่มีพรรคการเมืองใดจัดตั้งรัฐบาลได้สำเร็จ จนต้องมีการเลือกตั้งใหม่ในปี ค.ศ. 2016[12] Podemos ก็ได้รวมตัวกับพันธมิตรฝ่ายซ้ายกลายเป็น Unidos Podemos เพื่อที่จะลงแข่งในการเลือกตั้งครั้งดังกล่าว

Unidos Podemos และการเลือกตั้งหลังจากนั้น

          ในการเลือกตั้งทั่วไปของสเปน ค.ศ. 2016 Unidos Podemos ได้เสียงคะแนนจากประชาชน 21% และที่นั่งถึง 71 ที่ เป็นรองจากพรรคอันดับสองอย่าง PSOE ที่ได้ที่นั่งทั้งสิ้น 85 ที่ และพรรคอันดับหนึ่ง PP ที่ได้ที่นั่งทั้งสิ้น 137 ที่[13] ผลการเลือกตั้งดังกล่าวส่งผลให้เกิดทางตันทางการเมืองของสเปน จน PSOE ต้องยอมที่จะให้ PP ตั้งรัฐบาลเสียงข้างน้อยเพื่อที่จะได้ไม่ต้องทำการเลือกตั้งอีกเป็นครั้งที่สาม[14]

          ต่อมาในการเลือกตั้งเดือนกรกฎาคมปี ค.ศ. 2019 Unidos Podemos ได้คะแนนเสียงกว่า 14% และได้ที่นั่งในสภา 42 ที่นั่ง นับเป็นพรรคอันดับสี่ [15]และมีโอกาสสูงที่จะได้เป็นพรรคร่วมรัฐบาลกับ PSOE ที่ได้เสียงไม่ถึงครึ่งหนึ่งของสภา ทว่าการเจรจาจัดตั้งรัฐบาลล้มเหลว[16] และทำให้เกิดการเลือกตั้งอีกครั้งในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2019 ซึ่ง Unidos Podemos ได้ที่นั่งทั้งสิ้น 35 ที่ นับเป็นพรรคขนาดใหญ่อันดับสี่ในสภา[17] ในเวลาต่อมา Podemos กับ PSOE สามารถเจรจาจัดตั้งรัฐบาลผสมได้สำเร็จ[18]

ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของพรรค Unidos Podemos ในช่วง ค.ศ. 2016 - 2019

ปีที่มีการเลือกตั้ง	คะแนนเสียง	%	จำนวนที่นั่งที่ได้/ทั้งหมด	อันดับในสภา
2016	5,087,538	21.15	71 / 350	3
2019 (เมษายน)	3,751,145	14.32	42 / 350	4
2019 (พฤศจิกายน)	3,119,364	12.86	35 / 350	4

อุดมการณ์

          Podemos เป็นพรรคการเมืองที่มีอุดมการณ์แบบฝ่ายซ้ายที่มีลักษณะต่อต้านระบบที่เป็นอยู่ โดย Podemos สนับสนุนกลุ่มชาตินิยมในหลาย ๆ พื้นที่ของสเปน ทั้งยังแสดงความไม่เห็นด้วยกับระบอบเผด็จการในอดีตผ่านการแสดงท่าทีต่อต้านรัฐธรรมนูญฉบับปี 1978 รวมไปถึงข้อตกลงแห่งการลืมเลือนซึ่งเป็นขั้นตอนที่สเปนใช้เพื่อทำการเปลี่ยนผ่านสู่ระบอบประชาธิปไตย[19] ในทางเศรษฐกิจ Podemos เกิดจากขบวนการชุมนุมทางสังคมที่มีแนวคิดต่อต้านมาตรการรัดเข็มขัดและนโยบายฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ[20]

          Podemos เป็นพรรคการเมืองที่มีแนวทางการเมืองแบบประชานิยม มีแนวทางการหาเสียงโดยใช้วิธีการแบ่งคนออกเป็นสองขั้ว คือ กลุ่มผู้มีอำนาจกับกลุ่มประชาชน ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผลจากการที่ Pablo Iglesias ให้ความสนใจกับนักการเมืองประชานิยมฝ่ายซ้ายในลาตินอเมริกา โดย Podemos จะเน้นเรื่องของการที่สามารถเข้าถึงกลุ่มผู้เลือกตั้งส่วนใหญ่ได้ ซึ่งส่วนหนึ่งเห็นได้จากการพยายามไม่ใช้สัญลักษณ์ของฝ่ายซ้ายแต่ใช้สิ่งที่เป็นประชานิยม[21]

 

อ้างอิง

[1] Reuters, 2014. “Spain's ruling PP wins EU vote, political fragmentation rises”. Retrieved from https://www.reuters.com/article/us-euelection-spain-idUSBREA4O0FP20140525; The Local, 2014. “Spain’s major parties lose out in Euro elections”. Retrieved from https://www.thelocal.es/20140525/major-parties-lose-out-in-euro-elections/

[2] Insider, 2014. “Spain's New Left-Wing Party Scored One Of The Most Stunning Victories In The European Elections”. Retrieved from https://www.businessinsider.com/spains-podemos-party-wins-european-elections-2014-5

[3] The Local, 2014. “Spain’s major parties lose out in Euro elections”. Retrieved from https://www.thelocal.es/20140525/major-parties-lose-out-in-euro-elections/

[4] Reuters, 2020. “Factbox: Major measures agreed by Spain's new ruling coalition”. Retrieved from https://www.reuters.com/article/us-spain-politics-policies-factbox-idUSKBN1Z61KJ

[5] The Washington Post, 2012. “Occupy movement evolves in Spain”. Retrieved from https://www.washingtonpost.com/business/economy/occupy-movement-evolves-in-spain/2012/09/17/92605a86-fb66-11e1-8adc-499661afe377_story.html

[6] Reuters, 2011. “Timeline: Spain's economic crisis”.Retrieved from https://www.reuters.com/article/us-spain-cuts-economy-idUSTRE7BT0RL20111230

[7] The New York Times, 2012. “Tens of Thousands Protest Austerity in 80 Spanish Cities”. Retrieved from https://www.nytimes.com/2012/05/14/world/europe/tens-of-thousands-protest-austerity-in-spain.html

[8] Ibid.

[9] The Guardian, 2011. “How Spain's 15-M movement is redefining politics”. Retrieved from https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/oct/15/spain-15-m-movement-activism

[10] The Guardian, 2014. “Spain: People's party triumphs while smaller parties make gains”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2014/may/26/spain-peoples-party-win-european-elections

[11] The Guardian, 2015. “Spanish election: national newcomers end era of two-party dominance”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2015/dec/20/peoples-party-wins-spanish-election-absolute-majority

[12] The Guardian, 2016. “Spain faces new elections in June after parties fail to form a government”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2016/apr/26/spain-faces-new-elections-june-parties-fail-to-form-government

[13] BBC, 2016. “Spanish election: PP wins most seats but deadlock remains”. Retrieved from https://www.bbc.com/news/world-europe-36632276

[14] The Guardian, 2016. “Spain avoids third election and ends 10-month political impasse”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2016/oct/28/spain-to-get-government-after-10-month-political-impasse-mariano-rajoy

[15] The Guardian, 2019. “Spanish general election 2019: full results”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2019/apr/28/spanish-general-election-2019-full-results

[16] The Guardian, 2019. “Spain likely to return to the polls in November after party talks fail”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2019/sep/17/spain-braces-for-another-election-as-deadline-looms

[17] The Guardian, 2019. “Spanish election: deadlock remains as far right makes big gains”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2019/nov/10/spain-general-election-polls-pedro-sanchez-psoe

[18] The Guardian, 2019. “Spain's ruling socialists strike coalition deal with Podemos”. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2019/nov/12/spain-ruling-socialists-strike-coalition-deal-with-podemos-sanchez

[19] Javier Zarzalejos, 2016. Populism in Spain: an analysis of Podemos. European View, 15, p.183 –191 https://doi.org/10.1007/s12290-016-0408-4

[20] Politico, 2020, “Spain’s Iglesias sees EU moving his way on economic policy”. Retrieved from https://www.politico.eu/article/spain-podemos-pablo-iglesias-sees-eu-moving-his-way-on-economic-policy/

[21] Jorge Sola & César Rendueles, 2018. Podemos, the upheaval of Spanish politics and the challenge of populism, Journal of Contemporary European Studies, 26:1, 99-116, DOI: 10.1080/14782804.2017.1304899. p.6-7