ดูต้นฉบับสำหรับ การหาได้รายของท้องถิ่น : กรณีตัวอย่างของประเทศญี่ปุ่น


'''ผู้เรียบเรียง''' ''':''' เอกวีร์ มีสุข

'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ''' ''':''' รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม รัฐอมฤต

&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''การหารายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น'''เป็นส่วนหนึ่งของการคลังท้องถิ่น (local finance)&nbsp;จากตัวอย่างในต่างประเทศจะพบว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละแห่งได้สร้างและพัฒนานวัตกรรมทางการคลังและงบประมาณอันโดดเด่นที่แตกต่างกัน แต่มีเป้าหมายสำคัญที่มุ่งสร้างความเป็นอิสระของการคลังและงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้สามารถพึ่งพาตนเองทางด้านการเงินในการหารายได้เพื่อใช้จ่ายในกิจการของท้องถิ่นเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชนและการพัฒนา ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศหนึ่งที่มีระดับ[[การกระจายอำนาจ]]ทางการคลังที่สูงและมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่สามารถพัฒนาการจัดเก็บรายได้ที่น่าสนใจ

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''ภาพรวมการคลังและการหารายได้ของท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่น'''</span>

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; กรอบรัฐธรรมนูญและกฎหมายเป็นกฎหมายหลักที่เอื้อให้เกิดการพัฒนาการคลังและการพัฒนาท้องถิ่น รัฐธรรมนูญแห่งประเทศญี่ปุ่น ค.ศ. 1947 หมวด 8 การปกครองตนเองของท้องถิ่น (Local Self-Government) ที่มีเพียง 4 มาตรา โดยมาตรา 94 กำหนดเรื่องความเป็นอิสระขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้านการจัดการทรัพย์สินและกิจการต่าง ๆ ว่า ''“ให้หน่วยงานสาธารณะท้องถิ่น มีสิทธิจัดการทรัพย์สินกิจการต่าง ๆ และการบริหารของตน และตรากฎระเบียบต่าง ๆ ของตนภายใต้บังคับของกฎหมาย”'' (Article 94 Local public entities shall have the right to manage their property, affairs and administration and to enact their own regulations within law.) กรอบทางรัฐธรรมนูญดังกล่าวนำไปสู่การออกกฎหมายการปกครองส่วนท้องถิ่น ค.ศ. 1947 (Local Autonomy Law 1947) เพื่อกำหนดโครงสร้างและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคลังและงบประมาณท้องถิ่นอีกหลายฉบับ[[#_ftn1|[1]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ภาพรวมด้านการคลังและการงบประมาณของประเทศญี่ปุ่นจะเห็นได้ว่าการใช้จ่ายงบประมาณของภาครัฐเมื่อเทียบกับผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (gross domestic product - nominal)&nbsp;เป็นสัดส่วนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมากกว่าสัดส่วนของรัฐบาลกลาง โดยใน ค.ศ. 2020 ในระดับท้องถิ่นคิดเป็น 65,471 พันล้านเยน ขณะที่ของรัฐบาลกลางมีเพียง 25,466 พันล้านเยน โดยแนวโน้มช่วง 10 ปี ย้อนหลังตั้งแต่ ค.ศ. 2010-2020 รายจ่ายงบประมาณของท้องถิ่นมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเล็กน้อยจาก 55,475 พันล้านเยนใน ค.ศ. 2010 เพิ่มเป็น 63,471 พันล้านเลยใน ค.ศ. 2020 อย่างไรก็ตามภาพรวมการใช้จ่ายของภาครัฐมีปริมาณน้อยกว่าภาคเอกชน แต่ข้อมูลทางสถิติใน ค.ศ. 2020 สามารถสรุปได้ว่าในส่วนของการใช้จ่ายของรัฐ องค์ปกครองส่วนท้องถิ่นมีขนาดและปริมาณการใช้จ่ายที่ส่งผลต่อประเทศมากกว่ารัฐบาลกลาง โดยท้องถิ่นคิดเป็น ร้อยละ 43.9 ขณะที่รัฐบาลกลางมีเพียง ร้อยละ 17.6[[#_ftn2|[2]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; เมื่อพิจารณาจากแหล่งรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่นพบว่ารายได้หลักของท้องถิ่นจะมาจากภาษีทั้งที่ท้องถิ่นจัดเก็บเอง (local tax) และที่รัฐบาลกลางจัดเก็บให้อย่างภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่น (local allocation tax) และภาษีที่รัฐโอนให้กับท้องถิ่น (local transfer tax) จากข้อมูลใน ค.ศ. 2020 รายได้จากภาษีคิดเป็น ร้อยละ 46.3 ของรายได้ทั้งหมด[[#_ftn3|[3]]] และแนวโน้มรายได้จากภาษีของท้องถิ่นเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วง 10 ปี ที่ผ่านมาจาก 54.0 ล้านล้านเยนใน ค.ศ. 2010 เพิ่มเป็น 60.3 ล้านล้านเยนใน ค.ศ. 2020[[#_ftn4|[4]]]

&nbsp;
<p style="text-align: center;">ตารางที่ 1 : ภาพรวมแหล่งรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นญี่ปุ่น ค.ศ. 2020</p> 
{| align="center" border="1" cellpadding="0" cellspacing="0"
|-
| style="width:368px;" | 
&nbsp;

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''จำนวน (พันล้านเยน)'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''ร้อยละ'''

|-
| style="width: 400px;" | 
'''1. รายได้จากภาษี (''''''general revenue resource)'''

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''60'''''',272.5'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''46.3'''

|-
| style="width:368px;" | 
1.1 ภาษีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บเอง (local tax)

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
40,825.6

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
31.4

|-
| style="width:368px;" | 
1.2 ภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่น (local allocation tax)

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
16,989.0

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
13.1

|-
| style="width:368px;" | 
1.3 ภาษีที่รัฐโอนให้กับท้องถิ่น (local transfer tax)

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
2,232.3

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
1.7

|-
| style="width:368px;" | 
1.4 เงินชดเชยพิเศษจากการลดภาษี (special local grants)

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
225.6

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
0.2

|-
| style="width:368px;" | 
'''2. เงินอุดหนุนของรัฐบาลให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (''''''national treasury disbursement)'''

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''37,455.7'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''28.8'''

|-
| style="width:368px;" | 
'''3. พันธบัตรท้องถิ่น (''''''local bond)'''

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''12,260.7'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''9.4'''

|-
| style="width:368px;" | 
3.1 พันธบัตรสำหรับมาตรการทางการเงินพิเศษ (Bonds for the extraordinary financial measures)

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
3,111.6

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
2.4

|-
| style="width:368px;" | 
'''4. รายได้จากแหล่งอื่น (''''''Other revenue resources)'''

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''20,058.3'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''15.5'''

|-
| style="width: 368px; text-align: center;" | 
'''รวม'''

| style="width: 151px; text-align: center;" | 
'''130,047.2'''

| style="width: 82px; text-align: center;" | 
'''100.0'''

|}

ที่มา : Ministry of Internal Affairs and Communications, White Paper on Local Public Finance, 2022 (Tokyo: Financial Management Division, Local Public Finance Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications, 2022), 7, https://www.soumu.go.jp/iken/zaisei/r04data/chihouzaisei_2022_en.pdf.

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''การหารายได้จากภาษีขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่น'''</span>

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; แหล่งรายได้สำคัญขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่นจาก'''ภาษีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บเอง (''''''local tax)''' ในสัดส่วนที่สูงโดยใน ค.ศ.2020 เป็นรายได้ที่คิดเป็นร้อยละ 31.3 ของรายได้ที่ท้องถิ่นได้รับทั้งหมด[[#_ftn5|[5]]] โดยประเภทของภาษีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บเองมี 5 ประเภท ดังนี้

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''1) ภาษีเพื่อการอยู่อาศัย (local inhabitants tax)''' เป็นภาษีที่จัดเก็บจากบุคคลธรรมดาที่มีรายได้ภายในท้องถิ่นและจัดเก็บจากนิติบุคคลที่ตั้งอยู่ในท้องถิ่น เกณฑ์การคำนวณ์ภาษีเพื่อการอยู่อาศัยจะอาศัยรายได้ของบุคคลธรรมดาหรือรายได้ของนิติบุคคลเป็นเกณฑ์การคำนวณจำนวนภาษีที่จะจัดเก็บ

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''2) ภาษีอสังหาริมทรัพย์ (property tax)''' เป็นภาษีที่จัดเก็บจากเจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่อยู่ภายในพื้นที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เกณฑ์การจัดเก็บจะคำนวณจากมูลค่าของที่ดินและทรัพย์สินที่บุคคลเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''3) ภาษีการบริโภคของท้องถิ่น (local consumption tax)''' เป็นภาษีที่จัดเก็บจากการเคลื่อนย้ายทุนและทรัพย์สินระหว่างพื้นที่ของผู้ดำเนินธุรกิจในรูปบริษัทและวิสาหิจ รวมถึงการจัดเก็บภาษีที่เกี่ยวกับการนำเข้าทุนหรือทรัพย์สินจากต่างประเทศเพื่อใช้ในการผลิตตามที่กฎหมายกำหนด ภาษีการบริโภคของท้องถิ่นจัดเก็บครั้งแรกใน ค.ศ. 1997

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''4) ภาษีบุหรี่ (tobacco tax)''' เป็นภาษีที่จัดเก็บจากผู้ผลิตและผู้ค้าส่งบุหรี่ เกณฑ์การจัดเก็บจะมาจากการกำหนดอัตราการจัดเก็บต่อจำนวนซองบุหรี่ ทั้งนี้มีข้อสังเกตว่าอัตราการจัดเก็บภาษีบุหรี่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเนื่องจากนโยบายการรณรงค์เพื่องดการสูบบุหรี่ การขึ้นอัตราภาษีจึงเป็นไปเพื่อรักษาสัดส่วนรายได้ไว้

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''5) ภาษีรถยนต์ (automobile)''' เป็นภาษีที่จัดเก็บจากเจ้าของรถยนต์โดยได้มีการจัดเก็บเป็นรายปี แบ่งตามเกณฑ์การคิดคำนวนอัตราภาษีตามประเภทของรถยนต์ แบ่งออกเป็น รถยนต์นั่งส่วนบุคคล รถยนต์บรรทุก รถยนต์โดยสาร ฯลฯ และแบ่งตามความจุของกระบอกสูบ[[#_ftn6|[6]]]&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; นอกจากนี้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังได้รับรายได้จากภาษีที่รัฐบาลเป็นผู้จัดเก็บแต่มีการจัดสรรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอีก 3 ประเภท คือ

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''1) ภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่น (local allocation tax)''' คือ ภาษีที่มีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้เพียงพอในการจัดบริการสาธารณะและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องนำรายได้จากภาษีตัวนี้ไปใช้ในการจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจำปี ภาษีประเภทนี้จะไม่ได้กำหนดวัตถุประสงค์เฉพาะสำหรับการใช้จ่ายในกิจการใดเป็นพิเศษ ภาษีที่จัดอยู่ในกลุ่มภาษีอุดหนุนให้แก่ท้องถิ่นจะมีหลายประเภทแยกย่อยตามแหล่งภาษีที่รัฐบาลจัดเก็บ ซึ่งภาษีแต่ละประเภทจะกำหนดสัดส่วนที่แบ่งให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแตกต่างกัน ทั้งนี้โดยทั่วไปภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่นรัฐบาลจะจัดสรรให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในแต่ละปีคิดเป็น ร้อยละ 94 ของภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่น และรัฐบาลจะกันภาษีนี้ไว้เพื่อจัดสรรในกรณีเกิดสถานการณ์ฉุกเฉินอีก ร้อยละ 6 โดยใน ค.ศ. 2020 รายได้จากภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่นคิดเป็น ร้อยละ 13.1 ของรายได้ที่ท้องถิ่นได้รับท้องหมด[[#_ftn7|[7]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ภาษีอุดหนุนให้แก่ท้องถิ่นมีหลายประเภทและแต่ละประเภทจะกำหนดสัดส่วนร้อยละของรายได้ที่จัดเก็บเพื่อจัดสรรให้ท้องถิ่นแตกต่างกัน ได้แก่

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ''1.1) ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา (individual income tax) จัดสรรคืนให้ท้องถิ่น ร้อยละ 33.1''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1.2) ภาษีรายได้ธุรกิจ (corporate income tax) จัดสรรคืนให้ท้องถิ่น ร้อยละ 33.1''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1.3) ภาษีสุรา (liquor tax) จัดสรรคืนให้ท้องถิ่น ร้อยละ 50''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1.4) ภาษีการบริโภค (consumption tax) จัดสรรคืนให้ท้องถิ่น ร้อยละ 19.5 และ''

''&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; 1.5) ภาษีรายได้ธุรกิจท้องถิ่น (local corporate tax) จัดสรรคืนให้ท้องถิ่น ร้อยละ 100''[[#_ftn8|[8]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; นอกจากนี้การจัดสรรภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่นจะคำนึงถึงขนาดและจำนวนประชากรของท้องถิ่นแต่ละแห่ง โดยท้องถิ่นใดที่มีขนาด/จำนวนประชากรน้อยจะได้รับภาษีอุดหนุนให้ท้องถิ่นในสัด่วนที่สูงกว่าท้องถิ่นที่มีขนาดใหญ่กว่า กล่าวคือภาษีตัวนี้ทำหน้าที่แก้ไขความไม่สมดุลทางด้านการจัดเก็บรายได้ระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและทำให้มั่นใจได้ว่าท้องถิ่นจะมีศักยภาพทางการคลังที่เพียงพอในการจัดบริการสาธารณะและโครงสร้างพื้นฐานแก่ผู้อยู่อาศัยได้อย่างมีมาตรฐานไม่แตกต่างกันทั้งประเทศ[[#_ftn9|[9]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''2) ภาษีที่รัฐโอนให้กับท้องถิ่น (local transfer tax)''' คือ ภาษีที่แม้รัฐบาลกลางจะจัดสรรให้ท้องถิ่นก็จริงแต่จะกำหนดวัตถุประสงค์เฉพาะสำหรับการใช้จ่ายไว้อย่างชัดเจนว่าจะให้เป็นค่าใช้จ่ายของกิจการใด โดยภาษีที่รัฐโอนให้ท้องถิ่นแบ่งออกเป็นหลายประเภทและมีการกำหนดวัตถุประสงค์การใช้จ่ายไว้ด้วย ตัวอย่างภาษีที่รัฐโอนให้ท้องถิ่นอาทิ ภาษีระวางพาหนะที่มีเครื่องยนต์ ภาษีน้ำมัน (เพื่อใช้บำรุงทางและถนน) ภาษีเชื้อเพลิงการบิน (เพื่อกิจการสนามบิน) เป็นต้น[[#_ftn10|[10]]] โดยใน ค.ศ. 2020 รายได้จากภาษีที่รัฐโอนให้กับท้องถิ่นคิดเป็น ร้อยละ 1.7 ของรายได้ที่ท้องถิ่นได้รับทั้งหมด[[#_ftn11|[11]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''3) เงินชดเชยพิเศษจากการลดภาษี (special local grants)''' คือ เงินชดเชยพิเศษที่จัดสรรให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อให้ครอบคลุมรายได้ทั้งหมดอันเกิดจากการจัดเก็บรายได้ขององค์กรปกครองส่วนที่ลดลงเนื่องจากการใช้นโยบายลดภาษีท้องถิ่น เช่น การลดภาษีพิเศษสำหรับเงินกู้ที่อยู่อาศัยในภาษีเพื่อการอยู่อาศัย การชดเชยจากการลดภาษีเพื่อส่งเสริมสิ่งแวดล้อมจากการใช้รถที่สะอาดอย่างภาษีสิ่งแวดล้อมรถยนต์ (auto mobile environmental performance tax) และภาษีสิ่งแวดล้อมยานพาหนะเบา light vehicle environmental performance tax) เป็นต้น[[#_ftn12|[12]]]&nbsp;

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''การหารายได้ด้วยช่องทางอื่นที่ไม่ใช่ภาษีขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่น'''</span>

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; รายได้ที่มิใช่ภาษีขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่น สามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''1) เงินอุดหนุนของรัฐบาลให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (national treasury disbursement)''' เป็นรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลกลางผ่านการตั้งงบประมาณรายจ่ายประจำปีตามกระทรวงต่าง ๆ เงินอุดหนุนประเภทนี้จะกำหนดวัตถุประสงค์ของการใช้จ่ายและการดำเนินโครงการไว้อย่างชัดเจนจากกระทรวงของรัฐบาลกลางเพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องนำเงินส่วนนี้ไปใช้จ่ายตามแนวทางที่กำหนด เป้าหมายของการมีเงินอุดหนุนของรัฐบาลให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเนื่องจาก

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; -&nbsp;เพื่ออุดหนุนการจัดทำบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้ดำเนินงานได้ตามมาตรฐานและเป็นแบบแปนเดียวกันตามที่กฎหมายกำหนด

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; -&nbsp;เพื่อจูงใจให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดทำแผนงานหรือโครงการที่สอดคล้องกับนโยบาย แผนงาน และเป้าหมายของรัฐบาลญี่ปุ่นที่กำหนดขึ้นในแต่ละปีงบประมาณ[[#_ftn13|[13]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; จากข้อมูลใน ค.ศ. 2020 รายได้จากเงินอุดหนุนนี้มี จำนวน 20,058 พันล้านเยน คิดเป็น ร้อยละ 15.5 ของรายได้ท้องถิ่นทั้งหมด[[#_ftn14|[14]]]&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''2) เงินกู้ยืม (borrowing) และการออกพันธบัตรท้องถิ่น (local bond)''' องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถออกพันธบัตรเพื่อกู้ยืมเงินจากเอกชนและสาธารณะได้ โดยขั้นตอนการออกพันธบัตรท้องถิ่นต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐบาลกลาง โดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแบบเทศบาล (municipality) ต้องได้รับความเห็นชอบจากจังหวัด (prefecture) ก่อนแล้วถึงจะเสนอขออนุมัติให้รัฐบาลกลางเห็นชอบ ขณะที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างจังหวัดต้องเสนอเรื่องการออกพันธบัตรโดยตรงต่อรัฐบาลกลาง การออกพันธบัตรจะเกิดขึ้นได้ต้องคำนึงถึงสภาวะและความมั่นคงทางการเงินการคลังขององค์กรท้องถิ่นเองด้วย[[#_ftn15|[15]]] จำนวนเงินกู้และการออกพันธบัตรของท้องถิ่นมีทิศทางคงที่โดยช่วง ค.ศ. 2010-2020 คิดเฉลี่ยประมาณ 137 ล้านล้านเยน โดยใน ค.ศ. 2020 มีจำนวน 139.381 ล้านล้านเยน[[#_ftn16|[16]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''3) รายได้จากแหล่งอื่น (Other revenue resources)''' ที่มาจากค่าบริการในการจัดทำบริการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เงินจากการบริจาคและรายได้จากการประกอบกิจการที่สร้างรายได้ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือการมีทรัพย์สินให้เช่าเพื่อเก็บค่าเช่าและผลประโยชน์ เป็นต้น แต่เป็นที่น่าสังเกตว่ารายได้ส่วนนี้มีจำนวนที่ค่อนข้างคงที่นับแต่ ค.ศ. 2010 โดยคิดเป็น ร้อยละ 15 ของรายได้ทั้งหมดในแต่ละปี ใน ค.ศ. 2010 มีรายได้จากแหล่งอื่น 20.1 ล้านล้านเยน คิดเป็น ร้อยละ 15.5 ของรายได้ทั้งหมด[[#_ftn17|[17]]]&nbsp;

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''กิจการพาณิชย์ท้องถิ่น (local public enterprise)''' เป็นกิจการหนึ่งที่เป็นช่องทางการสร้างรายได้เสริมให้กับท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่นที่ถือเป็นบริการสาธารณะที่มีการจัดเก็บค่าบริการเพื่อหารายได้ อาทิ กิจการน้ำประปา การบำบัดน้ำเสีย โรงพยาบาล ที่จอดรถ การพัฒนาที่อยู่อาศัย การคมนาคมและขนส่งมวลชน เป็นต้น จากข้อมูลใน ค.ศ. 2020 มีกิจการพาณิชย์ท้องถิ่น จำนวน 8,165 แห่ง โดยส่วนใหญ่จะดำเนินงานในด้านกิจการบำบัดน้ำเสีย กิจการน้ำประปา และกิจการสถานพยาบาล ทั้งนี้กิจการพาณิชย์โดยรวมมีรายได้ส่วนเกินเป็นผลกำไรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง โดยใน ค.ศ. 2020&nbsp;สร้างผลกำไรที่ 696.2 พันล้านเยน[[#_ftn18|[18]]]&nbsp;&nbsp;

&nbsp;

<span style="font-size:x-large;">'''บรรณานุกรม'''</span>

Ministry of Internal Affairs and Communications. White Paper on Local Public Finance, 2022. Tokyo: Financial Management Division, Local Public Finance Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications, 2022.

ประเสริฐ จิตติวัฒนพงศ์. "การปกครองท้องถิ่นและการเลือกตั้งท้องถิ่นในญี่ปุ่น." วารสารพัฒนบริหารศาสตร์ 29, no. 2 (เมษายน - มิถุนายน 2532): 133-86.

ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์. การปกครองท้องถิ่น: มุมมองจากประเทศฝรั่งเศส ญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา และไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2563.

&nbsp;

'''<span style="font-size:x-large;">อ้างอิง</span>'''
<div><div id="ftn1">
[[#_ftnref1|[1]]] คำแปลรัฐธรรมนูญญี่ปุ่นมาตรา 94 มาจาก ประเสริฐ จิตติวัฒนพงศ์, "การปกครองท้องถิ่นและการเลือกตั้งท้องถิ่นในญี่ปุ่น," วารสารพัฒนบริหารศาสตร์ 29, no. 2 (เมษายน - มิถุนายน 2532).
</div> <div id="ftn2">
[[#_ftnref2|[2]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, White Paper on Local Public Finance, 2022 (Tokyo: Financial Management Division, Local Public Finance Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications, 2022), 3, https://www.soumu.go.jp/iken/zaisei/r04data/chihouzaisei_2022_en.pdf.
</div> <div id="ftn3">
[[#_ftnref3|[3]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn4">
[[#_ftnref4|[4]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 9. แต่ในค.ศ.2020 เมื่อพิจารณาจากสัดส่วนพบว่ารายได้จากภาษีมีสัดส่วนลดลงเป็นครั้งแรก เนื่องจากเป็นปีที่รัฐบาลได้ให้เงินอุดหนุน (national treasury disbursement) เพิ่มขึ้นมากกว่าปีค.ศ.2019 มากกว่าเท่าตัว แม้ว่าในเชิงจำนวนการจัดเก็บรายได้จากภาษีจะคงที่ แต่ในเชิงสัดส่วนกลับลดลง
</div> <div id="ftn5">
[[#_ftnref5|[5]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn6">
[[#_ftnref6|[6]]] ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์, การปกครองท้องถิ่น: มุมมองจากประเทศฝรั่งเศส ญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา และไทย (กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2563), 159-60.
</div> <div id="ftn7">
[[#_ftnref7|[7]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn8">
[[#_ftnref8|[8]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 13.
</div> <div id="ftn9">
[[#_ftnref9|[9]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 13.
</div> <div id="ftn10">
[[#_ftnref10|[10]]] ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์, 160-61.
</div> <div id="ftn11">
[[#_ftnref11|[11]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn12">
[[#_ftnref12|[12]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn13">
[[#_ftnref13|[13]]] ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์, 161.
</div> <div id="ftn14">
[[#_ftnref14|[14]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 7.
</div> <div id="ftn15">
[[#_ftnref15|[15]]] ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์, 161-62.
</div> <div id="ftn16">
[[#_ftnref16|[16]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 26.
</div> <div id="ftn17">
[[#_ftnref17|[17]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 9.
</div> <div id="ftn18">
[[#_ftnref18|[18]]] Ministry of Internal Affairs and Communications, 28-29.
</div> </div> 
[[Category:การปกครองท้องถิ่น]][[Category:ว่าด้วยการปกครองท้องถิ่น]][[Category:ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการปกครองท้องถิ่น]]