ดูต้นฉบับสำหรับ สภาผู้แทนราษฎร ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560


'''ผู้เรียบเรียง :''' ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อรรถสิทธิ์ พานแก้ว และนายวรศักดิ์&nbsp; จันทร์ภักดี

'''ผู้ทรงคุณวุฒิประจำบทความ :''' ศาสตราจารย์พิเศษนรนิติ&nbsp; เศรษฐบุตร

<br/> &nbsp;

''&nbsp;“มาตรา ''''83 สภาผู้แทนราษฎรประกอบด้วยสมาชิกจำนวน 500 คน ดังนี้''

''(''''1) สมาชิกซึ่งมาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งจำนวน 350 คน''

''(''''2) สมาชิกซึ่งมาจากบัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองจำนวน 150 คน”''[[#_ftn1|[1]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; “สภาผู้แทนราษฎร”&nbsp; เป็นบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ที่อยู่ในหมวดที่ 7 รัฐสภา ประกอบด้วย มาตรา 83 ถึงมาตรา 106 โดยกำหนดให้สภาผู้แทนราษฎรมีหน้าที่ในการควบคุมการบริหารราชการแผ่นดินของคณะรัฐมนตรี ส่วนองค์ประกอบของสภาผู้แทนราษฎรนั้น ประกอบด้วย สมาชิกซึ่งมาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งจำนวน 350 คน และสมาชิกซึ่งมาจากบัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองจำนวน 150 คน ซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง ให้ใช้วิธีออกเสียงลงคะแนนโดยตรงและลับ โดยให้แต่ละเขตเลือกตั้งมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้เขตละ 1 คนและผู้มีสิทธิเลือกตั้งมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งได้คนละ 1 คะแนน โดยจะลงคะแนนเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งผู้ใด หรือจะลงคะแนนไม่เลือกผู้ใดเลยก็ได้ ให้ผู้สมัครรับเลือกตั้งซึ่งได้รับคะแนนสูงสุดและมีคะแนนสูงกว่าคะแนนเสียงที่ไม่เลือกผู้ใดเป็นผู้ได้รับเลือกตั้ง และพรรคการเมืองที่ส่งสมาชิกสมัครรับเลือกตั้งจะส่งผู้สมัครคนเดียวกันลงสมัครรับเลือกตั้งเกิน 1 เขตมิได้[[#_ftn2|[2]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; สำหรับสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากบัญชีรายชื่อพรรคการเมือง หากพรรคการเมืองใดส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งแล้ว ให้มีสิทธิส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อได้ พรรคการเมืองจัดทำบัญชีรายชื่อพรรคละ 1 บัญชี โดยผู้สมัครรับเลือกตั้งของแต่ละพรรคการเมืองต้องไม่ซ้ำกัน และไม่ซ้ำกับรายชื่อผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้งในพรรคเดียวกัน โดยส่งบัญชีรายชื่อดังกล่าวให้คณะกรรมการการเลือกตั้งก่อนปิดการรับสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง[[#_ftn3|[3]]]

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ในส่วนของ “อำนาจหน้าที่ของสภาผู้แทนราษฎร” นั้น โดยหลักแล้วเป็นการบริหารราชการแผ่นดินของคณะรัฐมนตรีให้เป็นไปตามรัฐธรรมนูญและกฎหมาย และการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ นอกจากนี้ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 1 ใน 5 สามารถเสนอญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะได้แต่ทำได้เพียงปีละครั้ง รวมถึงสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 1 ใน 10 สามารถเสนอญัตติเพื่อขอให้เปิดอภิปรายทั่วไปโดยไม่มีการลงมติเพื่อเป็นช่องทางให้สามารถตรวจสอบการทำงานของรัฐบาลได้ โดยอายุของสภาผู้แทนราษฎรมีกำหนดคราวละ 4 &nbsp;ปีนับแต่วันเลือกตั้ง[[#_ftn4|[4]]] ทั้งนี้ พระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งพระราชอำนาจที่จะยุบสภาผู้แทนราษฎรเพื่อให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใหม่เป็นการเลือกตั้งทั่วไป และกระทำโดยพระราชกฤษฎีกา[[#_ftn5|[5]]]

'''ที่มา'''

บทบัญญัติที่ว่าด้วย “สภาผู้แทนราษฎร” ปรากฏขึ้นครั้งแรกในพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475 โดยบัญญัติไว้ในหมวดที่ 3 สภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วย มาตรา 8 ถึงมาตรา 27 กำหนดให้รัฐสภามีเพียงสภาเดียว คือ สภาผู้แทนราษฎร โดยราษฎรจะได้เลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดละ 1 คน ซึ่งจะใช้วิธีการเลือกตั้งทางอ้อม ให้ราษฎรในหมู่บ้านเลือกผู้แทนเพื่อเป็นผู้แทนตำบล และผู้แทนตำบลไปเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรต่อไป[[#_ftn6|''<sup>'''<sup>[6]</sup>'''</sup>'']] และเมื่อมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งอาณาจักสยาม เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ยังคงหลักการเดิมที่ว่า รัฐสภามีเพียงสภาเดียว คือ สภาผู้แทนราษฎร มาจากราษฎรเป็นผู้เลือกตั้ง และกำหนดวาระของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคือ 4 ปี[[#_ftn7|[7]]]

ต่อมาเมื่อมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2489 ได้มีการปรับเปลี่ยนบัญญัติให้รัฐสภา ประกอบด้วย 2 สภาเป็นครั้งแรก คือ พฤฒสภา และสภาผู้แทน ซึ่งบัญญัติไว้ในส่วนที่ 3 สภาผู้แทน ซึ่งอยู่ใน หมวด 3 อำนาจนิติบัญญัติ[[#_ftn8|[8]]] และให้สภาผู้แทนมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน หลังจากนั้นในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2490 (ฉบับชั่วคราว) บัญญัติให้รัฐสภาประกอบด้วย วุฒิสภาและสภาผู้แทนราษฎร[[#_ftn9|[9]]] กระทั่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2517 มีการปรับเปลี่ยนบัญญัติเป็น ส่วนที่ 3 สภาผู้แทนราษฎร หมวด 6 รัฐสภา ทำให้ประเทศไทยเปลี่ยนจากคำว่าสภาผู้แทน ไปเป็นสภาผู้แทนราษฎร และถูกบัญญัติไว้ในหมวด 6 รัฐสภา นับแต่นั้นเป็นต้นมา[[#_ftn10|[10]]]

สำหรับสัดส่วนของสภาผู้แทนราษฎร ในระยะแรกยังคงเป็นการกำหนดจำนวนสมาชิกเป็นไปตามอัตราส่วนของประชากร เช่น รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักไทย (ฉบับชั่วคราว) พ.ศ. 2490 กำหนดให้ราษฎร 200,000 คน ต่อ ส.ส. 1 คน[[#_ftn11|[11]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2521 กำหนดให้ราษฎร 150,000 คน ต่อ ส.ส. 1 คน[[#_ftn12|[12]]] ยกเว้นรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2517 กำหนดให้สภาผู้แทนราษฎรมาจากการเลือกตั้งจำนวน 240 – 300 คน[[#_ftn13|[13]]] กำหนดตามอัตราส่วนประชากรเช่นนี้เรื่อยมาจนกระทั่ง รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2534 กำหนดให้สภาผู้แทนราษฎรมาจากการเลือกตั้งจำนวน 360 คน[[#_ftn14|[14]]]

สำหรับการเปลี่ยนแปลงที่มาของสภาผู้แทนราษฎรครั้งสำคัญ คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 เพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ได้แก่ การมีส่วนร่วมของพลเมืองในการเมืองทุกระดับ การทำให้ระบบการเมืองมีความสุจริตและชอบธรรม และการทำให้รัฐสภามีเสถียรภาพ<br/> จึงได้มีบทบัญญัติว่าด้วยสภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วยสมาชิก จำนวน 500 คน แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 1) จากการเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อ จำนวน 100 คน โดยให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนเลือกบัญชีรายชื่อผู้สมัครรับเลือกตั้งที่พรรคการเมืองจัดทำขึ้น และให้เลือกบัญชีรายชื่อหนึ่งเพียงบัญชีเดียวและให้ใช้เขตประเทศเป็นเขตเลือกตั้ง และ 2) จากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขต จำนวน 400 คน โดยให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งออกเสียงลงคะแนนเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งได้เขตละ 1 คน[[#_ftn15|[15]]]

แต่ทั้งนี้ในช่วงการบังคับใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักไทย พ.ศ. 2540 ทำให้พรรคการเมืองขนาดใหญ่มีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมากกว่ากึ่งหนึ่ง ส่งผลให้มีการจัดตั้งรัฐบาลโดยพรรคการเมืองเดียว ฝ่ายค้านไม่มีเสียงพอที่จะขอเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล ก่อให้เกิดการผูกขาดอำนาจรัฐและการใช้อำนาจไม่เป็นธรรม[[#_ftn16|[16]]] จึงเป็นที่มาของการเปลี่ยนแปลงการเข้าสู่ตำแหน่งสภาผู้แทนราษฎรตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักไทย พ.ศ. 2550 ที่เป็นการแก้ไขข้อบกพร่องดังกล่าว กล่าวคือ กำหนดให้สภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วยสมาชิก จำนวน 480 คน มาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขตจำนวน 400 คน และมาจากการเลือกตั้งแบบสัดส่วนจำนวน 80 คน โดยมีการปรับปรุงระบบการเลือกตั้ง ส.ส. ใหม่ โดยให้ ส.ส. ที่มาจากเขตเลือกเป็นผู้แทนในเขตเลือกตั้งที่ใหญ่ขึ้น ปรับปรุง ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อให้เป็นระบบการเลือกตั้งแบบสัดส่วนที่มีการแบ่งเป็นกลุ่มจังหวัด 8 กลุ่ม และให้ ส.ส. มีอิสระจากมติพรรคการเมืองในสภา ตลอดจนให้ ส.ส. เสนอร่างพระราชบัญญัติได้โดยไม่ต้องขออนุญาตจากพรรคการเมืองที่ตนสังกัด[[#_ftn17|[17]]]

'''หลักการ'''

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;“สภาผู้แทนราษฎร” ถือเป็นตัวแสดงทางการเมืองที่มีความสำคัญตามรัฐธรรมนูญ เนื่องจากเป็นองค์กรที่ใช้อำนาจอธิปไตยในส่วนของอำนาจนิติบัญญัติร่วมกับสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ดังที่ปรากฏในมาตรา 3 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ที่บัญญัติไว้ว่า ''“อำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชนชาวไทย พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นประมุขทรงใช้อำนาจนั้นทางรัฐสภา คณะรัฐมนตรี และศาล ตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ”[[#_ftn18|<sup>'''<sup>[18]</sup>'''</sup>]]'' จากบทบัญญัติดังกล่าวจะเห็นได้ว่า สภาผู้แทนราษฎร ในฐานะที่เป็นอำนาจนิติบัญญัติร่วมกับวุฒิสมาชิก จึงมีหน้าที่ได้แก่ '''ประการแรก''' การเสนอความเห็นต่อข้อกฎหมาย การประชุม ตลอดจนการออกกฎหมายหรือตราพระราชบัญญัติ และ '''ประการที่สอง''' การตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจฝ่ายบริหารหรือคณะรัฐมนตรี

ประการแรก หน้าที่การเสนอความเห็นต่อข้อกฎหมาย การประชุมรัฐสภา ตลอดจนการออกกฎหมายหรือตราพระราชบัญญัติ หรือ การบริหารราชการแผ่นดินให้เป็นไปตามกฎหมายและออกกฎหมายนั่นเอง สาเหตุว่าการบริหารราชการแผ่นและตราพระราชบัญญัติต้องเป็นหน้าที่ของ “สภาผู้แทนราษฎร” เพราะว่า สภาผู้แทนราษฎรมีความชอบธรรมทางการเมือง (Political Legitimacy) มากที่สุด หรือ มีความเกี่ยวโยงกับประชาชนโดยตรงมากที่สุด[[#_ftn19|[19]]] นั่นเอง ดังนั้น ถ้าหากว่ามีการออกกฎหมายซึ่งจะกระทบต่อสาธารณะ สิทธิเสรีภาพ และทรัพย์สินของประชาชน ก็ควรที่จะออกโดยสภาผู้แทนราษฎร หลักการนี้สอดคล้องกับแนวคิดที่ว่า “จะไม่มีการจ่ายภาษี หากไม่มีผู้แทน” (no taxation without representation) &nbsp;นอกจากนี้ กระบวนการในการเลือกตั้งสภาผู้แทนราษฎร ยังสะท้อนถึงการให้ความสำคัญแก่สิทธิเสรีภาพของปัจเจกบุคคลอย่างเสมอภาคกัน เพราะจะไม่สามารถมีผู้แทนปวงชนอย่างแท้จริงได้เลย ถ้าหากปราศจากหลักการที่ยืนยันว่า “คนทุกคนมีหนึ่งสิทธิหนึ่งเสียงเท่ากัน (One-person One-vote)” รวมถึงเจตจำนง การใช้เหตุผล และการตระหนักรับที่เป็นอิสระของตัวเอง[[#_ftn20|[20]]]&nbsp;

ประการที่สอง หน้าที่ในการตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจฝ่ายบริหารหรือคณะรัฐมนตรี เนื่องมาจากเหตุผลที่ว่า ฝ่ายบริหารหรือคณะรัฐมนตรีแม้จะมีที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน แต่การปล่อยให้ฝ่ายบริหารหรือคณะรัฐมนตรีมีอำนาจมากจนเกินไป อาจใช้อำนาจนั้นเพื่อผลประโยชน์ของตนเอง และลิดรอนสิทธิเสรีภาพของประชาชนได้ เพราะฉะนั้น เพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าว สภาผู้แทนราษฎรจะต้องมีหน้าที่ในการตรวจสอบถ่วงดุล (Check and Balance)[[#_ftn21|[21]]] อำนาจของฝ่ายบริหาร ทั้งนี้ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 กำหนดว่า สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 1 ใน 5 สามารถเสนอญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะได้ แต่ทำได้เพียงปีละครั้ง รวมถึงสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จำนวน 1 ใน 10 สามารถเสนอญัตติเพื่อขอให้เปิดอภิปรายทั่วไปโดยไม่มีการลงมติ เพื่อเป็นช่องทางให้สามารถตรวจสอบการทำงานของรัฐบาลได้[[#_ftn22|[22]]]&nbsp; &nbsp;

'''ความสำคัญทางการเมือง'''

เนื่องจากข้อจำกัดของรัฐชาติสมัยใหม่ ซึ่งประสบปัญหาทางการเมืองอันซับซ้อนกว่ารัฐสมัยโบราณ รวมถึงการมีประชากรจำนวนมากเกินกว่าที่จะอนุญาตให้ประชาชนใช้อำนาจอธิปไตยด้วยตนเองทั้งหมด<br/> จึงทำให้ “ระบบการเลือกตั้งผู้แทน” หรือ “ประชาธิปไตยตัวแทน” (Representative Democracy) กลายเป็นสิ่งจำเป็นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ [[#_ftn23|[23]]] ทั้งนี้ “ระบบการเลือกตั้งผู้แทน” หรือ “การเลือกตั้งสภาผู้แทนราษฎร” หมายถึง การที่ประชาชนเลือกตั้งตัวแทน หรือ ส.ส. เข้ามาใช้ “อำนาจ” (แทนพวกเขา) ในรัฐสภา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้อำนาจออกกฎหมาย หรือ ตราพระราชบัญญัติ

จากลักษณะของระบบเลือกตั้งผู้แทนดังกล่าวนี้ John Stuart Mill เห็นว่า ย่อมแสดงถึงความสำคัญของ “ประชาธิปไตยตัวแทน” ที่มีต่อการพัฒนา “ศักยภาพของมนุษย์” (Human Potential) อย่างน้อย 2 ด้าน[[#_ftn24|[24]]] คือ '''(1) เป็นการสนับสนุนหลักการ “สิทธิเสรีภาพของปัจเจกบุคคล (''''''Individual Liberty)”''' กล่าวคือ เป็นการสนับสนุนหลักการเรื่องหนึ่งคนหนึ่งสิทธิหนึ่งเสียง หรือ ความเสมอภาคทางการเมือง เพื่อให้ปัจเจกบุคคลมีอิสระในการแสวงหาสิ่งที่ดีสำหรับตนเอง ด้วยวิธีการของตนเอง ซึ่งในที่นี้คือ การเลือกผู้แทน หรือ ส.ส. ที่ตนต้องการ '''(2) เป็นการสนับสนุน “หลักการในการปกครองตนเองแบบประชาธิปไตย (''''''Democratic Self-government)”''' เพื่อให้ปัจเจกบุคคลได้แสดงเจตจำนงของตน และแสดงออกถึงความรู้สำนึกในหน้าที่ของตนด้วยการทำตามกฎหมายและสังคม ที่มโนสำนึกของเขาจะสามารถยอมรับได้[[#_ftn25|[25]]] ยกตัวอย่าง เช่น หลังจากเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ พ.ศ.2535 ได้เกิดความพยายามในการปฏิรูปการเมืองเพื่อแก้ไขปัญหาทุจริตคอรัปชั่นโดยนักการเมือง พรรคการเมืองอ่อนแอ เจ้าพ่อท้องถิ่น ฯลฯ&nbsp;&nbsp; ในความเข้าใจของคนไทยส่วนใหญ่ ปัญหาดังกล่าวจึงกลายเป็นประเด็นหลักของการปฏิรูปการเมือง และเป็นหลักหมายสำคัญในการร่างรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2540 ในเวลาต่อมา

นอกจากนี้แล้ว ศาสตราจารย์ชัยอนันต์ สมุทวาณิช[[#_ftn26|[26]]] ยังเห็นว่า “สถาบันผู้แทน” ดังกล่าวนี้มีความสำคัญในทางการเมือง 3 ด้าน กล่าวคือ '''(''''''1) เป็นระบบที่มีความชอบธรรม (Political Legitimacy)''' กล่าวคือ ถึงแม้ในระบอบอำนาจนิยม สถาบันผู้แทนดังกล่าวจะอ่อนแอสักเพียงใด แต่ความเป็นผู้แทนก็ยังเป็นสิ่งที่ยืนยันถึงความชอบธรรมทางการเมืองตามระบอบประชาธิปไตย ที่ระบอบอำนาจนิยมมิอาจมีได้ '''(''''''2) เป็นระบบกล่อมเกลาทางการเมือง และฝึกฝนบุคคลที่จะมีบทบาททางการเมือง ตลอดจนให้การศึกษาทางการเมือง''' '''(''''''Political Education)''' เพราะ การอภิปรายในสภาและการดำเนินงานของสภาย่อมเป็นการให้การศึกษาแก่สาธารณชนเกี่ยวกับประเด็นปัญหาสำคัญของชาติ '''(''''''3) เป็นระบบกลไกทางออก ยามที่กลุ่มพลังอำนาจต่างๆ ในระบบการเมืองหมดหนทาง อีกทั้งยังเป็นกลไกการตัดสินใจที่ไม่สามารถหาทางออกจากสถานการณ์ขัดแย้งได้ (Political Resolution/Mediation)''' เพราะ สถาบันตัวแทนจะเป็นที่ที่ซึ่งบรรจุเอาความต้องการและผลประโยชน์ของกลุ่มต่างๆ และยังมีความสำคัญในการรอมชอมความต้องการและผลประโยชน์ที่มีความขัดแย้งกัน อีกด้วย

อย่างไรก็ตาม มีข้อพิจารณาเกี่ยวกับเงื่อนไขสำคัญที่จะทำให้ “สภาผู้แทนราษฎร” เกิดประสิทธิภาพและมีความเป็นประชาธิปไตย ได้แก่ '''(''''''1) บทบาทของผู้แทนจะมีมากหรือน้อยเพียงใด ขึ้นอยู่กับการได้รับการสนับสนุนจากประชาชน''' การสนับสนุนไม่เพียงเกี่ยวกับ “ทัศนคติในเชิงบวก” ของประชาชนที่มีต่อสถาบันตัวแทน แต่รวมถึง “การเข้าถึง” หรือ “ความเชื่อมโยง” กับผู้แทนด้วย[[#_ftn27|[27]]] '''(''''''2) ผู้แทนไม่ควรบิดเบือนเจตจำนงของประชาชน หากแต่จะต้องทำตามสัญญาที่ให้ไว้กับประชาชน''' กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ ผู้แทนควรเป็นตัวแทนของประชาชนส่วนรวมอย่างแท้จริง จึงจะทำให้การกระทำทางการเมืองและการอยู่ในตำแหน่งด้วยสถานภาพของผู้แทนราษฎรมีความชอบธรรม[[#_ftn28|[28]]] '''(''''''3) ควรมีสัดส่วนผู้แทนอย่างเหมาะสมไม่น้อยและไม่มากจนเกินไป '''เพราะ การมีผู้แทนน้อยจนเกินไป อาจทำให้ผู้แทนรวมตัวกันออกกฎหมายเพื่อเอื้อประโยชน์กับตนเองและกลุ่มประชาชนที่เลือกตนขึ้นมา แต่ถ้าหากว่ามีผู้แทนมากจนเกินไป อาจทำให้ผู้แทนไม่สามารถเป็นตัวแทนของผู้เลือกได้ครอบคลุมส่วนรวมทั้งหมด และยังอาจก่อให้เกิดความวุ่นวายในการประชุมรัฐสภาได้ [[#_ftn29|[29]]]

'''บทสรุป'''

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; สภาผู้แทนราษฎร ถือเป็นสถาบันการเมืองที่มีความสำคัญในระบอบประชาธิปไตยเป็นอย่างมาก เพราะ การมีผู้แทนทางการเมืองที่มาจากการเลือกตั้ง ย่อมแสดงให้เห็นถึงการที่ประชาชนได้มีสิทธิเสรีภาพอย่างเสมอภาคในการเลือกผู้แทนที่ตนเองชอบไปทำหน้าที่ใช้อำนาจและสะท้อนเจตจำนงของตนเองในรัฐสภา นอกจากนี้ความสำคัญของผู้แทน ยังเป็นการที่ผู้แทนนั้นจะต้องมีหน้าที่ในการตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจฝ่ายบริหารเพื่อมิให้ฝ่ายบริหารใช้อำนาจจนเกินเลยขอบเขต และละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชน อย่างไรก็ดี ยังมีข้อพิจารณาเกี่ยวกับเงื่อนไขสำคัญของการทำให้สภาผู้แทนราษฎรมีประสิทธิภาพและมีความเป็นประชาธิปไตย กล่าวคือ การสนับสนุนของประชาชนที่มีต่อผู้แทน การที่ผู้แทนจะต้องทำตามสัญญาที่ให้ไว้กับประชาชน และการจัดระบบสัดส่วนที่เหมาะสมของผู้แทนในรัฐสภา

&nbsp;

&nbsp;

'''บรรณานุกรม'''

<u>กฎหมาย</u>

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560.

พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พ.ศ. 2475.

<u>หนังสือ</u>

ชัยอนันต์ สมุทวาณิช. (2536). '''ปัญหาการพัฒนาทางการเมืองไทย''', (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์<br/> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; มหาวิทยาลัย).

ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2560). '''กฎหมายรัฐธรรมนูญ''', (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วิญญูชน).

ฐิติกร สังข์แก้ว. (2556). '''ความคิดเรื่อง ‘ความเป็นตัวแทน’ ในระบอบประชาธิปไตยไทย ภาพตัวแทนและการแทนตนของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร''', (ภาคนิพนธ์ตามหลักสูตรรัฐศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

นอร์เบอร์โต บ๊อบบิโอ, เกษียร เตชะพีระ (แปล). (2558). '''เสรีนิยมกับประชาธิปไตย''', (กรุงเทพฯ; โครงการจัดพิมพ์คบไฟ).

ศุภชัย ศุภผล. (2558). '''ปรัชญาการเมืองเบื้องต้น''', (เชียงใหม่; สำนักวิชาการเมืองการปกครอง คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่).

Held, David. (2006). '''Models of Democracy''', 3rd edition (Cambridge: Polity Press).

Manin, Bernard. (1997). '''The Principles of Representative Government,''' (New York; Cambridge University Press).

<u>เว็บไซต์</u>

Ellen Grigsby, '''Analyzing Politics: An Introduction to Political Science''', 4<sup>th</sup> edition, Retrieved &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; from http://www.nicat-mammadli.narod.ru/b1.html/b35.pdf, (e-book).

Michael Ignatieff,'''Representation and Responsibility: Ethics and Public Office''', Retrieved from &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; http://tannerlectures.utah.edu/Ignatieff%20Tanner%20Lecture.pdf, (e-book).

&nbsp;

อ้างอิง
<div>
----
<div id="ftn1">
[[#_ftnref1|[1]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''83'''.
</div> <div id="ftn2">
[[#_ftnref2|[2]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''85'''.
</div> <div id="ftn3">
[[#_ftnref3|[3]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''90'''.
</div> <div id="ftn4">
[[#_ftnref4|[4]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''99'''.
</div> <div id="ftn5">
[[#_ftnref5|[5]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''103'''.
</div> <div id="ftn6">
[[#_ftnref6|[6]]] พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พ.ศ. 2475, '''มาตรา 8-27'''.
</div> <div id="ftn7">
[[#_ftnref7|[7]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พ.ศ. 2475, '''มาตรา ''''''16-45'''.
</div> <div id="ftn8">
[[#_ftnref8|[8]]] ชาญชัย แสวงศักดิ์, '''กฎหมายรัฐธรรมนูญ''', (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2560), น. 324.
</div> <div id="ftn9">
[[#_ftnref9|[9]]] &nbsp;'''เพิ่งอ้าง''', น. 326.
</div> <div id="ftn10">
[[#_ftnref10|[10]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 336-337.
</div> <div id="ftn11">
[[#_ftnref11|[11]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 326.
</div> <div id="ftn12">
[[#_ftnref12|[12]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 343.
</div> <div id="ftn13">
[[#_ftnref13|[13]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 336-337.
</div> <div id="ftn14">
[[#_ftnref14|[14]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 347.
</div> <div id="ftn15">
[[#_ftnref15|[15]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 352 - 354.
</div> <div id="ftn16">
[[#_ftnref16|[16]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 364.
</div> <div id="ftn17">
[[#_ftnref17|[17]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 373 - 376.
</div> <div id="ftn18">
[[#_ftnref18|[18]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา ''''''3 วรรคหนึ่ง.'''
</div> <div id="ftn19">
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; [19] Michael Ignatieff,'''Representation and Responsibility: Ethics and Public Office''', Retrieved from http://tannerlectures.utah.edu/Ignatieff%20Tanner%20Lecture.pdf, p.111.
</div> <div id="ftn20">
[[#_ftnref20|[20]]] David Held, '''Models of Democracy''', 3rd edition (Cambridge: Polity Press, 2006), p. 86. [Representative Democracy], and Bernard Manin, '''The Principles of Representative Government,''' (New York; Cambridge University Press, 1997), pp.156-160.
</div> <div id="ftn21">
[[#_ftnref21|[21]]] Ibid., pp.65-70. [Separation of Power], and Ellen Grigsby, '''Analyzing Politics: An Introduction to Political Science''', 4<sup>th</sup> edition, Retrieved from http://www.nicat-mammadli.narod.ru/b1.html/b35.pdf, pp.232-233.
</div> <div id="ftn22">
[[#_ftnref22|[22]]] รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, '''มาตรา 151 – 152 และ มาตรา 154'''
</div> <div id="ftn23">
[[#_ftnref23|[23]]] ศุภชัย ศุภผล, '''ปรัชญาการเมืองเบื้องต้น''', (เชียงใหม่; สำนักวิชาการเมืองการปกครอง คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2558), น. 158-160.
</div> <div id="ftn24">
[[#_ftnref24|[24]]] ฐิติกร สังข์แก้ว, '''ความคิดเรื่อง ‘ความเป็นตัวแทน’ ในระบอบประชาธิปไตยไทย ภาพตัวแทนและการแทนตนของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร''', (ภาคนิพนธ์ตามหลักสูตรรัฐศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2556), น. 5-6.
</div> <div id="ftn25">
[[#_ftnref25|[25]]] '''เพิ่งอ้าง.'''
</div> <div id="ftn26">
[[#_ftnref26|[26]]] ชัยอนันต์ สมุทวาณิช, '''ปัญหาการพัฒนาทางการเมืองไทย''', (กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2536), น. 75-78.
</div> <div id="ftn27">
[[#_ftnref27|[27]]] '''เพิ่งอ้าง''', น. 80.
</div> <div id="ftn28">
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; [28] ฐิติกร สังข์แก้ว, '''อ้างแล้ว''', น. 8.
</div> <div id="ftn29">
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; [29] โปรดดู ศุภชัย ศุภผล (2558), หน้า 174-175, และ นอร์เบอร์โต บ๊อบบิโอ, เกษียร เตชะพีระ (แปล), '''เสรีนิยมกับประชาธิปไตย''', (กรุงเทพฯ; โครงการจัดพิมพ์คบไฟ, 2558), หน้า 36-44. [ความคิดเรื่องประชาธิปไตยแบบโบราณกับสมัยใหม่]
</div> </div> 
<!--![endif]---->

[[Category:สถาบันนิติบัญญัติ]][[Category:สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร]]